بریده‌هایی از کتاب چگونه گورخر راه راه شد؟

ریش داروین سبب شده قیافه‌ای شبیه بابانوئل داشته باشد. خط‌ریش‌های گالتون که تا نزدیک چانه‌اش پایین آمده‌اند او را شبیه یک امپریالیست دوره ویکتوریا کرده است: تعجبی ندارد که او از هر نظر در مقایسه با داروین بازنده بیرون می‌آید.

اما اگر آنتیلوپ‌ها باهوش‌تر بودند، می‌توانستند تلاش‌هایشان را هماهنگ کنند تا انرژی کمتری مصرف کنند: "تو نگهبانی بده من می‌چرم، ده دقیقه بعد جایمان را با هم عوض می‌کنیم، قبول؟"به این ترتیب، فقط یک فرد هشیار لازم است تا بقیه اعضای گله همه بتوانند در آرامش نشخوار کنند. اما آنتیلوپ‌ها مثل گوسفند هستند. به جای آنکه یک فرد را داوطلب کنند تا به نفع جمع نگهبانی دهد، از استراتژی تقلید از همسایه استفاده می‌کنند: "اگر همسایه‌ام سرش را بالا آورد تا نگاهی به اطراف بیندازد، من هم باید سرم را بالا بیاورم شاید او چیز مهمی دیده باشد.

علف‌زارهای غرب آفریقا از دید ما شبیه چشم‌اندازهای طبیعی به نظر می‌رسند، اما درواقع انسان تغییرات قابل‌توجهی در آنها داده، به‌ویژه در باریکه‌ای که از غرب آفریقا به شرق آفریقا می‌رسد، جایی که قدیمی‌ترین اشکال کشاورزی در این قاره ظهور کرد.

اخیراً پیشنهاد شده بعضی از این ژن‌های نئاندرتالی ممکن است با اختلالات روانی در ارتباط باشند.

به احتمال زیاد پخت غذا مسئول این رشد اندازه جمجمه بود: از میان تمام اندام‌های بدن ما مغز است که بیشترین سهم از انرژی ما را مصرف می‌کند و تقریباً یک‌پنجم از انرژی ما صرف فعالیت مغز می‌شود؛ افزایش منابع حاصل از پخت‌وپز می‌توانست انرژی لازم برای مغزی بزرگ‌تر را تأمین کند.

مغز انسان راست‌قامت به‌طور محسوس بزرگ‌تر از مغز نیای آن، انسان ماهر، بود (با حجم ۹۸۰ سانتی‌متر مکعب در برابر حدود - ۰۰ سانتی‌متر مکعب)، و بعضی افراد نیز مغزهایی داشتند که در اندازه به مغز انسان امروزی نزدیک می‌شد (۱۱۰۰ سانتی‌متر مکعب).

توانایی پخت‌وپز در هر زمانی که برای نخستین بار به وجود آمده باشد، پیامدهای پرشماری داشت: پختن غذا را نرم کرد، مواد مغذی درون آنها را در دسترس‌تر ساخت و زمان لازم برای جویدن و گوارش آنها را کاهش داد. یکی از پیامدهای ریخت‌شناختی این رویداد کاهش اندازه دندان‌ها بود، اما این واقعیت که زمان کمتری صرف جویدن غذا می‌شد، سبب شد وقت و انرژی بیشتری برای انجام کارهای دیگر همچون ابزارسازی، تعامل اجتماعی و حتی مهاجرت در چشم‌انداز محل زندگی آزاد شود.

"کاسه غبار" نامی است که اکنون به دوره‌ای در دهه ۱۹۳۰ و زمانی داده می‌شود که توفان‌های غبار علف‌زارهای آمریکای شمالی را درمی‌نوردید. این توفان‌ها پس از یک خشک‌سالی شدید، و در محیطی که سال‌های بسیار در آن کشاورزی متمرکز شده بود، ناگهان به پا خاستند. رواج تراکتور و شخم عمیق (همراه با نداشتن شناخت از بوم‌شناسی محل) به نابودی سازمان‌یافته ریشه‌های عمیقی انجامید که پیش از این خاک ماسه‌ای دشت‌های خشک را تثبیت می‌کردند.

نزدیک به ۳۰ هزار سال از انتخاب ژنتیکی نخستین جانور اهلی، یعنی سگ، می‌گذرد و دست‌کم - ۰ هزار سال از زمانی که انسان، مدت‌ها پیش از اختراع کشاورزی و دام‌داری، شروع به استفاده از آتش به عنوان راهی برای آسان‌تر کردن شکار و تغییر تنوع زیستی در منطقه‌ای خاص کرد که در اصطلاح "مزرعه‌داری با مشعل"نامیده می‌شود.

ما از ابتدای تاریخ انسان به محیط‌مان شکل داده‌ایم و توسط آن شکل گرفته‌ایم، رفتار گونه‌های دیگری که زندگی‌مان را با آنها مشترکیم تغییر داده‌ایم و توسط آنها تغییر یافته‌ایم. تفاوتی که امروزه وجود دارد تنها در ابعاد است.

گنجشک خانگی به لانه‌اش ته‌سیگار اضافه می‌کند که توتون باقی‌مانده در آن به عنوان حشره‌کشی نیرومند برای محافظت از جوجه‌هایشان در برابر انگل‌ها عمل می‌کند. در طبیعت پرندگان از ترکه‌های گیاهان معطری همچون آویشن به عنوان گندزدا و بازدارنده انگل‌ها در لانه‌هایشان استفاده می‌کنند، و به نظر می‌رسد که ته‌سیگار جانشین شهری مؤثری برای آن باشد.

هر پرنده ضعیفی که تلاش کند با افزودن پلاستیک به لانه‌اش تقلب کند خطر درگیر شدن در نبردی بالقوه مرگبار با پرنده‌ای قوی‌تر را به جان خواهد خرید. تکه‌های پلاستیک به عنوان شاخصی مرئی از جایگاه یک فرد عمل می‌کنند و به این ترتیب از درگیری بر سر قلمرو می‌کاهند.

داروین به عنوان پدر زیست‌شناسی تکاملی، علمی "رهایی‌بخش"که برای مقابله با جزم‌اندیشی مسیحی در برابر خاستگاه حیات شواهد علمی فراهم کرده و انسان را در جایگاه حقیقی‌اش در جهان جانداران نشانده، به مقام نیمه‌خدایی رسید. از سوی دیگر گالتون اغلب به عنوان مردی به تصویر کشیده می‌شود که از دانش خود برای توجیه سرعت بخشیدن به فرایندهای تکامل از طریق همدستی در کار انتخاب طبیعی استفاده کرده است.

چگونه افراد یک گروه هنگامی که منافع یا دریافت‌های بسیار متفاوتی دارند با هم به توافق می‌رسند؟ دو راه‌حل وجود دارد که هر کدام در یکی از دو سر طیف قرار دارند: استبداد که در آن یک فرد برای بقیه تصمیم می‌گیرد، یا اجماع همگانی که در آن هر فرد در فرایند تصمیم‌گیری نقشی برابر بازی می‌کند.

رفتار دسته‌جمعی پیچیده به چه آسانی می‌تواند به وجود آید: تنها کاری که باید انجام دهید گردآوری تعداد زیادی از افرادی است که با مجموعه‌ای از قواعد و آستانه‌های تصمیم‌گیری برانگیخته می‌شوند و به شیوه‌ای تکراری از هم تقلید می‌کنند. این افراد باید نیازهای کمابیش مشابهی داشته باشند، تا پیروی از جمع هیچ تضاد منافع چشمگیری ایجاد نکند. در غیر این صورت آنها در هماهنگ کردن حرکات‌شان مشکل خواهند داشت.

درست همان‌طور که الگوهایی از رفتار انسان که پیچیده به نظر می‌آیند را می‌توان با مشتی از قواعد ساده تبیین کرد که نیازی به وجود یک مغز بزرگ ندارند.

اگر بخواهیم جمع‌بندی کنیم، دستورعمل ایجاد یک رفتار دسته‌جمعی خودسازمان‌یافته به شرح زیر است. نخست آنکه تعداد زیادی از افراد باید کورکورانه از هم تقلید کنند یا با انگیزش‌های یکسانی تحریک شوند. دوم آنکه مجموعه‌ای از قواعد ساده باید رفتارشان را در ارتباط با همسایگان نزدیک‌شان تعیین کنند. و سرانجام آنکه باید آستانه‌هایی وجود داشته باشند که تعیین کنند ماشه چرخه‌های بازخورد در چه نقطه‌ای کشیده شود.

یک پیش‌شرط دیگر نیز برای روی دادن این پدیده‌های شگفت‌انگیز وجود دارد: افراد درگیر باید کورکورانه از هم تقلید کنند، یا به عبارت دیگر، انگیزش‌هایشان باید کمابیش یکسان باشد.

شرط دوم شامل چیزی می‌شود که به آن چرخه بازخورد می‌گویند. در شکل‌گیری پدیده‌های خودسازمان‌یافته وجود بازخورد مثبت ضروری است. هرچه تعداد آنتیلوپ های گوش‌به‌زنگ اطراف یک آنتیلوپ بیشتر باشد، آن آنتیلوپ نیز گوش‌به‌زنگ‌تر خواهد شد.

هر گروه متشکل از اعضایی با پیوند نزدیک می‌تواند دینامیک مشابهی را به نمایش بگذارد. به این نوع پدیده‌ها که در آنها بدون برنامه‌ریزی آگاهانه تعاملات موضعی با هم ترکیب می‌شوند تا نظامی منسجم را به وجود آورند، خودسازمان‌دهی گفته می‌شود.