بریده‌هایی از کتاب زنان و قدرت

در اکثر موارد، زن‌هایی که به تصویر کشیده می‌شوند از قدرت استفاده نمی‌کنند، سوءاستفاده می‌کنند. از طرق نامشروع به قدرت می‌رسند، که منجر می‌شود به هرج‌ومرج، به ازهم‌پاشیدگی کشور، به مرگ و ویرانی. دورگه‌های اهریمنی، که از منظر یونانی‌ها اصلاً زن نیستند.

زندگی واقعی، زنان دوران باستان از حقوق سیاسی رسمی، و اندک استقلال اقتصادی یا اجتماعی برخوردار نبودند؛ در برخی شهرها، از جمله آتن، زنان "محترمِ" متأهلِ طبقهٔ ممتاز به‌ندرت بیرون از منزل دیده می‌شدند. اما نمایشنامه‌های آتنی به‌طور اخص، و تخیل یونانی به‌طور اعم، مجموعه‌ای از زنان فراموش‌نشدنی را به تخیلات ما پیشکش می‌کنند: مده‌آ، کلایتمنسترا، آنتیگونه و بسیاری دیگر.

اما هرچه بیشتر به تهدیدها و توهین‌هایی که نثار زن‌ها می‌شود نگاه می‌کنم، انگار بیشتر با همان الگوهای قدیمی که داشتم درباره‌اش حرف می‌زدم جور درمی‌آید. نکتهٔ اول اینکه زن باشید فرق چندانی نمی‌کند کدام خط را دنبال کنید، اگر به خودتان جرأت بدهید و وارد قلمرو مرسوم مردان شوید، درهرصورت ناسزاها به سویتان می‌آید. به‌خاطر آنچه می‌گویید نیست، فقط به‌خاطر این است که می‌گویید.

۹. جکی اوتلی در سال ۲۰۱۶ مدرک افتخاری دریافت کرد. وقتی در سال ۲۰۰۷ به‌عنوان مفسر ورزشی برنامه مسابقهٔ روز کارش را شروع کرد، سیل انتقادها به راه افتاد. یکی گفت: "توهینه به گزارش‌ها و تفسیرهای مسلط مردها." دیگری گفت: "من که کانال رو عوض می‌کنم."

قضیه فقط صدا نیست: وقتی پای مردها در میان باشد می‌توانید چهره‌های ناصاف یا چروکیده‌ای را که حاکی از خردمندی پیرانه‌سر است اضافه کنید، اما قضیهٔ زن‌ها باشد "تاریخ مصرفشان" گذشته است.

مسأله هنوز این است که وقتی شنونده‌ها به صدایی زنانه گوش می‌دهند، صدایی را نمی‌شنوند که دلالت بر اعتبار و اقتدار داشته باشد؛ یا به‌بیان دقیق‌تر یاد نگرفته‌اند اعتبار و اقتدار نهفته در آن را بشنوند؛ muthos (داستان حقیقی) را نمی‌شنوند.

زنانی که بحثی را علنی مطرح کنند، از حقشان دفاع کنند، صریح و بی‌پرده سخن بگویند، می‌گویند چگونه زن‌هایی هستند؟ "گوشخراش"؛ نق می‌زنند و آه‌وناله می‌کنند.

رنسام که درحقیقت صدای ورنا را از اجتماع به اختفا می‌برد، اصرار دارد که ورنا فقط با او سخن بگوید، می‌گوید: "کلام آرامش‌بخشت را فقط برای من نگه دار."

به‌گفتهٔ صریح و روشن یک رسالهٔ علمی قدیمی، صدای بم نشانگر شجاعت مردانه و صدای زیر نشانگر بزدلی زنانه است. سایر نویسنده‌های ادبیات کلاسیک مصرانه معتقد بودند که صدا و زنگ صدای زنان همیشه تهدیدی است که نه‌فقط صدای خطیب مرد، بلکه ثبات اجتماعی و سیاسی، و سلامت کل کشور را بر هم می‌زند.

ما اکنون با شکل بسیار مؤثرتر و جهت‌دارترِ محروم‌سازی زنان از سخنوری در اجتماع سروکار داریم، که بسیار بیشتر از آنچه خودمان معمولاً تصدیق می‌کنیم بر عرف، رسوم و پندارهایمان دربارهٔ صدای زنان تأثیر دارد.

به‌بیان دیگر، زنان شاید در شرایط غیرعادی علناً از منافع گروهی‌شان دفاع کنند، اما به‌نمایندگی از مردان یا کل جامعه سخن نمی‌گویند. به‌طور کلی، همان‌طور که حکیمی در قرن دوم میلادی می‌گوید، "زن باید با همان نجابتی از آشکار کردن صدایش بر غریبه‌ها پرهیز کند که از کَندن رخت تنش پرهیز می‌کند".

به‌بیان دیگر، زنان شاید در شرایط غیرعادی علناً از منافع گروهی‌شان دفاع کنند، اما به‌نمایندگی از مردان یا کل جامعه سخن نمی‌گویند.

در دنیای ادبیات کلاسیک عمل شنیع سخن گفتن زنان در اجتماع فقط دو استثنای عمده دارد. مورد اول، زنانی هستند که اجازه دارند در مقام قربانی و شهید، معمولاً پیش از مواجهه با مرگ، بلند و آشکارا سخن بگویند. تصویری که از زنان آغاز دوران مسیحیت ترسیم شده زنانی هستند که ایمان خود را به صدای بلند اعلام می‌کنند و به کام شیر می‌روند؛

بخشی از طنز داستان در این بود که زنان نمی‌توانستند در انظار عمومی درست صحبت کنند، یا به‌بیان دقیق‌تر، نمی‌توانستند کلام خصوصی و خفا را (که در این مورد بیشتر بر روابط جنسی متمرکز بود) با اسلوب بیان فاخر سیاست مردانه وفق دهند.

اما اگر بخواهیم حقیقت امر را درک کنیم که زنان، حتی وقتی به سکوت واداشته نمی‌شوند، همچنان ناچارند بابت شنیدن شدن بهای بسیار گزافی بپردازند، -و بخواهیم در این رابطه کاری صورت دهیم- باید بپذیریم که قضیه کمی پیچیده‌تر و پشتش داستانی طولانی است.

نمی‌شود زنان را به‌راحتی در ساختاری جا داد که از پیش مردانه تدوین شده است؛ باید ساختار را تغییر داد

نمی‌شود زنان را به‌راحتی در ساختاری جا داد که از پیش مردانه تدوین شده است؛ باید ساختار را تغییر داد

اگر زنان را کاملاً داخل ساختارهای قدرت نمی‌بینند، قطعاً قدرت را باید بازتعریف کنیم، نه زنان را.

قدرت را یک خصیصه بدانیم یا حتی یک فعل (قدرت دادن)، نه یک دارایی. آنچه در نظر دارم توانایی اثرگذاری است، توانایی ایجاد تغییر در دنیا، و حق اینکه جدی گرفته شوی، چه با هم چه فردی. این مفهوم از قدرت است که بسیاری از زنان احساس می‌کنند ندارند -و می‌خواهند داشته باشند.

نمی‌شود زنان را به‌راحتی در ساختاری جا داد که از پیش مردانه تدوین شده است؛ باید ساختار را تغییر داد. این یعنی راجع به قدرت متفاوت فکر شود.