بریده‌هایی از کتاب فلسفی زیستن

تنها کسی که زندگی را بر شما حرام می‌کند، خودتان هستید.

«اگر شایسته نیست، انجامش ندهید؛ اگر حقیقت نیست، بر زبانش نیاورید.»

همان‌طور که درخت خود را چنان مستحکم می‌سازد که به هر نسیمی سر خم نکند، ما نیز باید چنان توانمند شویم که چون بید، به هر بادی نلرزیم.

پس از سال‌ها تحصیل دریافتم که خواندن کتاب‌های دانشگاهی و مقالات بیهوده است، زیرا در زندگی واقعی نمی‌توان آن آموزه‌ها را به کار بست. از این‌رو فردای روزی که آخرین مقالهٔ خود را به اتمام رساندم و تحویل دادم، ترک وطن کردم و سفری هفت‌ماهه به دور دنیا را آغاز نمودم. قصدم گریز بود تا با فرهنگ‌ها و دیگر نقاط جهان آشنا شوم. اما مهم‌تر از همه، هدفم شناخت خود بود

«ما باید یک انسان نیک‌نهاد را درنظر بگیریم و همواره او را پیش چشم قرار دهیم، تا ویژگی‌های خویشتن را مانند او بپروریم. به‌گونه‌ای زیست کنیم که گویی او همواره نظاره‌گرِ ماست و به‌گونه‌ای عمل کنیم که گویی او چشم به ما دوخته است. این امر توصیهٔ «اپیکور» است

«چنان‌چه حادثه‌ای، رنج را بر شما رقم زده است، خود آن حادثه نیست که فی‌نفسه رنج‌آفرین است. بلکه داوری شما رنج‌آفرین است. شما قادر هستید هم‌اکنون آن داوری را از بیخ و بن براندازید.» مارکوس آئورلیوس

خود گزینش‌گر باشید که زمان خویش را صرف کدام امور نمایید

«فرد شجاع کسی نیست که هرگز خشم را تجربه نکرده است، شخصی‌ست که به‌رغم تشویش و اضطراب، دست به واکنش شجاعانه می‌زند».

سنکا می‌گوید: «آن کامیابی‌ای که بی‌رنج حاصل شده، در برابر وزش یک نسیم نیز تاب نمی‌آورد.»

«بیش از این درمورد اینکه انسان نیک چگونه باید باشد بحث نکنید. خودتان یکی از آنها باشید.» مارکوس آئورلیوس

اما اگر نیک بیندیشیم، درخواهیم یافت که شایعه‌پراکنی و قضاوت دیگران، آن هم زمانی که خودشان حضور ندارند تا از خویش دفاع کنند، با هیچ معیاری، کار منصفانه‌ای نیست.

«اگر به قصدِ عمل‌ورزی، اندیشه‌ها را نمی‌آموزید، پس آنها به چه کارتان می‌آیند؟»

«نخست تصمیم بگیرید چه می‌خواهید بشوید و آنگاه هر آنچه که ضرورت است را انجام دهید.» اپیکتتوس

شادمانی درونی آدمی، بستگی چندانی به شرایط محیطی ندارد.

«آنگاه که دقایق پایانی عمر، به‌شماره می‌افتد، بس دیرهنگام است که به نیّت زندگی حقیقی به پاخیزید. بس جاهلانه است که زوال‌پذیری خویش را به دست فراموشی بسپارید و وظایف معقول را تا سن پنجاه شصت سالگی، به تعویق بیندازید. به این خیال باطل که می‌توان زندگی را از نقطه‌ای آغاز کرد که به‌ندرت کسی با آغاز کردن از آن نقطه، به سرمنزل مقصود رسیده است.»

«بسیاری از مردم، از رضایت‌خاطر و آرامش‌خیال محروم‌اند،

«اگر شایسته نیست، انجامش ندهید؛ اگر حقیقت نیست، بر زبانش نیاورید.»

بارانِ بی‌موقع بیگانگان با رفتار آزارنده و یا نشت‌کردن آب از ماشین ظرفشویی، نباید بتواند خوشی ما را خدشه‌دار کند. در این صورت در زندگی نقش قربانیانِ مأیوسی را ایفا کرده‌ایم که مغلوبِ شرایط بیرونی هستند.

اگر به رسانه‌ها دقت‌نظر داشته باشید، هر خبری را بی‌اندازه مهم جلوه می‌دهند، ولی جالب است که به‌عنوان مثال رسوایی‌های سیاسی، فردای همان روز از اهمیت خود ساقط می‌شوند. چه بهتر تنها به این خبر اکتفا کنیم که «هر تیتر خبری ارزش حیاتی ندارد، پس ما گمراه نمی‌شویم.» با دنبال‌کردن آنها، تنها زمان را از کف خواهیم داد

و ... در شخصی روبه‌رو می‌شوید، روح و روان او را بنگرید و بکوشید به ضمیر او نفوذ کنید. ببینید چگونه انسانی‌ست. اگر چنین کنید، درخواهید یافت ضرورتی ندارد برای تحت تأثیر قرار دادنِ وی، خود را به در و دیوار بزنید.» مارکوس آئورلیوس