بریده‌هایی از کتاب بی حد و مرز

شواهدی فزاینده وجود دارند که نشان می‌دهند اگر اجازه ندهیم ذهنمان لحظه‌ای منحرف یا کِسِل شود، باید بهایش را بپردازیم و بهایش حافظهٔ ضعیف، مِه مغزی و خستگی است.

اگر شکافی بین واقعیتِ کنونی و واقعیت مطلوبتان وجود دارد، دلیلش این است که محدودیتی وجود دارد؛ این محدودیت باید از بین برود و در یکی از این سه حوزه جایگزین شود: - محدودیت در ذهنیت شما: به خودتان، توانایی‌هایتان، آنچه لیاقتش را دارید یا آنچه ممکن است، باورِ کافی ندارید. - محدودیت در انگیزهٔ شما: انگیزه، محرک، هدف یا انرژی لازم را برای عمل‌کردن ندارید. - محدودیت در روش‌هایتان: فرآیندی به شما آموزش داده شده است و بر اساس آن عمل می‌کنید، اما برای دستیابی به نتایجِ مدنظرتان مؤثر نیست.

بی‌حدومرزبودن یعنی پیشرفت‌کردن بیشتر از آنچه اعتقاد دارید امکان‌پذیر است. همان‌طور که محدودیت‌ها را از خانواده و فرهنگ و تجربه‌های زندگی جذب می‌کنید، می‌توانید برای همیشه به فراموشی بسپاریدشان. این محدودیت‌ها، فقط موانعی موقت هستند که می‌توانید یاد بگیرید بر آن‌ها غلبه کنید.

نقل‌قولی کنار تصویر اینشتین بود: «هیچ مشکلی را نمی‌توان با همان سطحِ آگاهی که ایجادش کرده است، حل کرد.»

بیشتر چیزهای دیگر در این دنیا محدود هستند، اما ذهن انسان اَبَرقدرتِ نهایی است؛ خلاقیت، خیال‌پردازی، عزم و اراده، توانایی تفکر، استدلال و یادگیری هیچ محدودیتی ندارند.

کِن رابینسون در کتاب خود به‌نام مدرسه‌های پرورش خلاقیت، در باب آموزش می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های من این است که گرچه نظام‌های آموزشی در سرتاسر جهان در حال اصلاح‌شدن هستند، بسیاری از این اصلاحات در واقع تأثیرگرفته از منافع سیاسی و تجاری هستند که دربارهٔ یادگیریِ مردمِ واقعی و عملکردِ مدارس واقعی دچار سوتفاهم و کج‌فهمی شده‌اند و در نتیجه به نگرش بسیاری از جوانان آسیب می‌زنند و دیر یا زود، به شما یا یکی از اطرافیانتان نیز آسیب خواهند رساند.»

یکی از چیزهایی که ممکن است رفتارِ شما را تغییر دهد، پیشرفتِ تدریجی شماست. واقعاً دوست ندارید شام درست کنید؟ برای خانواده چیزی ساده برای میان‌وعده آماده کنید تا بعداً شام بخورید. برای نوشتنِ متنِ سخنرانیِ بزرگی که ماه بعد دارید، به مشکل خورده‌اید؟ اکنون فقط مقدمه‌اش را بنویسید. از میزان مطالبی که باید برای امتحان اقتصاد بخوانید ترسیده‌اید؟ برای خود هدف تعیین کنید که تنها فصلِ اول را بخوانید. همچون مشاورِ خردمند، شما نیز باید قدم‌به‌قدم پیش بروید.

اگر با محدودیت‌های خود بجنگید، می‌توانید آن‌ها را از خود دور کنید. اگر مدام به خود بگویید هیچ‌کاری نمی‌توانید انجام دهید یا اینکه برای انجام هرکاری بیش از حد پیر هستید، یا هوش کافی برای انجام کاری را ندارید، انجامش نخواهید داد. فقط زمانی که این نوع حرف‌های مخرب خود را از خود دور کنید واقعاً می‌توانید به آنچه می‌خواهید برسید.

آنان که همه‌چیز را عقب می‌اندازند، افکار منفیِ بیش از حدی در ذهن خود دارند

«مادهٔ خاکستری بیشتری در هیپوکامپ خلفی داشتند.» به عبارت دیگر، راننده‌تاکسی‌ها مراکزِ حافظهٔ پُرتری در مقایسه با همتایان خود داشتند. به نظر می‌رسید هرچه فردی به‌مدتی طولانی‌تر راننده‌تاکسی بوده باشد، هیپوکامپی بزرگ‌تری دارد؛ گویی مغز توسعه یافته بود که تقاضاهای شناختیِ رفت‌وآمد در خیابان‌های لندن را نیز در خود بگنجاند.» بررسی راننده‌تاکسی‌های لندن، نمونه‌ای متقاعدکننده برای نمایش انعطاف‌پذیریِ عصبی مغز یا توانایی شناخت و تبدیل خود هنگام قرارگرفتن در معرض یادگیری و تجربیات جدید، است. اجبار به یادگیریِ مکررِ مسیرهای جدیدِ شهر، مغزِ راننده‌تاکسی‌ها را وادار کرد مسیرهای عصبی جدیدی خلق کنند. این مسیرها موجب تغییر ساختار و اندازهٔ مغز شدند که نمونه‌ای فوق‌العاده از مغزِ بی‌حدومرز است.

هدف ما را به‌سمت عمل می‌برد و هدفِ ما باید آن‌قدر واضح باشد که بدانیم چرا عمل می‌کنیم و انتظار داریم به چه چیزی برسیم. به‌دست‌آوردنِ انرژی کافی بسیار ضروری است؛ اگر خسته یا خواب‌آلود هستید یا مغزتان خوب کار نمی‌کند، سوخت لازم را برای عمل‌کردن ندارید. قدم‌های کوچک و کوتاه نیازمند تلاشِ کمینه هستند و احتمال ازکارافتادگی در اثرِ خستگی را کاهش می‌دهند. یافتنِ جریان، مزیتِ نهایی به‌سمت انگیزه است.

عظمت از بدو تولد حاصل نمی‌شه، بلکه در وجودِ شخص پرورش داده می‌شه.» از طریق تمرین و هیجان و آموزش، هرکسی می‌تواند استعدادی را در خود پرورش دهد و نابغه به نظر برسد.

دوست‌داشتن، عشق‌ورزیدن یا احترام‌گذاشتن به من، وظیفهٔ شما نیست. وظیفهٔ خودم است.

واقعیت این است: اشتباه به‌معنای شکست نیست. اشتباهات نشان می‌دهند که شما در حال امتحان‌کردن چیزی جدید هستید. شاید فکر کنید همیشه باید فوق‌العاده باشید، اما زندگی فقط مقایسه‌کردن خود با دیگران نیست، بلکه مقایسه‌کردن خودتان با کسی است که دیروز بودید. وقتی از اشتباهات خود درس می‌گیرید، شما را به چیزی بهتر از گذشته تبدیل می‌کنند.

«کسی که هرگز اشتباه نکرده، در واقع هیچ چیز جدیدی را امتحان نکرده است.» همچنین هیچ‌کس او را با اشتباهاتش به خاطر نمی‌آورد؛ ما او را فقط به‌خاطر دستاوردهایش به خاطر داریم.

زمانی که احساساتی مثبت همچون شادی، رضایت و عشق را تجربه می‌کنید، احتمالات بیشتری را در زندگی خود خواهید دید.

اگر بتوانید شخصیتی جداگانه برای منتقدِ درونتان خلق کنید (شخصیتی که با خود واقعی‌تان تفاوت دارد) در ساکت‌کردن این صدا بیشتر موفق خواهید بود. این کار می‌تواند بسیار مفید باشد و در عین حال می‌توانید از آن لذت هم ببرید. به منتقد درونتان نامی مضحک و مشخصه‌های فیزیکی مسخره بدهید. آن را کارتونی کنید و بگویید که حتی ارزشِ فیلم‌های درجه‌دو را هم ندارد.

«انسان‌های مثبت‌اندیش ۱۳ درصد کمتر از همتایان منفی‌نگر خود در معرضِ سکتهٔ قلبی یا مشکلات قلبی‌عروقی دیگر هستند.» مِیو کلینیک هم اعلام کرده است: «تفکر مثبت که معمولاً با خوشبینی همراه است، از مهم‌ترین عوامل مدیریتِ مؤثر اضطراب محسوب می‌شود و مدیریت مؤثر اضطراب نیز مزایای سلامتی بسیاری به‌همراه دارد.» آن‌ها این مزایا را برشمردند: - افزایش طول عمر - کاهشِ نرخ افسردگی - کاهش نرخِ پریشانی - مقاومت بیشتر در برابر سرماخوردگی - سلامتِ بهتر قلب و عروق و کاهش خطر مرگ در اثر بیماری‌های قلب و عروق - مهارت‌های مقابله‌ای بهتر هنگام دشواری‌ها و در زمان اضطراب

با منتقدِ درونمان روبه‌رو شویم: «صدایی در سرتون شما رو قضاوت می‌کنه، بهتون شک داره، کوچکتون می‌کنه و مدام بهتون می‌گه به‌اندازهٔ کافی خوب نیستین. این صدا بهتون چیزهایی آزاردهنده و منفی می‌گه، چیزهایی که شما حتی توی خواب هم به کسی نمی‌گین. من خیلی احمقم. من خیلی خنگم؛ هیچ‌وقت کاری رو درست انجام نمی‌دم؛ هیچ‌وقت موفق نمی‌شم.» در ادامه می‌گوید: «منتقدِ درون بی‌آزار نیست. منتقدِ درونِ شما، مانعِ کارهاتون می‌شه و شما رو محدود می‌کنه و شما رو از رسیدن به زندگی دلخواهتون محروم می‌کنه. رفاه و آرامش درونتون رو می‌دزده و اگر مدت زیادی نادیده‌اش بگیرین، به مشکلات جدی ذهنی مثل افسردگی یا اضطراب منجر می‌شه.»

باورهای محدودکننده معمولاً در صحبت‌های فردی آشکار می‌شوند، یعنی همان مکالماتِ درونی‌تان که تمرکزشان بر چیزی است که به‌نظرتان توان انجامش را ندارید. به‌جای این کار باید بر چیزی تمرکز کنید که در حال حاضر هم به‌خوبی انجامش می‌دهید و آنچه قرار است امروز و در آینده به دست آورید. چند بار خود را از انجام کاری یا دنبال‌کردن رؤیایی بازداشته‌اید، فقط به این خاطر که همان صدا در سرتان شما را متقاعد می‌کند رؤیایتان قابل‌دستیابی نیست؟ اگر شما هم همین‌طور هستید، نگران نباشید چون خیلی‌ها مثل شما هستند اما بدانید که شاهکار هم نکرده‌اید.