بریده‌هایی از کتاب سرمایه گذاری خطرپذیر

ه کارآفرینان استارتاپ را می‌سازند؛ نه VC ها! یک VC فوق‌العاده در تلاش برای رشد و شکل‌دهی به استارتاپ‌ها کوتاهی نخواهد کرد اما این کارآفرین و تیمش هستند که هر روز با گام برداشتن در این مسیر، تفاوت‌های مابین شکست و موفقیت را ایجاد خواهند کرد.

در واقع به شکلی فعال در حال کار با استارتاپ‌هایمان هستیم تا زمینه شکل‌گیری و رشد استارتاپ‌ها در طول زمان را فراهم کنیم. معمولاً نحوه حمایت مالی از استارتاپ‌های سبد سرمایه‌گذاری‌مان، طی چندین مرحله سرمایه‌گذاری (پنج تا ده سال یا حتی طولانی‌تر) خواهد بود. معمولاً در هیئت مدیره اکثر استارتاپ‌های سبد سرمایه‌گذاری‌مان حضور داریم، به آن‌ها مشاوره استراتژیک می‌دهیم، تمام ارتباطاتمان را با شرکت‌ها حفظ می‌کنیم و عموماً از هرآنچه برای موفقیت این شرکت‌ها از دستمان برمی‌آید، فروگذار نمی‌کنیم.

عموماً یک VC، اکوسیستم سرمایه‌گذاری را در یکی از سه حالت زیر ترک می‌کند یا اصطلاحاً از سرمایه‌گذاری خود خارج می‌شود: عرضه اولیه سهام (IPO)، ادغام در یک شرکت بزرگ یا خریداری توسط شرکتی دیگر (M&A) یا ورشکستگی و شکست در پروژه.

امیدم این است که از تفکری که کارآفرینان و سرمایه‌گذاران در دو جناح مخالف، که یکی دنبال خرد کردن و از پا انداختن دیگری باشد دست برداریم، ما در واقع شرکایی هستیم که اگر تصمیم به همکاری بگیریم (و حتی اگر چنین نشود) در یک سمت و در کنار یکدیگر هستیم. آنچه همگی دنبال آنیم، اشتیاق به ایجاد کسب‌وکاری بی‌خطر و دیدن آثار آن بر دنیا و بهبود وضعیت و همچنین یافتن منافع مالی در طول این راه است.

اه‌های ارتباطی: ایمیل: Vahidfakhr@gmail.com لینکدین: linkedin.com/in/vahid-fakh

همان‌طور که در بخش قبل بیان شد، استارتاپ‌ها در چرخه عمر خود، جهت فرآهم آوردن رشد مدنظرشان و تأمین هزینه‌ها نیازمند جذب سرمایه هستند. جذب سرمایه در هر مرحله از رشد استارتاپ، متفاوت است و از طریق منابع مختلفی صورت می‌گیرد.

دسته سوم را می‌توان شامل روش‌هایی دانست که افراد یا مؤسساتی در قبال دریافت سهام از استارتاپ‌ها، در آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند. دوستان و خانواده، برخی شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد، فرشتگان سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاران خطرپذیر در این دسته جای می‌گیرند. این افراد و مراکز علاوه بر دریافت سهام و سرمایه‌گذاری، در تلاشند که با استفاده از سایر داشته‌های خود از جمله تجارب مدیریتی، مشاوره و راهنمایی، ایجاد هم‌افزایی میان سبد سرمایه‌گذاری و تلاش برای تأمین منابع مالی مراحل بعد، رشد هرچه بیشتر شرکای استارتاپی‌شان را فراهم نمایند.

دسته دوم شامل روش‌هایی هستند که کارآفرینان با دریافت بدهی و وام، سهام‌شان را واگذار نمی‌کنند. وام بانکی، مؤسسات غیربانکی وام‌دهنده و استقراض از دیگران از جمله راه‌های تأمین سرمایه در این دسته هستند. این موارد برای استارتاپ‌ها، در مراحل ابتدایی، در بسیاری از موارد به دلیل عدم توان بازپرداخت، توجیه نداشته و ادامه فعالیت آن‌ها را دچار مشکل می‌کند اما گاهی برای شرکت‌های بزرگ‌تر می‌تواند مسیر مناسبی جهت تأمین مالی بدون واگذاری سهامشان باشد.

روش‌های تأمین مالی استارتاپ‌ها را می‌توان به طور کلی در سه دسته قرار داد؛ دسته اول روش‌هایی هستند که نه بدهی مالی و نه کاهش سهام برای کارآفرینان در پی دارند. خودراه‌اندازی (Bootstrapping)، برخی مدل‌های سرمایه‌گذاری جمعی (Crowdfunding)، بردن جوایز استارتاپی و انتشار رمزارز یا سکه (ICO) از جمله این روش‌ها هستند. این موارد با اینکه ریسک کاهش سهام و بدهی را به دنبال ندارند اما معمولاً سبب جمع‌آوری مبالغی کمتر از برآورد کارآفرینان شده و باعث رشد فزاینده نمی‌شوند.

روی هم رفته استارتاپ‌های شکل‌گرفته با کمک VC ها، حدود ۸۵ درصد کل هزینه‌های صرف‌شده در حوزه R&D را اختصاص می‌دهند. آنها اکنون ارزشی بالغ بر ۴.۳ هزار میلیارد دلار و ۶۳ درصد کل ارزش بازار از سال ۱۹۷۴ به بعد را شکل می‌دهند. به علاوه، اثر خاص این جنبش‌ها بر نیروی کار آمریکایی را می‌توان در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ از سوی بنیاد کافمن مشاهده کرد. یافته‌ها حاکی از آن بودند که عامل تقریباً تمامی ۲۵ میلیون شغل ایجاد شده از سال ۱۹۷۷ تا به آن زمان، جنبش‌های استارتاپی جوان و عمدتاً با حمایت‌های سرمایه‌گذاران خطرپذیر بودند. تمامی اینها به چه معنا است؟ ساده است. ما به شما (کارآفرینان) نیاز داریم.