بریده‌هایی از کتاب برادران کارامازوف؛ جلد دوم

خداحافظ به تویی که زندگی‌ات تباه شد بی‌آن‌که مقصر باشی.

من عقلم کاملا سرِ جایش است، فقط دلم گرفته است

با فشار یا اجبار به چه چیزی می‌توان ایمان آورد؟

من آدم پست و کثیفی هستم؛ ولی دوستت دارم: اگر مرا به دوزخ بفرستی، آن‌جا هم دوستت خواهم داشت، آن‌جا هم به همه اعلام خواهم کرد برای ابد دوستت دارم...

همه در ظاهر ادعا می‌کنند از بدی متنفرند؛ حال آن‌که باطنآ بدی را می‌پرستند.

همه می‌دانند که بدون پول حتی یک قدم هم نمی‌توان برداشت.

«زندگی واقعاً به زحمت ادامه‌دادنش می‌ارزد؟»

باید کوشید مانند همهٔ مردم نبود.

برای ما هم پیش می‌آید مردمان خوش‌قلب و کمال‌گرایی باشیم؛ ولی فقط موقعی که همه‌چیز بر وفق مرادمان است.

«زندگی واقعاً به زحمت ادامه‌دادنش می‌ارزد؟»

«برای حل این مشکل، پیش از همه‌چیز لازم است شخصیتش در مقابله با واقعیت وجودش قرار گیرد.» ــ متوجه شدی چی می‌خواهد بگوید یا نه؟ ــ نه، نفهمیدم. به میتیا خیره شده بود و به حرف‌هایش گوش می‌داد. ــ من هم چیزی سردرنیاوردم، مبهم و گنگ است؛ ولی درعوض هوشمندانه است.

«گاهی پیش می‌آید که آدم دوست دارد دست به جنایت بزند.»

از بهای چیزی را پرداختن متنفریم، درعوض دریافت‌کردن رایگان را خیلی دوست داریم و این شامل همه‌چیز و همهٔ موارد می‌شود.

«عشق مربوط به گذشته است میتیا! ولی آن‌چه گذشته، به‌شکل دردناکی برایم عزیز است. این را برای همیشه بدان.»

از زندگی نهراسید! چه‌قدر زندگی شیرین و زیباست موقعی که آدم کاری نیکو و حقیقی انجام داده است.

«زندگی واقعاً به زحمت ادامه‌دادنش می‌ارزد؟»

همه می‌دانند که بدون پول حتی یک قدم هم نمی‌توان برداشت.

بچه‌های کوچک عزیزم، شاید آن‌چه را می‌خواهم به شما بگویم، حالا درست درک نکنید؛ چون آن‌چه می‌گویم بیش‌تر وقت‌ها درک‌نشدنی است، بااین‌همه حرف‌هایم را در خاطر نگه دارید، بعدها که بزرگ شدید حق را به‌جانب من خواهید داد. بدانید که در زندگی هیچ‌چیز گرامی‌تر، قوی‌تر، سالم‌تر و مفیدتر از خاطره‌ای خوش نیست، به‌خصوص اگر مربوط به دوران کودکی باشد و خانهٔ پدری.

برای ما هم پیش می‌آید مردمان خوش‌قلب و کمال‌گرایی باشیم؛ ولی فقط موقعی که همه‌چیز بر وفق مرادمان است. برعکس، ما هم از متعالی‌ترین اندیشه‌ها، به هیجان ـدقیقاً به هیجان ــ و جوش و خروش می‌آییم؛ ولی به این شرط که خودشان به‌سراغ‌مان بیایند، از آسمان در دامن‌مان بیفتند و به‌ویژه رایگان؛ که ناچار نشویم چیزی در بهای آن‌ها بپردازیم. از بهای چیزی را پرداختن متنفریم، درعوض دریافت‌کردن رایگان را خیلی دوست داریم و این شامل همه‌چیز و همهٔ موارد می‌شود. آه! همهٔ خوبی‌ها و خوشی‌های زندگی را به ما بدهید (دقیقاً همهٔ آن‌ها را می‌خواهیم، به قسمتی از آن‌ها قانع نیستیم) و به‌ویژه سد و مانعی در سرشت‌مان ایجاد نکنید، آن‌وقت است که ثابت می‌کنیم، ما هم می‌توانیم آدم‌های خوب و کاملی باشیم

سروان تا اندازه‌ای با دست‌پاچگی پرسید: «گفتید تاریخ عمومی جهان؟» کولیا گفت: «بله، تاریخ عمومی جهان که جز حماقت‌های مکرر آدم‌ها موضوع دیگری در آن یافت نمی‌شود.