بریده‌هایی از کتاب دوپامین، مولکولی با خواص شگفت انگیز

پارادوکس لذت می‌گوید افرادی که در پی رسیدن به سعادت هستند به آن نمی‌رسند، اما اگر کسی به سعادت برسد به دیگران کمک می‌کند تا به آن برسند.

افراد دوپامینی به عمل از راه دور و برنامه‌ریزی علاقه‌مندند، اما افراد دارای سیستم «اینجا و اکنون» قوی تمایل دارند بر مسائل نزدیک تمرکز کنند.

این نتیجه آن نیست که محافظه‌کارها بیش از لیبرال‌ها به فکر افراد فقیرند. شاید به این معنی باشد که لیبرال‌ها مثل آلبرت اینشتین بیشتر به انسانیت فکر می‌کنند تا انسان‌ها.

محافظه‌کاران شاید استعدادهای خارق‌العاده افراد دارای سیستم دوپامینی قوی را نداشته باشند، اما از مزایای داشتن سیستم «اینجا و اکنون» قوی از جمله همدلی و دگردوستی - به ویژه به شکل اهداء کمک‌های خیریه - و توانایی تداوم رابطه در زناشویی تک همسری برخوردارند.

محققان ارتباطی بین آلل ۷R و گرایش به عقاید لیبرال به این شرط که فرد در محیطی با عقاید سیاسی متنوع بار آمده باشد، پیدا کردند. بنابراین عامل ژنتیک و عامل محیطی برای تحقق این رابطه الزامی بود. رابطه مشابهی در میان گروهی از دانشجویان چینی دانشگاه هان در سنگاپور نیز دیده شد. مطلبی که نشان می‌دهد رابطه بین آلل ۷R و گرایش به عقاید لیبرال منحصر به فرهنگ غرب نیست.

یکی از گونه‌های (واریاسیون‌های) ژن D۴ موسوم به ۷R است. افرادی که دارای گونه ۷R می‌باشند معمولا نوگرا هستند و از ملال و یکنواختی بیزارند و کافی است چیزی عجیب و غریب یا جدید باشد تا دنبالش راه بیفتند. رفتارشان تکانه‌ای بوده اهل جستجو و اکتشاف، بی‌ثبات، هیجانی، تندمزاج و ولخرج هستند. از طرفی، افراد دارای شخصیت با نوگرایی پایین، احتمال بیشتری دارد که متفکر، غیرقابل انعطاف، وفادار، باتحمل، دارای طبع ملایم و صرفه‌جو باشند.

محققان دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو ژن مسئول کدبندی گیرنده‌های دوپامین D۴ را بررسی کرده‌اند. مثل بیشتر ژن‌ها، ژن D۴ دارای واریاسیون‌های متعددی است. واریاسیون‌های ژن را آلل می‌نامند. هر شخصی دارای مجموعه‌ای از آلل‌هاست و این آلل‌ها با همکاری عوامل محیطی، شخصیت خاص او را تعیین می‌کنند.

مشکل اینجاست که وقتی درباره میانگین گروهی بزرگ بحث می‌کنیم، استثناهایی نیز وجود دارند و گاهی تعداد این استثناها زیاد است. سیگاری‌های زیادی را می‌شناسیم که تا نودسالگی زندگی کرده‌اند. از طرفی همه کسانی که ژن دوپامینی دارند خلاق نیستند.

هوش چیست؟ هوش را به اشکال مختلفی تعریف کرده‌اند. بیشتر متخصصان معتقدند که تست هوش راه خوب و دقیقی برای سنجش هوش عمومی نیست. تست هوش به طور اختصاصی توانایی تعمیم بخشیدن به داده‌های ناقص و کسب اطلاعات جدید برپایه قواعد انتزاعی را می‌سنجد. به عبارت دیگر تست هوش توانایی یک فرد را برای ساخت مدل‌های انتزاعی برپایه تجربه‌های قبلی و سپس کاربرد این مدل‌ها را برای پیش‌بینی آینده اندازه‌گیری می‌کند. سیستم دوپامینِ کنترل، در این بین نقش مهمی برعهده دارد

اگر امتیاز حد وسط را ۱۰۰ بدانیم افراد خیلی لیبرال ضریب هوشی ۱۰۶ و افراد محافظه‌کار ضریب هوشی ۹۵ داشتند. همین روند به شکلی خفیف‌تر اما مشابه در گرایش به مذهب نیز دیده می‌شود. آتئیست‌ها به طور متوسط ضریب هوشی ۱۰۳ و افراد بسیار مذهبی ضریب هوشی ۹۷ دارند.

آیا لیبرال‌ها با هوش ترند؟ معمولا داشتن شغل دانشگاهی را به هوش بالا نسبت می‌دهند، اما آیا اشخاص باهوش‌تر یا کسانی که ترشح دوپامین بالاتری دارند به طور کلی بیشتر به جناح لیبرال گرایش دارند؟ احتمالا اینگونه است. بررسی توانایی کلنجار رفتن با ایده‌های انتزاعی با واسطه مدارهای دوپامین، یکی از راه‌های اصلی اندازه‌گیری هوش توسط روان‌شناسان است.

بسیاری از مشکلاتی که بازیگران سینما با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند دارای ماهیت دوپامینی هستند. در سال ۲۰۱۶ مطالعه‌ای درباره بازیگران استرالیایی نشان داد که آن‌ها با وجود «بالندگی و داشتن اهداف شغلی مشخص» بسیار مستعد بروز بیماری‌های روانی هستند.

شانس طلاق در میان چهره‌های مشهوری که تازه با هم ازدواج کرده‌اند شش برابر افراد عادی است.

صنعت تفریح و سرگرمی مثال دیگری از ارتباط دوپامین و لیبرالیسم است. هالیوود کعبه خلاقیت آمریکا و نیز مدلی از ترشح بالای دوپامین است. چهره‌های مشهور اجتماع پیوسته در پی کسب «فزونی» اند: مواد، پول، رابطه بیشتر یا مُد جدید

کارآفرینان دره سیلیکون و افرادی که برای آن‌ها کار می‌کنند معمولا دارای سطوح ترشح بالای دوپامین هستند. آن‌ها افرادی سرسخت، ریسک‌پذیر، هیجان طلب و عملگرا هستند - یعنی همان صفاتی که در مقاله مذکور به لیبرال‌ها نسبت داده بودند.

آن‌ها پی بردند که صفات شخصیت و عقاید سیاسی افراد به هم مربوط هستند و این ارتباط را می‌توان به ژن‌ها نسبت داد. آن‌ها همچنین متوجه شدند که برخی از صفات شخصیتی با گرایش به عقاید لیبرال یا محافظه‌کارانه ارتباط دارند. آن‌ها با بررسی مجموعه‌ای از صفات شخصیت که روانپزشکان آن را گروهه شخصیت یا (P.) می‌نامند متوجه شدن که افراد دارای P پایین به احتمال بیشتری «دگردوست، اجتماعی، اهل همدلی و سنتی هستند.» در مقابل کسانی که P بالاتری داشتند «عوام فریب، سرسخت و عملگرا، ریسک‌پذیر، لذت‌جو، دارای رفتار تکانه‌ای و اقتدارگرا بودند.» هرچه امتیاز P بالاتر بود احتمال بیشتری داشت که فرد از نظر سیاسی محافظه‌کار باشد.

نیروهای تکاملی به منظور ارتقاء بقای نوع گونه چنین اعضایی را به وجود آورده و طبیعت آن‌ها را وادار می‌کند که سعادت خود را فدای تولید ایده‌ها و اختراع‌های جدیدی کنند که به سود دیگران باشد.

افرادی که سیستم ترشح دوپامین فعال دارند از فعالیت سیستم «اینجا و اکنون» بیزارند و به آن مجال نمی‌دهند. این افراد خادمان خوب جامعه هستند. اما هر اندازه هم که ثروتمند، مشهور یا موفق باشند هیچ‌وقت احساس سعادت و رضایت نمی‌کنند.

سیستم بیش‌فعال دوپامین در افراد نابغه آن‌ها را در معرض ابتلا به امراض روانی قرار می‌دهد. گاهی حضور پررنگ دنیای واقعی در زندگی این افراد منجر به بروز پارانویا (بدگمانی)، هذیان، هیجان‌های افراطی و رفتار شیدایی (مانیا) می‌شود. فعالیت بیش از حد سیستم دوپامین می‌تواند منجر به سرکوب سیستم «اینجا و اکنون» شود و برقراری روابط انسانی و سروکار داشتن با واقعیت‌های روزمره زندگی را محدود کند.

مسائل غیرواقعی و مربوط کردن چیزهای به ظاهر نامربوط را می‌دهد. دوپامین انسان را قادر به ساخت مدل‌هایی از جهان می‌کند که فراتر از حدود فیزیکی آن است. دوپامین به انسان امکان می‌دهد از مرزهای تأثیرات حسی فراتر رود و به معانی نهفته در تجربه‌های شخصی پی برد. دوپامین مانند کودکی است که با مکعب‌های پلاستیکی برجی می‌سازد و آن را با ضربه‌ای به هم می‌ریزد و مدل‌هایی را که خود ساخته خراب می‌کند تا بتوانیم در مسائل و پدیده‌های آشنا مفاهیم جدیدی کشف کنیم.