بریده‌هایی از کتاب اخبار

اخبار را همچون یک فرد مورد اعتماد، طرف مشورت خود قرار دادن و خطوط ذهنی خود را بر اساس آن تعیین کردن، مثل این است که پوسته صدفی دریایی را به گوش خود نزدیک کنیم و از شنیدن همهمه‌ای که در آن می‌پیچد، تحت تأثیر صدا و فریاد عدالتخواهی بشریت قرار بگیریم.

آدم بالغ خوشبختی که معروف نیست و نیازی به خودنمایی ندارد و به شغل متوسطی راضی و خشنود می‌شود، کسی است که در این سناریو بیشترین بهره را می‌برد، چون او از نظر یکی از بزرگ‌ترین موهبت‌هایی که به انسان ارزانی شده، بسیار غنی است: یعنی احساس اینکه در مرکز علاقه و توجه پدر و مادرش قرار داشته. یک دهه ابراز عشق و محبت والدین می‌تواند به فرد قدرت کافی برای روبه‌رو شدن با پنجاه سال نادیده گرفته شدن را بدهد. تنها نوع کودکی که قابلیت توصیف با کلمهٔ «مزیت‌دار» را کاملا دارد، آن است که نیازهای عاطفی کودک کاملا و به شکل مناسبی برآورده شده باشد.

اخبار تنها و قوی‌ترین نیرویی است که ضرباهنگ زندگی اجتماعی ما را تنظیم و کنترل می‌کنند. همین آموزش نرم و بی‌صداست که برداشت ما از همه امور اجتماعی، که فراتر از محدودهٔ توان ماست، را شکل می‌دهد و به همان مدل دلخواه خود می‌سازد.

دنیای مدرن به ما می‌آموزد که روش‌های دسیسه‌آمیزتر و بدبینانه‌تری نسبت به سانسور برای از بین بردن ارادهٔ سیاسی و آزادی‌های اجتماعی مردم وجود دارد؛ مثل سردرگم کردن، خسته کردن و منحرف کردن حواس اکثریت مردم از سیاست‌های جاری در سطح یک مملکت؛ آنهم با استفاده از عرضهٔ مداوم رویدادها در قالب خبر به شکلی آنچنان نامرتب و درهم، قطعه قطعه و متناوب، که اکثریت مخاطبان نمی‌توانند رشتهٔ مهم‌ترین موضوعات را برای مدت زمان معقولی دنبال کنند.

اغلب موضوعاتی که به عنوان خبر به ما تحمیل می‌شود، به معنی واقعی و طبق تعریف خبر نبوده و تنها برای ایجاد رعب و وحشت در ما تهیه و تولید شده‌اند. این کارکرد نفرت‌انگیز خبر هم بر پایه‌های ناآگاهی و جهل ما از چشم‌انداز گذشته و البته حال و آینده استوار بوده و خواهد بود.

پیش از آنکه فجایع و حوادثی که به وضوح ما را احاطه کرده‌اند، ما را غمگین و ناامید کنند، باید به یاد داشته باشیم و دائمآ به‌خود یادآور شویم که در خوش‌بینانه‌ترین و بهترین ارزیابی، اخبار نهایتآ فقط مجموعه‌ای از داستان‌های سرهم شده‌ای است که دربارهٔ همان چیزهائی است که در دنیای اطراف ما اتفاق می‌افتد، نه کمتر و نه بیشتر. آیا جامعهٔ ما فقط مصادیق این خبرها است؟

دنیای مدرن به ما می‌آموزد که روش‌های دسیسه‌آمیزتر و بدبینانه‌تری نسبت به سانسور برای از بین بردن ارادهٔ سیاسی و آزادی‌های اجتماعی مردم وجود دارد؛ مثل سردرگم کردن، خسته کردن و منحرف کردن حواس اکثریت مردم از سیاست‌های جاری در سطح یک مملکت؛ آنهم با استفاده از عرضهٔ مداوم رویدادها در قالب خبر به شکلی آنچنان نامرتب و درهم، قطعه قطعه و متناوب، که اکثریت مخاطبان نمی‌توانند رشتهٔ مهم‌ترین موضوعات را برای مدت زمان معقولی دنبال کنند.

به چه دلیل و چرا ما، یعنی مخاطبین، اخبار را چک و مرور می‌کنیم؟ چرا ما به اخبار عادت داریم و یا بهتر است گفته شود به خبر معتاد هستیم؟ به‌طور قطع و با اطمینان می‌توان گفت که، نگرانی و ترس و وحشت از آینده‌ای نامعلوم، ارتباط زیادی به این موضوع دارد و بنیاد اصلی اعتیاد ماست.

ین تصور همگانی که اخبار سیاسی خسته‌کننده و کسالت‌آور هستند، موضوع کوچک، غیرقابل اغماض و کم‌اهمیتی نیست؛ زیرا وقتی که اخبار با استفاده از تکنیک‌های پیچیده‌ای که به‌کار می‌برد، نتواند حس کنجکاوی تعداد زیادی از مخاطبان را تحریک کرده و توجه آنان را به خود جلب کند؛ این یعنی جامعه به‌طور ترسناکی نمی‌تواند خطر را احساس کند و در نتیجه نمی‌تواند با موقعیت‌های دشوار و بحرانی خود روبه‌رو شود. این عدم کارکرد احساس عمومی جامعه باعث می‌شود ارادهٔ عموم برای تغییر و بهتر شدن تضعیف شده و ذره ذره از بین برود.

خیلی عجیب است که روی مثبت و خوشایندتر سکه، هرگز وارد اخبار نمی‌شود و همیشه نیمه خالی لیوان به ما نشان داده می‌شود.