بریده‌هایی از کتاب من‌های ایرانی

جملگی مانند پیاده‌نظام‌هایی در خدمت سیستم و سازوکار قدرتند و نه فرد فرد انسان‌هایی که خودشان دارای هویت مستقل و جدانشدنی از شکل حیات‌شان هستند.

در این سرزمین، نوعی فرهنگ «هیچ‌کس‌بودگی» در میان بسیاری رواج دارد. بسیارند کسانی که: «کس» هستند اما «کسی» نیستند. کم می‌اندیشند، اما هر چه بیشتر می‌اندیشند، کمتر هستند. اندیشیدنِ آن‌ها اندیشیدنِ انسان‌های رنجوری است که دستخوش تحقیر و تصغیر شده‌اند. هیچ‌کس‌بودگی کلام اول و آخر تئاتر زندگی روزمرهٔ آنان است.

مناظره داغ شد مشاجره بالا گرفت مقابله فیزیکی شد مجادله به مقاتله نزدیک شد بحث بر سر «دموکراسی» و «تساهل و مدارا» بود.

گفت: این چه حکمت و خاصیت و منفعت است که دهانی بس گشاد و زبانی بس دراز دارید؟ پاسخ دادند: ما عشق حرف زدن هستیم. حرف زدن را دوست داریم و با صحبت‌کردن نه تنها زمان‌های خالی، که شخصیت و هویت و قدرت خالی خود را پر می‌کنیم. گفت: اما در آن بسیار سخن که می‌گویید گفته و نکته و نظر و منظوری یافت می‌نشود. گفتند: آن‌چه یافت می‌نشود آنمان آرزوست. ما حرف می‌زنیم پس هستیم.

ابن‌الوقت نیستند و همواره فردا گفتن را شرط طریق می‌دانند.

در جامعه‌ای که _ به‌نحو مطلوبی _ بدبین است، سیاست‌مداران دلخواهِ افرادْ به‌نسبت ملال‌آور و به‌شدت نامنعطف‌اند. هیچ‌کس وعده‌های آرمان‌شهری و هیجان‌زدهٔ رهبران آتش‌افروز را باور نمی‌کند. رأی‌دهندگانْ بسیار بدبین‌تر از آنند که به راه‌حل‌های ساده و سریعِ معضلات ذاتی ملت اعتماد کنند. تعهدهای شورانگیز در سفرهای انتخاباتی صرفاً با یک شانه‌بالاانداختن تحقیرکننده و طعنه‌آمیزِ مخاطبان نادیده گرفته می‌شود.

هر فکر و فکرت بدیعی را بدعت‌پنداشتن، نیست

نقد رعایت حدود است (به تصریح کانت)

در نزد آنان، نقد همان عیب‌جویی، سیه‌رو کردن، دیگرگونه و باژگونه خواندن متن و سخن دیگران، تفکیک سرهٔ خود از ناسرهٔ دیگران، درست خود از نادرست دیگران، زیبای خود از زشت دیگران، کمال خود از نقصان دیگران است.

نقد آنان بیش و پیش از آن‌که ناظر به «گفته» باشد، معطوف به «گفته‌پرداز» است. در کنشِ نقد، رابطهٔ آنان با «گفته» ها و «گفته‌پرداز» ها از جنس دیالوگ نیست، بلکه از جنس مونولوگ است. نقد آنان نوعی جنگ با کلام است که به نیابت از جنگ شمشیرهای برکشیده از نیام صورت می‌گیرد. از این رو، سخت به خشونت و خصومت آلوده است.