بریده‌هایی از کتاب رؤیاهای فلسفی یک روانکاو: کتابی درباره روانکاوی قهرمان درون

تامس‌هاردی «اگر راهی برای رسیدن به روشنایی باشد، حتما از تیرگی می‌گذرد.

چه بسیار مردمان که روانشان بسیار زودتر از جسمشان درگذشته است و هیچ وقت هم متوجه آن نشده‌اند. اما یکی از عذاب‌های زیستن در میان بسیاران این است که همگان در حسرت این فراموشی و غلت زدن در کردار لذتجویانه‌اند. گویی هر چه به یادشان بیاورد که "قهرمان درونشان" آنکه باید می‌شدند، به جنازه‌ای متعفن تبدیل شده است باید با جدیدترین تکنیک‌های روانشناختی واپس زده شود و فراموش شود. "آری زندگی این بسیاران چرخشی حیوانی در دایره شهوت و کسالت است.

چه بسیار مردمان که روانشان بسیار زودتر از جسمشان درگذشته است و هیچ وقت هم متوجه آن نشده‌اند. اما یکی از عذاب‌های زیستن در میان بسیاران این است که همگان در حسرت این فراموشی و غلت زدن در کردار لذتجویانه‌اند. گویی هر چه به یادشان بیاورد که "قهرمان درونشان" آنکه باید می‌شدند، به جنازه‌ای متعفن تبدیل شده است باید با جدیدترین تکنیک‌های روانشناختی واپس زده شود و فراموش شود. "آری زندگی این بسیاران چرخشی حیوانی در دایره شهوت و کسالت است.

کندن علف هرزی، به کاشتن تخم درختی تنومند از اضطراب و ناخرسندی نمی‌ارزد. باز هم سخنی ذهنم را پر می‌کند که: "من شاید دستاویزی در مسیر سیل باشم اما چوب زیر بغل هرگز. "

بسیاری اوقات مأیوسانه به هر سو گریخته‌ام تا از منابع قدرتمند رنج دوری کنم، اما در همه حال شگفت زده شده‌ام که جهان از هر چیز تهی شود از رنج خالی نخواهد شد و این همان بزرگترین درس است: اگر از رنج‌هایت بگریزی، از تمام هستی و واقعیتش گریخته‌ای و این خود باعث رنجی سترگ‌تر و احوالی افسوس برانگیز‌تر می‌شود.

اما بسیاری از تلاش‌های ما برای دوری از رنج خود بزرگترین رنج را به ارمغان می‌آورد. رنجی نامحسوس اما سمج و پایدار. اضطراب ناشی از تنهایی، طرد شدن، انزوا، مورد خیانت واقع شدن، از دست دادن عزیزان، همه و همه از خود این فلاکت‌ها پایدار‌تر و سمج‌تر است. ما اضطراب را حس می‌کنیم و این مقدم بر تجربه رنج است.

پس قبل از هر یاری رسانی باید این نهیب را به خود بزنیم که مبادا آزادیِ فرد مقابل به هر قیمتی، فدای کاستن از رنج و اضطراب او شود. کندن علف هرزی، به کاشتن تخم درختی تنومند از اضطراب و ناخرسندی نمی‌ارزد.

برای همین همیشه یک دوست لازم است که به عنوان مشاهده گر و همراه ما را یاری دهد تا از پس دفاع‌های مستحکم روانی برآییم و به آبهای ژرف‌تر و دشت‌های حاصلخیزتر وجودمان دست یابیم.

دنیا را بیشتر افرادی در سکوت و به دور از جنجال جوامع آکادمیک به پیش می‌رانند.

شک ندارم و این را از سایه همیشه همراهم فرا گرفته‌ام که هر روشنی، تیرگی در پی دارد و این هر دو، روایتهایی از یک داستان اند.

ما بین کنج عزلت و درآمیختن با همگان فاصله‌ای وجود دارد که تو باید قهرمانت را در آن فضای امن بپروری. این که دوستت، فاش کننده چیستی توست سنجه‌ای است که ردیابی رابطه‌های اکنونت تو را یاری می‌دهند که شکوفا شوی یا بیشتر در مسیر فراموشی خویشتن و حل شدگی در دیگران باشی.

در رابطه با مگسان یا باید شیرینی باشی، یا مگس، یا کثافتی بابِ طبع مگسان.

حالا تغییر جهتی مهم داده است و با درونی کردن مظاهر والدی و ارزش‌های ایشان، فرد را در برابر «آن چه گناه تلقی می‌کرده‌اند» تنبیه می‌کند.

به یاد بیاور آن جمله درخشان را که «هراس‌ها مانند ستارگان اند» ؛ در صبحگاه هم وجود دارند فقط خورشید آگاهی اجازه رؤیت آنها را نمی‌دهد و شب با خاموش شدن این نور، می‌توانیم هراس‌هایمان را روشن و در بالای سرمان ببینیم.

پشت میزت پنهان نشو! هیچ میانبری برای کاستن از رنجِ دیگری وجود ندارد؛ مگر پریدن به وسط ماجرا.

اگر قهرمان درونت را نپروری و ظاهر نکنی تو را نخواهم بخشید.

اگر از رنج‌هایت بگریزی، از تمام هستی و واقعیتش گریخته‌ای و این خود باعث رنجی سترگ‌تر و احوالی افسوس برانگیز‌تر می‌شود.

«استادی که نتواند بر خود خنده زند، خود مایه پوزخند است»

فرار از ناامیدی و تلاش افسار گسیخته برای نگه داشتن امیدهای واهی است که بشریت را به زانو در خواهد آورد.

راستیِ اصیل بسیار نایاب است. اما کافی است به دنبال دروغ بگردی، حتی لازم نیست چند قدم برداری؛ در اطرافت موج می‌زند.