بریده‌هایی از کتاب مادری که کم داشتم

هر رابطه‌ای که به پیچیدگی رابطهٔ مادر و فرزند باشد دربرگیرندهٔ عشق و نفرت است.

خوشحالم که تو هستی. تو را می‌بینم. تو برای من آدم خاصی هستی. به تو احترام می‌گذارم. عاشقت هستم. نیازهای تو برایم مهم است. هر وقت کمک خواستی پیش من بیا. بودنم به‌خاطر توست و برایت وقت می‌گذارم. تو را در امان نگه می‌دارم. می‌توانی به من تکیه کنی. به وجود تو دلگرمم.

برای کودکانی که، حتی با وجود مادر، بی‌مادر بودند و با وجود تمام کاستی‌ها دوام آوردند.

رشد اعصاب تا حس عزت نفس،‌ می‌توان گفت که دلبستگی ایمن ما اهمیت بسیاری دارد. برخی معتقدند این دلبستگی ایمن مهم‌ترین نیاز کل دوران کودکی ماست.

یافته‌های مطالعهٔ انجمن روان‌شناسی آمریکا نشان می‌دهد که "کودکانی که به‌لحاظ عاطفی آزار دیده و مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته‌اند، در مقایسه با کودکانی که آزار فیزیکی و جنسی دیده‌اند، با مشکلات سلامت روان مشابه و گاهی بدتری مواجه می‌شوند".

آیا دوست داشتید مثل مادرتان بودید یا می‌خواستید تا جایی که ممکن است با او فرق کنید (یا موقعیتی میانه داشته باشید)؟ اگر کسی بگوید که "تو خیلی شبیه مادرت هستی" چه احساسی پیدا می‌کنید؟ آیا در تصوراتتان از اینکه فرزند مادرتان هستید احساس غرور می‌کنید؟ آیا خودتان را شبیه او تلقی می‌کنید؟

این همه پشتیبانی اجتماعی از بخشش به ما وعده می‌دهد که بخشش ما دست‌کم به دیگران کمک می‌کند که حس خوبی دربارهٔ ما داشته باشند. شاید متوجه شده باشید که دیگران چقدر از عمق درد شما ناراحت می‌شوند. آن‌ها امیدوارند که اگر شما بتوانید ببخشید تمام این دردها ناپدید شوند. شاید ما خودمان نیز به چنین خیالی باور داشته باشیم. اینکه تمام احساسات بد ما صرفاً با یک عمل بخشش از بین برود حرکت بسیار غلط‌اندازی به نظر می‌رسد. متأسفانه، ظاهراً بخشش چنین کاری نمی‌کند.

آنچه بسیار حساس است و اهمیت دارد کار مادر نیست، بلکه حضور پرانرژی و عشقش به کودک است؛ اینکه موقع شیردادن به بچه عصبانی یا حواس‌پرت نباشد. اگر مادر موقع شیردادن به فرزندش عاشقانه حواسش به او باشد، کودک احساس نمی‌کند که شیر و قلب مادر برای او نیست. وقتی مادر حواسش جای دیگری باشد، شیرش مغذی نخواهد بود.

مامان چیزی است که از آن ساخته شده‌ایم

شاید احساس کنید که بازکردن زخم دلمه‌بستهٔ قلبتان هزینهٔ بسیار گزافی است که برای برقراری ارتباط مجدد با اجزای روانی درونتان می‌پردازید.

من دریافته‌ام که اغلب وقتی کسی واقعاً در حال فروپاشی است به‌خاطر تجربیات دردناک گذشته‌اش است.

شاید سخت به یاد بیاورید که مادرتان چطور به شما به‌عنوان کودکی زیر یک سال یا بچه‌ای کوچک پاسخ می‌داده، ولی احساس‌های کنونی شما در مورد نیازهایتان سرنخی افشاگر است. آیا اکنون به نیازهایتان احترام می‌گذارید و به آن‌ها دقت می‌کنید یا آن‌قدر از نیازهایتان خجالت‌زده هستید که می‌کوشید پنهانشان کنید؟ یا پرتوقع هستید؟ اینکه شما چطور به نیازهایتان پاسخ می‌دهید در اغلب مواقع شبیه است به اینکه مادرتان چگونه به نیازهای کودکی‌تان پاسخ می‌داده است.

کودکانی که احساس می‌کنند مورد عشق و احترام هستند، به‌جای آنکه تصویر والدینشان را منعکس کنند یا خودشان را با تصویر کلیِ والدین مطابقت دهند، صادقانه اجازه می‌یابند تا خودِ منحصربه‌فردشان را کشف و ابراز کنند.

کودکانی که احساس می‌کنند مورد عشق و احترام هستند، به‌جای آنکه تصویر والدینشان را منعکس کنند یا خودشان را با تصویر کلیِ والدین مطابقت دهند، صادقانه اجازه می‌یابند تا خودِ منحصربه‌فردشان را کشف و ابراز کنند.

یادگیریِ تنظیم حالت‌های درونی‌مان خودسامانگری یا خودتنظیمگری خوانده می‌شود. این کارها عمدتاً به‌وسیلهٔ سیستم عصبی کنترل می‌شود ولی در آغاز از مادر فراگرفته می‌شود، کسی که مسئول رشد سیستم ایمنی کودک است و احتیاجات او را پیش از آنکه تشدید شود تأمین می‌کند. مادر تنظیمگر مثل محافظ نرمی است که از سیستم عصبی شکننده و درحال‌رشد کودک مراقبت می‌کند.

مهم‌ترین رفتارهای مراقب که مربوط به دلبستگی ایمن است شامل موارد زیر می‌شود: پاسخ فوری، پیوسته و هم‌آهنگ به نیازهای فیزیکی و عاطفی کودک. پاسخ گرم به تلاش‌های کودک برای نزدیکی به مادر. وقتی‌که کودک دنبال مادرش می‌گردد، مادر باید او را ببیند، نه اینکه از او رو برگرداند یا فقط برخورد سردی با او کند. مادر باید نشان دهد که او نیز خواستار نزدیکی است. هم‌آهنگی با حالت‌های عاطفی کودک که نشانگر همدلی با اوست. نگاه عاشقانه به کودک. بر اساس گفتهٔ یکی از محققان، این مهم‌ترین عنصر در رشد بخشی از مغز است که مسئول رفتارهای اجتماعی محسوب می‌شود.

مادران کسانی هستند که "ذرات وجود کودک را کنار هم نگه می‌دارند". مادر چسب کودک و ظرف اوست. وقتی‌که مادر واقعاً حضور داشته باشد و کودکش را با عشق بغل کند، به کودکش چیزی می‌دهد که به آن بیاویزد، چیزی که در نهایت همان دلِ مادر است.

شما نمی‌توانید کارهایی که مادرتان می‌کند را کنترل کنید. تلاش برای مهارکردن افکار یا احساسات مادر یا هر کس دیگری بخشی از آن دسته رهاکردن‌هایی است که برایمان بسیار سخت است. مادر به هر حال کار خودش را انجام می‌دهد و دیگران نیز خودشان می‌توانند ببینند، ارزیابی کنند و تشخیص دهند.

مرزبندی‌ها بخشی از احساس سالم‌بودن و دردست‌گرفتن مهار زندگی را در ما ایجاد می‌کنند. هر چقدر بیشتر احساس کنید که مرزبندی‌هایتان قوی است و بدانید که قادرید مرزبندی‌های بیرونی‌تان را حفظ کنید، بیشتر احساس آرامش می‌کنید و در کنار افراد بی‌عاطفه یا حتی آزارگر احساس تهدیدشدن نمی‌کنید.

نیازهای تو برایم مهم است. هر وقت کمک خواستی پیش من بیا