بریده‌هایی از کتاب ابر مغز

نمي‌توان چيزي را كه هرگز آموخته نشده، به خاطر آورد.

شواهد نشان مي‌دهند كه با ادامه‌ي معاشرت‌هاي اجتماعي و حفظ كنجكاوي در طول عمر، مي‌توانيم از نشانه‌هاي روان‌رنجوريِ پيري و كهولت مغزي جلوگيري كنيم

وقتي مردم اخم مي‌كنند و به من مي‌گويند اعتقادي به مراقبه ندارند به آنها مي‌گويم اين بدان معناست كه بگوييد به مغز خودتان هم اعتقاد نداريد، چون چهل سال است كه تحقيقات انجام‌شده در زمينه‌ي مغز ثابت كرده است مراقبه مغز را متحول مي‌كند و شواهد جديد هم نشان داده‌اند كه مراقبه باعث بهبود نتايج ژنتيكي مي‌شود.

بارها و بارها متوجه شده‌ايم دوباره به سراغ مضموني تكراري مي‌رويم: از مغزت استفاده كن، اجازه نده مغزت از تو استفاده كند. خشم ناشي از ترافيك يكي از نمونه‌هاي استفاده‌ي مغز از شماست و ساير نمونه‌هاي آن عبارتند از: خاطرات مسموم، لطمه‌هاي بازمانده از ضربه‌هاي روحي، عادات بدي كه نمي‌توانيد آنها ترك كنيد و از همه غم‌بارتر، اعتيادهاي غيرقابل ‌كنترل. اين زمينه‌ي بسيار مهمي است كه بايد از آن برحذر باشيم. كدام ‌يك در مورد شما صدق مي‌كند؟

شگفت‌انگيزترين مسئله وجود كائنات نيست، بلكه آگاهي ما از وجود آن است. اين معجزه‌اي است كه هر روز در زندگي ما رخ مي‌دهد و هر چه در آن عميق‌تر مي‌شويد، شگفتي‌هاي آن بيشتر برملا مي‌شوند.

با آگاهي از افكار و احساسات‌تان خلق مسيرهاي عصبي جديدي را آغاز مي‌كنيد، كه نه‌تنها خشم، ترس، شادي و كنجكاوي، بلكه احساسات معنوي سعادت، همدلي و اعجاب را ثبت مي‌كنند.

چيزي كه از آن مي‌ترسيد، به اتفاق بدي در گذشته شبيه است كه واكنشي قديمي را در شما بيدار مي‌كند. ترس به سكوت منجر مي‌شود. از سرِ شرم يا گناه، ترس خود را بيان نمي‌كنيد و به اين ترتيب ترس در ذهنتان عفونت مي‌كند.

نود درصد مغز كودك هنگام تولد شكل گرفته و علاوه بر آن ميليون‌ها اتصال در آن ايجاد شده است. از اين رو اولين سال‌هاي زندگي صرف متمايز شدن اتصالات استفاده‌نشده و رشد سلول‌هايي مي‌شود، كه مهارت‌هايي جديد را فرامي‌گيرند. به‌راحتي مي‌توان حدس زد كه اين فرايند در كودكي كه مورد تشويق قرار نمي‌گيرد، وجود ندارد. مهارت‌هاي سودمند در آن پرورش نمي‌يابند و بخش‌هايي از مغز كه مورد استفاده قرار نمي‌گيرند، تحليل مي‌روند.

قرباني‌ها هميشه دلايل «خوبي» براي مصائبشان پيدا مي‌كنند. اگر در مورد همسر خشن و بددهنشان گذشت مي‌كنند، گذشت عملي معنوي است، اين‌طور نيست؟

در يكي از گفته‌هاي نااميدكننده و در عين حال خردمندانه‌ي نيچه آمده است: «انسان تنها موجودي است كه براي زندگي كردن، بايد ترغيب شود»

سربازان هم گاهي در حالي كه اطرافشان همه چيز در حال انفجار است، ناگهان آرامش و سكوتي دروني احساس مي‌كنند.

سركوب احساسات هم به‌شدت با ايجاد زمينه‌هاي بيماري در ارتباط است.

پشت نقاب افسردگي كه رفتاري است گره‌خورده با واكنشي ثابت، خود واقعي‌تان قرار دارد. خويشتني كه مي‌تواند فرايند شفا را جهت بدهد. به بيان ساده‌تر تنها شما هستيد كه از قدرت شفا دادن خودتان برخورداريد. افسردگي باعث خلق اين توهم مي‌شود كه انرژي‌تان كاملاً تخليه شده است. كافي است روزنه را پيدا كنيد تا قدم‌به‌قدم خود واقعي‌تان را دريابيد.

. انسان بودن يعني آگاه بودن. مسئله اين است: چقدر آگاه. اگر خود را از قيد و بندهاي مذهبي و عرفاني رها كنيد، متوجه خواهيد شد كه آگاهي برتري كه بودا از آن صحبت كرده، بخشي از ميراث انساني را تشكيل مي‌دهد. يك ضرب‌المثل قديمي هندي آگاهي را به چراغي كه جلوي در نصب شده تشبيه كرده است. چنين چراغي هم‌زمان داخل و خارج خانه را روشن مي‌كند. هم‌زمان شما را از «مسائل خارج و داخل» آن آگاه مي‌سازد. و هوشيار بودن باعث ايجاد رابطه ميان اين دو مي‌شود. آيا اين رابطه خوب است يا بد؟ بهشت و جهنمي كه در ذهن انسان‌ها نقش بسته، همه محصول فكر است

در جوامع مصرفي امروز گرفتار شدن در انجام كارهايي كه نبايد انجام دهيد بسيار ساده است، چون همه‌ي آنها از عنصري مشترك برخوردارند: مرتبط كردن شادي با لذات موقتي و خوشي‌هاي بيروني.

عميق‌ترين روابط، حاصل بخشايندگي روح هستند.

يكي از نكات منحصربه‌فرد درباره‌ي مغز انسان اين است كه تنها كاري را مي‌تواند انجام دهد كه فكر مي‌كند مي‌تواند.

شاگردان بي‌انگيزه و دل‌سردِ مدرسه را در نظر بگيريد. همه‌ي ما حضور چنين شاگرداني را كه معمولاً در رديف آخر كلاس مي‌نشينند، در كلاس‌هاي درسمان تجربه كرده‌ايم. رفتار آنها از الگوي بدي تبعيت مي‌كند. كودك ابتدا سعي مي‌كند پابه‌پاي ساير شاگردان پيشرفت كند. ولي با شكست در تلاش‌هايش، دل‌سرد مي‌شود. كودك از ساير شاگرداني كه تلاش‌ها‌شان با موفقيت و دل‌گرمي همراه است، كم‌تر تلاش مي‌كند. مرحله‌ي بعدي واكنش نشان دادن، سر و صدا كردن و مسخره‌بازي براي جلب توجه است. كودك به توجه نياز دارد، حتي اگر اين توجه از نوع منفي باشد. بي‌نظمي‌هايي كه ايجاد مي‌كند مي‌توانند پرخاشگرانه باشند، ولي در نهايت متوجه مي‌شود كارهايش نتيجه‌ي خوبي به دنبال ندارد. كارهاي نمايشي او به مخالفت و تنبيه منجر مي‌شود. و سپس وارد مرحله‌ي آخر مي‌شود، كه سكوتي تلخ است. ديگر براي رقابت با ساير شاگردان تلاش نمي‌كند. ساير شاگردان او را كندذهن يا احمق، يا بيگانه مي‌خوانند. و مدرسه به‌جاي محلي براي دستيابي به غنا و باروري، براي او به زنداني خفقان‌آور تبديل مي‌شود.

هر روز به كسي خدمتي كنيد. هميشه چيزي هست كه بتوانيد ببخشيد.

ترس و ستيزه‌جويي همواره در انتظارند تا دروازه‌هاي منطق را منهدم سازند.