بریده‌هایی از کتاب رؤیاهای فلسفی یک روانکاو: کتابی درباره روانکاوی قهرمان درون

برای آن کس که در حال غرق شدن است موعظه نکنید، دست نزنید، هورا نکشید، سرزنش نکنید و توقع نداشته باشید کسی که کنترل از کف داده است با منطق شما و کمکِ زبانی از کنار آب، به خود آید و خود را برهاند

گاهی چشم دوختن به منابع رنج و به آغوش آنها رفتن بسیار ارجحیّت دارد به دوری کردن از آنها

عدالت خود با من گفت که انسان‌ها برابر نیستند

خوراک خوب، از مهمترین لازمه‌های پرورش قهرمان ِخوب است.

من شاید دستاویزی در مسیر سیل باشم اما چوب زیر بغل هرگز

در بهترین حالت مسکن‌ها و آرام کننده‌های کودکانه و توأم با انکار تبدیل به بهترین وسیله‌ها در درمان‌های سطحی امروزی شده‌اند.

اگر بخواهیم سرزنش را به عنوان یک عنصر درونی بنگریم که در همه حال ما را دنبال می‌کند و هر اندیشه و رفتار ما را با ریزبینی تحلیل می‌کند و بلافاصله حکم صادر می‌کند، به راحتی در خواهیم یافت که مانع اول برای هر پیروزی و هر اوج گرفتنی احساس گزنده سرزنش خویشتن است.

برای خود و برای چون خودی بنویسید که در خلوت از جام سخنان شما جانش گرم شود و در همان خلوت و پنهانی این خوشی را پایان دهد و بار دیگر که به سمت شما آمد، نوشته شما را همچون گپی با خویشتن دریابد و آن را چون سایه خنکی در آفتاب مرداد ماه ببیند، جایی برای آرمیدن و اندیشیدن و خرسند شدن.

دنیا را بیشتر افرادی در سکوت و به دور از جنجال جوامع آکادمیک به پیش می‌رانند. تنها جان‌های بزرگ اند که تابِ تنهایی و اندیشیدن با خود را دارند و بر شهوت دنباله روی و اطاعت غلبه می‌کنند.

ما باید بتوانیم کتابهایی را بخوانیم که جنین ذهنی ما را به خوبی تغذیه کنند و کمک کنند تا ایده‌های ذهنی ما پرورش یابند و این مستلزم آن است که به ازاء هر ساعت مطالعه، چندین ساعت اندیشه و خلوت کنیم تا مبادا ذهنمان، تالار گفتمان افکار دیگران شود و نتواند هیچ فکری از برای خود داشته باشد و اندیشه‌ای نو و از آنِ خود بیافریند.

تو باید جنگجو باشی اما نه برای هر ستیزی. آن کلام درخشان را خوب به یاد بیاور که «تو جنگجوی جنگ‌های بهتری» . پس خود را سرباز پیاده هر جنگ کوچکی نباید قرار دهی. تو را جنگ‌ها و ستیز‌هایی در پیش است که باید یکه سوار و سپهسالار آن جنگ‌ها باشی، ستیزی ارزش شمشیر کشیدن دارد که برای قهرمان درونت و شرارتش و شرافتش و آرزو‌های سترگش باشد.

اکثریت در بیشتر اوقات از آنِ ابلهان است و البته پرهیاهوترین شان.

به یکباره خود را مغلوب شده و آرزوهای درخشان خردمندانه قهرمان درونت را بی ربط به جهان و انسان‌ها می‌بینی

«هراس‌ها مانند ستارگان اند» ؛ در صبحگاه هم وجود دارند فقط خورشید آگاهی اجازه رؤیت آنها را نمی‌دهد و شب با خاموش شدن این نور، می‌توانیم هراس‌هایمان را روشن و در بالای سرمان ببینیم.

در رابطه عاشقانه باید محتاط باشی که قهرمان درونت قربانی احساسات گذرا نشود، چون در آینده انتقام سختی از آن رابطه خواهد گرفت و خواهد گفت «این رابطه نگذاشت من همانی شوم که باید می‌شدم.»

قهرمان تو باید سکوت و گوش فرا دادن را قبل از هیاهو آموخته باشد. آن کس که تنها برای دیده شدن دیگری و تحسین شدن می‌نویسد و خلق می‌کند در این خطر بزرگ قرار دارد که سلیقه عوام را برتر از سلیقه قهرمان خود و جان‌های بزرگ دریابد و این کج سلیقگی باعث استفاده ابزاری از اندیشیدن و آفرینش، برای جلب توجه و نوازش می‌شود و این همان عوام زدگی است.

هرگاه هیاهو را در رفتار گروهی از خیرخواهان دیده‌ام نیک دانسته‌ام که رفتار آنان بیشتر نفرت را در دیگران می‌پرورد و جای کمی برای آن چه خیرخواهی خوانده می‌شود باقی می‌گذارد.

در هر درمان روانشناختی باید به این نکته توجه ویژه کرد که کاستن از رنج بیمار به هر روشی نمی‌تواند راه مناسبی برای درمان باشد. باید با درمانجو اتمام حجت کرد که کسی نمی‌تواند راه را برایت مشخص کند، چون آن راه دیگر راه تو نخواهد بود. من تنها می‌توانم همسفر تو و همراهت در مسیر کشف سرزمین ناشناخته درونت باشم و تو را در مسیر یافتن راه‌های خودت همراهی کنم و تنهایت نگذارم، اما این تو هستی که باید انتخاب کنی و اتفاقا باید به تنهایی هم این کار را بکنی.

قهرمان درون تو برترین ارزشش نباید پاکدامنی و پرهیزکاری، بلکه باید راستی باشد و تو باید نیک بدانی که برتری راستی بر پرهیزکاری، همان مغاک بزرگ است که همگان به آسانی از آن نخواهند گذشت

فرار از ناامیدی و تلاش افسار گسیخته برای نگه داشتن امیدهای واهی است که بشریت را به زانو در خواهد آورد. به عبارت دیگر امید پتانسیل آن را دارد که همان واپسین بلا باشد. اگر ما بخواهیم بدیهی‌ترین نتیجه رویارویی با مسلّمات هستی مانند مرگ و انزوا را در ذهن خود واپس رانی کنیم و به سرکوبش بپردازیم، زیربنای ذهنی خود را بر روی هراس بنا کرده‌ایم و از آن پس مانند دروغی که دروغ‌های دیگر را به دنبال می‌آورد، مجبوریم واپس زدگی را ادامه داده و تا سطح روزمره زندگی مان هم به آن آلوده شویم. آن وقت کار بسیار سخت است که بازگردیم و دلیل این همه ناخرسندی را در اعماق ناخودآگاه ذهنمان بیابیم.