بریده‌هایی از کتاب مکتب سلیمانی

اگر شهادت را صرفاً جان‌دادن تفسیر کنیم و به مراتب نیّت انسان در مسیر شهادت توجّه نکنیم ممکن است در شهادت نیز از ارزشمندترین و بالاترین بهره‌هایی که باید نصیب ما بشود، محروم بمانیم.

انسان وقتی وارد عرصهٔ شهادت می‌شود ممکن است قصدش تجارت باشد یعنی بخواهد جانش را بدهد و چیزی را بگیرد، این نیّت هم ارزشمند است و این شخص شهید هم به حساب می‌آید و ما به مقام او غبطه می‌خوریم اما بالاتر از این، کسی است که از سر محبّت و عشق به خدا و اولیاء خدا جان خود را فدا می‌کند و به‌دنبال این نیست که چیزی در ازای این فداکاری دریافت کند.

انسان مؤمن باید در زندگی به‌دنبال توحید و عبودیّت محض در درگاه الهی باشد و همیشه و همیشه به جهاد اکبر و جنگ با نفس مشغول گردد و همواره جان‌برکف و آمادهٔ شهادت باشد اما شهادت را به‌عنوان یک مقصد نداند و آن را وسیله‌ای برای رسیدن به توحید و عبودیّت ببیند و همواره پیشاپیش خود را آماده کند تا در روزی که ان‌شاءالله با توفیق الهی قرار است وارد عرصهٔ شهادت شود و جام شهادت را سر بکشد، با اخلاص کامل وارد این عرصه شود و در هنگام شهادت در وجودش چیزی جز خدا نباشد

درجات شهدا تابع میزان ایمان و اخلاصی است که نسبت به خدا داشته‌اند و اخلاص آنان اگر محصول جذبه نباشد تابع جهاد اکبر است. رهبر معظم انقلاب (مد) در دیدار با خانوادهٔ شهید سلیمانی(رض) فرمودند: «حاج‌قاسم سلیمانی این اگر چنانچه در درون خودش در آن جهاد اکبر پیروز نشده بود، این جور نمی‌توانست [جلوی دشمن] برود؛ پس مجاهدت‌های بیرونی، متّکی به مجاهدت‌های درونی است»

کسانی که «المَقتُولُ فِی سَبِیلِ اللهِ» بوده و واقعاً شهیدند باز دارای مراتب هستند و به‌حسب اینکه چه مقدار نیّت الهی در کارشان بیشتر باشد و چه میزان توجّه به خداوند داشته باشند و چقدر در این جان‌باختن و جان‌دادن به‌دنبال توحید حرکت کنند دارای درجات مختلفی خواهند شد.

شهید در قبال خدا، گذشت و ایثار کرده است. ایثار، یعنی ندیدن و به حساب نیاوردن خود. این، اوّلین موضع‌گیری شهید است. اگر او خود را به حساب می‌آورد و در معرض نابودی و خطر قرار نمی‌داد، به این مقام نمی‌رسید.

«الهی لا تکلنی. خداوندا مرا بپذیر. خداوندا عاشق دیدارتم. همان دیداری که موسی را ناتوان از ایستادن و نفس کشیدن نمود. خداوندا مرا پاکیزه بپذیر. الحمدلله رب العالمین. خداوندا مرا پاکیزه بپذیر.»

«این ناشی از اخلاص است؛ اگر اخلاص نباشد این جور دل‌های مردم متوجّه نمی‌شود. دل‌ها دست خداست اینکه دل‌ها اینجور همه متوجّه می‌شوند این نشان دهنده این است که یک اخلاص بزرگی در آن مرد وجود داشت. مرد بزرگی بود خدا ان شاء الله درجاتش را عالی بکند.»

«إلهی هَبْ لی کَمالَ الْانْقِطاعِ إلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصارَ قُلُوبِنا بِضیاءِ نَظَرِها إِلَیْکَ حَتّی تَخْرِقَ أَبْصارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إلی مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ تَصیرَ أرْواحُنا مُعَلَّقَةً بعِزِّ قُدْسِکَ»(خدایا! کمال جدایی از مخلوقات را، برای رسیدن کامل به خودت به ما ارزانی کن، و دیدگان دل‌هایمان را به پرتو نگاه به‌سوی خویش روشن کن، تا دیدگان قلب‌های ما پرده‌های نور را بشکافد و به سرچشمه و معدن عظمت متصل شود و روح‌های ما به عزّ قدس تو آمیخته گردد).

توحید یعنی انسان در زندگی تنها برای خداوند کار کند و مقصد و مقصودی جز رضای الهی نداشته باشد و چیزی را در کنار خداوند دارای ارزش نبیند.

اوج کمال انسان در تعالیم انبیاء الهی «قَالَ رَسُولُ‌اَللَّه (ص): فَوْقَ کلِّ ذِی بِرٍّ بِرٌّ حَتّی یُقْتَلَ الرَّجُلُ فِی سَبِیلِ اللَّه» همهٔ انسان‌ها ذاتاً سعادت‌طلب و کمال‌جو هستند و هیچ انسانی را در عالم پیدا نمی‌کنید که در مسیر زندگی خود به‌دنبال هدفی جز نفع، سعادت، لذت و خوشی خود قدم بردارد. تنها تفاوتی که بین انسان‌ها مشاهده می‌شود این است که در تشخیص سعادت و کمالی که باید به‌سوی آن حرکت کنند با یکدیگر اختلاف دارند. برخی سعادت و کمال خود را در لذت‌های زودگذر دنیوی همچون مال و مقام و اعتبار می‌بینند و برخی دیگر، کمال خود را در لذت کسب علم و دانش و تحصیلات و علوم مادی می‌دانند، همان علومی که در چند روز زندگی دنیا همراه انسان است ولی در هنگام رفتن از این عالم به عوالم

برترین کاری که انسان در این عالم ظاهر می‌تواند برای حرکت به‌سوی خداوند و جان‌دادن در راه او انجام دهد شهادت است و کاری بهتر و ارزشمندتر از شهادت، در بین این اعمال ظاهری که مصداق بِرّ و نیکوکاری است، یافت نمی‌شود.