بریده‌هایی از کتاب چگونه گورخر راه راه شد؟

هشیاری دسته‌جمعی به بقای تک‌تک افراد کمک می‌کند

مردم چنان احساس تنهایی و رهاشدگی می‌کنند که به چیزی محکم نیاز دارند تا به آن بچسبند، چیزی که واقعاً دوام داشته باشد. سگ دیگر منسوخ است؛ مردم فیل لازم دارند. رومن گاری، "ریشه‌های آسمان"(۱۹۵-)

بسیاری از گونه‌های پرندگان برای ساخت لانه‌هایشان از تکه‌های پلاستیک رنگی نیز استفاده می‌کنند و رنگ‌های درخشان را به عنوان علامتی به همسایه‌ها یا برای جلب ماده‌ها به کار می‌برند.

مجموعه‌ای از پژوهش‌های تاریخی و باستان‌شناختی نشان دادند بسیاری از اکوسیستم‌هایی که زمانی تصور می‌شد اساساً طبیعی باشند، درواقع نتیجه تعامل انسان و طبیعت هستند که به مدت هزاران سال ادامه داشته است. این فقط شامل علف‌زارهای غرب آفریقا نمی‌شود، بلکه مناطقی از جنگل‌های پرباران آمازون و جنگل‌های پرباران آفریقای گرمسیری را نیز در بر می‌گیرد که تا پیش از این گمان می‌شد بکر و دست‌نخورده باشند.

ایجاد پارک ملی هوانگی در زیمبابوه در دهه ۱۹۲۰ با خارج کردن جمعیت انسانی بومی همراه بود که به مناطقی با حاصل‌خیزی کمتر در اطراف پارک رانده شدند. بعضی پژوهشگران محاسبه کرده‌اند که تنها در آفریقا چهارده میلیون نفر به منظور ایجاد پارک‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده جابه‌جا شده‌اند.

حقیقت تکان‌دهنده: نالا و سیمبا باید خویشاوند هم باشند. در بهترین حالت پسرعمو-دخترعمو یا پسرخاله-دخترخاله هستند. در بدترین حالت برادر یا خواهر ناتنی همدیگرند.

برای درک طبیعت باید به شیوه خودش عمل کرد: ابتکاری و بسته به موقعیت.

به گفته تیودوسیوس دوبژانسکی، ژنتیک‌دان برجسته، "هیچ چیز در زیست‌شناسی معنایی ندارد مگر در پرتو تکامل."اما گاهی، هنگامی که مسائل مورد بررسی در لبه پژوهش علمی قرار دارند، پرتو تکامل سایه‌هایی روی آنها می‌اندازد که فهمیدن معنایشان را دشوار می‌کند

اما اجازه دهید به موضوع بحث بازگردیم: چرا راه‌راه؟ یک چیز باید روشن شود: راه‌راه‌های گورخرها درواقع سفید روی زمینه سیاه هستند. جنین گورخر در ابتدا کاملاً سیاه است و در ادمه نوارهای سفید روی آن ظاهر می‌شود، و سازوکار آن جلوگیری از تولید ملاتونین است (پروتئینی که مسئول ایجار رنگ سیاه است). این نوارها سرانجام الگوی راه‌راهی را به وجود می‌آورند که تا پایان عمر مختص آن فرد باقی خواهد ماند.

راه‌راه گورخرها به آنها امکان می‌دهد همدیگر را بشناسند این ایده منطقی به نظر می‌رسد، زیرا الگوها برای هر فرد اختصاصی هستند. اما از سوی دیگر اسب‌های وحشی، که از سازمان اجتماعی یکسانی با گورخرها برخوردارند، بدون نیاز به راه‌راه همدیگر را به خوبی و بی هیچ مشکلی تشخیص می‌دهند. از سوی دیگر خیلی بعید به نظر می‌رسد که راه‌راه‌ها موجب عملکردی شوند که در گونه‌های خویشاوند نزدیک بدون نیاز به این نوآوری انجام می‌شود. بنابراین توضیح مسأله باید در جای دیگر باشد.

تصادف به ما امکان می‌دهد که پدیده‌ها را درک و تبیین کنیم. زندگی چیزی جز یک قمار نیست.

یک رویکرد کلی به درک اینکه گونه‌ها چگونه توزیع می‌شوند رویکرد "کُنج بوم‌شناختی" است.

یک چیز باید روشن شود: راه‌راه‌های گورخرها درواقع سفید روی زمینه سیاه هستند. جنین گورخر در ابتدا کاملاً سیاه است و در ادمه نوارهای سفید روی آن ظاهر می‌شود، و سازوکار آن جلوگیری از تولید ملاتونین است (پروتئینی که مسئول ایجار رنگ سیاه است)

به گفته لئو گراسه، زیست‌شناس تکاملی ۲۹ ساله فرانسوی و نویسنده کتابی که در دست دارید، "کنجکاو بودن و دانش‌آموخته بودن درواقع راه خیلی خوبی است برای آنکه هرگز حوصله‌تان سر نرود." سبک غیرعادی و هوشمندانه او کمکش کرده که برای کانال یوتیوبی Dirty Biology خود بیش از ۷۰۰ هزار مشترک جمع کند. او در توضیح نامی که برای کانالش انتخاب کرده، می‌گوید "جانوران هر روز کارهایی می‌کنند که از نظر ما شرم‌آور است، کارهایی همچون همنوع‌خواری یا زنا با محارم. هدف من این است که نشان دهم زیست‌شناسی، و دنیای زنده، دنیای پاکیزه‌ای نیست، بلکه خیلی جالب‌تر از این حرف‌هاست."

در ۱۴ آوریل سال ۱۹۳۵ که به "یکشنبه سیاه" معروف است، توفان‌های غبار سرتاسر دشت‌های بزرگ آمریکا از اوکلاهما تا تگزاس را درنوردیدند، ۳۰۰ میلیون تُن غبار و ماسه را به هوا بلند کردند و نخستین پناهندگان بوم‌شناختی در تاریخ آمریکا را به وجود آوردند. در طول دهه ۱۹۳۰ نزدیک به دو و نیم میلیون نفر که معیشت خود را در نتیجه این "کولاک‌های سیاه"از دست داده بودند -همان‌طور که جان استاین‌بک در "خوشه‌های خشم" توصیف کرده- دشت‌های بزرگ را ترک کردند و در جست‌وجوی کار رهسپار مناطق ساحلی، و به‌ویژه کالیفرنیا، شدند.

ما از ابتدای تاریخ انسان به محیط‌مان شکل داده‌ایم و توسط آن شکل گرفته‌ایم، رفتار گونه‌های دیگری که زندگی‌مان را با آنها مشترکیم تغییر داده‌ایم و توسط آنها تغییر یافته‌ایم. تفاوتی که امروزه وجود دارد تنها در ابعاد است.

گنجشک خانگی به لانه‌اش ته‌سیگار اضافه می‌کند که توتون باقی‌مانده در آن به عنوان حشره‌کشی نیرومند برای محافظت از جوجه‌هایشان در برابر انگل‌ها عمل می‌کند. در طبیعت پرندگان از ترکه‌های گیاهان معطری همچون آویشن به عنوان گندزدا و بازدارنده انگل‌ها در لانه‌هایشان استفاده می‌کنند، و به نظر می‌رسد که ته‌سیگار جانشین شهری مؤثری برای آن باشد.

رفتار گروهی پیچیده نتیجه پیچیدگی در سطح فرد نیست: در پدیده‌های خیره‌کننده‌ای همچون پرواز هماهنگ سارها هر فرد از سه قاعده ساده پیروی می‌کند که افراد همجوار آن را تکرار می‌کنند و الی آخر. این‌طور به نظر می‌رسد که هر گروه متشکل از اعضایی با پیوند نزدیک می‌تواند دینامیک مشابهی را به نمایش بگذارد. به این نوع پدیده‌ها که در آنها بدون برنامه‌ریزی آگاهانه تعاملات موضعی با هم ترکیب می‌شوند تا نظامی منسجم را به وجود آورند، خودسازمان‌دهی گفته می‌شود.

یوز می‌جهد، بدنش را کش می‌آورد و تلاش می‌کند که چنگال‌هایش را در بدن غزال بخت‌برگشته فرو کند. اما غزال زیرک است و شروع به دویدن در تمام جهات می‌کند. واقعاً. دویدن به خط مستقیم مرگی سریع را تضمین خواهد کرد، زیرا وقتی پای سرعت در میان باشد او هرگز حریف یوز نخواهد شد. اما اگر هر پنج ثانیه یک بار مسیر حرکتش را ناگهان عوض کند می‌تواند یوز را گمراه کند، در ضرباهنگ چشم‌نواز دویدنش اختلال ایجاد کند و غرورش را به عنوان قهرمان دوی سرعت در هم بشکند و هزار تکه کند -یا دست‌کم فرصتی برای بقا پیدا کند.

شاید بعد از همه این حرف‌ها، حق با داروین باشد: زرافه‌ها از گردن درازشان برای پرهیز از رقابت استفاده می‌کنند. شواهد سنگواره‌ای پشتیبانی بیشتری برای فرضیه داروین فراهم می‌کنند: به نظر می‌رسد که گردن دراز زرافه‌ها بین چهارده تا دوازده میلیون سال پیش تکامل یافته است، دوره‌ای که طی آن آفریقا دچار بیابان‌زایی گسترده شد و جنگل‌هایش جای خود را به علف‌زار ساوانا دادند. با کاهش تعداد درختان، رقابت بر سر هر درخت باید افزایش یافته باشد، و در نتیجه انتخاب طبیعی گردن دراز را برگزید.