بریده‌هایی از کتاب دوپامین، مولکولی با خواص شگفت انگیز

از طرفی محافظه‌کاران تمایل به حفظ جنبه‌های مثبتی دارند که از گذشته به میراث برده‌ایم. آن‌ها نسبت به تغییرات ناگهانی بدگمان هستند و از دیدگاه‌های کارشناسانی که می‌خواهند مسیر ترقی تمدن را به آن‌ها نشان دهند (حتی اگر شیفته چنین پیشرفتی باشند) استقبال نمی‌کنند.

لیبرال‌ها اغلب خود را ترقی‌خواه می‌دانند، و طالب بهبود وضع جامعه بوده و حامی تغییرند و فکر می‌کنند آینده جامعه باید بهتر از وضع فعلی آن باشد و معتقدند ترکیب مناسب فناوری و سیاست می‌تواند مشکلات اصلی جوامع بشری مانند فقر و جهل و جنگ را حل کند. ترقی‌خواهان افراد آرمانگرایی هستند که با زمینه برخورداری از سطح بالای دوپامین آینده بهتری را برای نوع بشر ترسیم می‌کنند و مانند پیکانی هستند که جهت حرکت به سوی آینده را نشان می‌دهند.

افسونگری آرزوهایی را در ما بیدار می‌کند که هرگز قابل وصول نیستند. چون مصداق این آرزوها فقط در عالم خیال‌های ما وجود دارند.

دوپامین وظیفه روشن و مشخصی دارد: افزایش دادن منابع در درسترس بشر در آینده و جستجوی چیزهای بهتر.

هیچ ضمانتی وجود ندارد که چیزهای دلخواه ما همان‌هایی باشند که به هنگام تملک مایه لذت ما شوند. خواست و دوست داشتن نتیجه فعالیت دو سیستم متفاوت مغز هستند. لذا در بسیاری از موارد چیزهایی را می‌خواهیم که قادر به دوست داشتن آن‌ها نیستیم.

آینده واقعی نیست. مجموعه فرصت‌ها و امکان‌هایی است که فقط در ذهن ما وجود دارند و معمولا آرمانی جلوه می‌کنند. ما معمولا دوست داریم به بهترین عوالم ممکن فکر کنیم و به این ترتیب آینده در نظرمان جذاب‌تر است.

دوپامین وظیفه روشن و مشخصی دارد: افزایش دادن منابع در درسترس بشر در آینده و جستجوی چیزهای بهتر. همه موارد و مسایل زندگی به همین روش قابل تقسیم‌بندی هستند: ما برای چیزهایی که در پی رسیدن به آن‌ها هستیم یک سامانه و برای چیزهایی که مالک آن‌ها هستیم سامانه دیگری داریم.

اعتیاد خاص شخصیت‌های ضعیف و ناشی از فقدان اراده نیست. اعتیاد وقتی به وجود می‌آید که مدار آرزو به دنبال تحریک افراطی وارد مرحله‌ای آسیب شناختی می‌شود. اگر سیستم دوپامین را به شکلی شدید و تا مدتی طولانی تحریک کنیم، مثل سیلی خروشان قدرت می‌گیرد و وقتی چنین سیلی زندگی کسی را آماج خود قرار دهد ایستادن در برابر آن دشوار خواهد بود.

بهتر است با سیستم دوپامین بازی نکنید، چون تاوان سنگینی دارد.

این ماده مانند سوخت موتور رؤیاهای ما

نیازهای جنسی نمی‌میرد. تستوسترون نمی‌تواند افراد را به انجام قتل یا خودکشی وادار کند، اما ترشح دوپامین در عشق می‌تواند عامل قتل یا خودکشی باشد.

در زنان به طور متوسط در روزهای سیزدهم و چهاردهم عادت ماهانه میزان تستوسترون به اوج می‌رسد

جستجوی عشق بودن نیاز به مهارت‌های متفاوتی با تلاش برای حفظ و تداوم عشق دارد. عشق باید از مسئله‌ای پیراشخصی به مسئله‌ای فراشخصی تبدیل شود و از مرحله جستجو و تعقیب به مرحله تملک برسد و از حالت قابل پیش‌بینی به چیزی تبدیل شود که دوست داشته باشیم از آن حفاظت کنیم.

فضای پیراشخصی مشتمل است بر فضای اطراف فرد در محدوده طول بازوی او و عبارت از چیزهایی است که فرد می‌تواند با دست‌هایش آن‌ها را کنترل کند. این محدوده مربوط به چیزهای واقعی است که هم اکنون وجود دارند. فضای فراشخصی عبارت است فضای بیرون و فراتر از فضای اول - هرچند چیزهایی که فرد نمی‌تواند لمس کند مگر در حالتی که با حرکت از محدوده در دسترس خود دور شود. این محدوده حرکت ممکن است یک متر باشد یا پنج میلیون کیلومتر و همان قلمرو احتمال‌ها و فرصت‌ها و امکان‌هاست.

فضای پیراشخصی مشتمل است بر فضای اطراف فرد در محدوده طول بازوی او و عبارت از چیزهایی است که فرد می‌تواند با دست‌هایش آن‌ها را کنترل کند. این محدوده مربوط به چیزهای واقعی است که هم اکنون وجود دارند. فضای فراشخصی عبارت است فضای بیرون و فراتر از فضای اول - هرچند چیزهایی که فرد نمی‌تواند لمس کند مگر در حالتی که با حرکت از محدوده در دسترس خود دور شود. این محدوده حرکت ممکن است یک متر باشد یا پنج میلیون کیلومتر و همان قلمرو احتمال‌ها و فرصت‌ها و امکان‌هاست.

فعالیت دوپامین فقط شاخص لذت نیست بلکه فعالیت دوپامین نوعی واکنش در برابر پیشامدهای شگفتی‌زا و رویدادهای محتمل و پیش‌بینی‌هاست.

وقتی این رویدادها تکرار می‌شوند و دیگر تازگی ندارند، نمی‌توانند موجب افزایش ترشح دوپامین شوند

خطای پیش‌بینی پاداش نامیدند. معنی این اصطلاح همان است که از معنی کلمات آن می‌توان فهمید. ما همیشه در حال پیش‌بینی آینده هستیم، از پیش‌بینی لحظه پایان کار خود در اداره گرفته تا پیش‌بینی رقم موجودی حساب خود در برابر خودپرداز بانک. وقتی در عمل با موردی روبرو شویم که از پیش‌بینی ما بهتر است دچار نوعی خطای پیش‌بینی پاداش می‌شویم:

مغز انسان طوری طراحی شده که شیفته امور غیرمنتظره و چشم به راه امور آینده باشد. آینده‌ای که آبستن رویدادهای هیجان‌انگیز بسیار است. اما وقتی همه چیز عادی و روزمره شود و از هیجان عاری باشد، مغز به مسایل جدیدتر گرایش می‌یابد.

عواطف ما وقتی به اوج می‌رسند که به دنیایی سرشار از احتمال‌های دلخواه فکر کنیم و زمانی دستخوش افول می‌شوند که با واقعیت مواجه شویم.