بریده‌هایی از کتاب در محاصره احمق ها

پیام شما آن‌گونه دریافت می‌شود که شنونده می‌خواهد؛ یعنی بعد از تفسیر و تعبیرِ او فهمیده می‌شود. در پایان، پیام به گونه‌ای به مخاطب منتقل می‌شود که با قصد و منظور شما به کلی تفاوت دارد. طبعاً آنچه از فحوای پیام شما فهمیده می‌شود بستگی به کسی دارد که حرف شما را می‌شنود. به ندرت کسی پیام شما را دقیقاً به همان‌گونه می‌فهمد که شما قصد بیانش را داشته‌اید.

روان‌شناسان کودک می‌گویند رفتارهای تکان‌دهنده‌ای که از بچه‌هایمان می‌بینیم غالباً همان رفتارهایی‌اند که در خودمان می‌بینیم و آرزو می‌کنیم که ای کاش این رفتارها در ما نبودند

همان‌گونه که عنوان کتاب نشان می‌دهد، در اطراف ما کسانی زندگی می‌کنند که یا ما از درک آنها عاجزیم یا در شرایط نامطلوب، شناخت آنها چالش‌برانگیز و سخت است. کسانی را حتی در شرایط عادی هم اصلاً درک نمی‌کنیم. سخت‌ترین کار، برقراری رابطه با کسانی است که مثل ما نیستند. علت آن است که رفتار آنها بر اساس معیارهای ما «نادرست» محسوب می‌شود.

شاید ناراحت‌کننده باشد که بدانیم ما به عنوان گوینده و تولیدکنندهٔ پیام کنترل اندکی بر میزان درک و فهم شنونده از آن پیام داریم. مهم نیست شما چه مؤلفه‌هایی را برای ترغیب ذهن شنونده به درک صحیح‌تر و دقیق‌تر پیامتان به کار ببرید. هرچه بکنید، برای درک دقیق و صحیح پیام از سوی شنونده کاری از دستتان برنمی‌آید. این یکی از چالش‌های متعدد در برقراری ارتباط بین افراد است. شما که نمی‌توانید کارکرد ذهنی مخاطبتان را تغییر دهید

خصوصیات یک انسان مثل حساب و سود و زیانِ یک شرکت روی صفحهٔ نرم‌افزار اکسل نمایش داده نمی‌شود. نمی‌توانیم همه چیز را محاسبه کنیم.

دست از حسادت‌ها و شکایت‌های شخصی بردارید. یاد بگیرید که هم با خودتان و هم با دیگران سازگار و شکیبا باشید.

به این دلیل کسی را احمق می‌دانیم که در او کمبود و نقصی می‌یابیم. شاید هم نمی‌توانیم او را درک کنیم. رفتاری که یک فرد در یک موقعیت انجام می‌دهد رفتاری نیست که فردی دیگر در همان موقعیت انجام می‌دهد.

به ندرت کسی پیام شما را دقیقاً به همان‌گونه می‌فهمد که شما قصد بیانش را داشته‌اید.

مهم نیست از چه شیوه‌ای برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنید؛ شما فردی همیشه در اقلیت هستید. مهم نیست رفتارتان چگونه باشد؛ اکثر آدم‌هایی که در اطرافتان به سر می‌برند رفتاری متفاوت با شما دارند. شما نمی‌توانید رفتار دلخواه خودتان را ملاک ارتباط آنها قرار دهید. ارتباط خوب و متعامل ارتباطی مطلوب و مبتنی بر انعطاف و توانایی شما در برآورده کردن نیازهای طرف مقابل است.

اگر خصلت قرمزها مثل یک لیوان کوچک و کم‌حجم است، خصلت زردها مثل لیوان‌هایی است که روزانه با آن آب می‌خوریم. لیوان‌های آبخوری حجم بیشتری دارند و راحت می‌توان فهمید کِی پُر می‌شوند. سطح آب داخل لیوان کم‌کم بالا می‌آید. اگر دقت کنید، مشکلی نخواهید داشت و پر شدن لیوان را کاملاً می‌بینید.

مهم نیست از چه شیوه‌ای برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنید؛ شما فردی همیشه در اقلیت هستید. مهم نیست رفتارتان چگونه باشد؛ اکثر آدم‌هایی که در اطرافتان به سر می‌برند رفتاری متفاوت با شما دارند. شما نمی‌توانید رفتار دلخواه خودتان را ملاک ارتباط آنها قرار دهید. ارتباط خوب و متعامل ارتباطی مطلوب و مبتنی بر انعطاف و توانایی شما در برآورده کردن نیازهای طرف مقابل است.

هیچ انسانی کامل نیست و هیچ‌کس هم عاری از خطا و نقص نیست.

روان‌شناسان کودک می‌گویند رفتارهای تکان‌دهنده‌ای که از بچه‌هایمان می‌بینیم غالباً همان رفتارهایی‌اند که در خودمان می‌بینیم و آرزو می‌کنیم که ای کاش این رفتارها در ما نبودند؛ پس در بچه‌هایمان هم نباید باشند.

ما تمایل داریم به اشتباهات و کمبودهای دیگران توجه کنیم.

قدرت به انسان قرمز کمک می‌کند که تصمیم بگیرد و منتظر دیگران نماند.

این کتاب دربارهٔ موضوعی است که شاید پرکاربردترین روش و شیوهٔ به‌کاررفته در جهان برای تشریح و تعریف تفاوت در ارتباطات انسانی باشد. من این روش را «دیسا» می‌خوانم. دیسا مخففی از حروف اول چهار کلمهٔ انگلیسی است: سلطه، تلقین، تسلیم و توانایی تحلیل. این چهار رفتار اولیه نوع رفتار ما را با دیگران تعریف و مشخص می‌کند. هرکدام از این رفتارها نماینده‌ای از آن چهار رنگ قرمز، زرد، سبز و آبی است. به این سامانه معمولاً سامانهٔ «دیسک» هم می‌گوییم. در این صورت، «دیسا» تبدیل به «دیسک» می‌شود و به جای آن حرف آخر که معرف توانایی تحلیلی است کلمهٔ انطباق قرار می‌گیرد.

فقط ماهی‌های مرده با جریان آب حرکت می‌کنند

هر سخنی که به کسی بزنید از فیلتر ذهنی او عبور می‌کند: اشارات، اطلاعات جانبدارانه و متعصبانه، پیش‌فرض‌ها و پیش‌انگاره‌های ذهنی. آنچه از سخنان شما باقی می‌ماند پیامی است که او درک می‌کند و می‌فهمد. به دلایل متفاوت، پیام شما آن‌گونه دریافت می‌شود که شنونده می‌خواهد؛ یعنی بعد از تفسیر و تعبیرِ او فهمیده می‌شود. در پایان، پیام به گونه‌ای به مخاطب منتقل می‌شود که با قصد و منظور شما به کلی تفاوت دارد. طبعاً آنچه از فحوای پیام شما فهمیده می‌شود بستگی به کسی دارد که حرف شما را می‌شنود. به ندرت کسی پیام شما را دقیقاً به همان‌گونه می‌فهمد که شما قصد بیانش را داشته‌اید.

به زبان استعاری، آبی‌ها بشکه‌شان به اندازهٔ بشکهٔ سبزها بزرگ است. اما بین بشکهٔ آبی‌ها و بشکهٔ سبزها یک فرق اساسی وجود دارد. در قسمت تحتانی بشکهٔ آبی‌ها یک شیر تخلیهٔ کوچک وجود دارد. این شیر به آبی کمک می‌کند تا هر وقت دلش بخواهد بخشی از ذخیره‌های داخل بشکه را خالی کند. بدین ترتیب، آبی میزان فشار درون بشکه را همیشه تنظیم می‌کند. علاوه بر این، این شیرِ تخلیه چکه هم می‌کند. محکم بسته و آب‌بندی نشده و غالباً در حال چکه کردن است. نارضایتی‌های انباشته‌شدهٔ درونیِ آبی همیشه در حال نشت است.

من خُلق یک فرد سبز را به بشکه‌ای پر از پنجاه گالن نوشیدنی گازدار تشبیه می‌کنم. آیا می‌توانید حدس بزنید که این بشکه با چند لیوان پر می‌شود؟ می‌توانید لیوان لیوان نوشیدنی به داخل بشکه بریزید تا پر شود. سبزها مثل این بشکه هستند. سبزها بدون هیچ اعتراضی خشم و ناملایمتی را به درون خودشان می‌ریزند. سبزها علاقه‌ای به دعوا و درگیری ندارند.