بریده‌هایی از کتاب دشمنی به نام خودپرستی

شرمن قانون خوبی داشت که سعی داشت آن را اجرا کند. «هرگز برای آنچه در اندیشه توست و آنچه انجام می‌دهی، تا لازم نباشد، دلیل نیاور. شاید بعد از مدتی، دلیل مناسب‌تری به ذهنت خطور کند.»

به قول سنکا، کلمه یونانی یوثیمیا کلمه‌ایست که اغلب باید به خاطر داشته باشیم: و آن درک مسیری است که در آن قرار داریم، و این‌که چگونه در آن مسیر، بدون سردرگمی و انحراف، از طرف تمامی آن‌هایی که در مسیر می‌گذرند، ثابت قدم ادامه دهیم. به عبارت دیگر، منظور شکست دادن طرف مقابل نیست. منظور این نیست که از دیگران بیشتر داشته باشیم. هدف این است که خود خودمان باشیم و تا آنجا که ممکن است، بدون تسلیم شدن دربرابر همه چیزهایی که سعی در انحراف ما از مسیر اصلی دارند، در مسیری که برگزیده‌ایم خوب عمل کنیم. خوب باشیم و خوب بمانیم؛ یعنی به سمت آنجایی حرکت کنیم که قرار است برویم؛ یعنی به سرانجام رسانیدن حداکثری آنچه قادر به انجام دادن آن هستیم، در آنچه انتخاب کرده‌ایم. فقط همین. نه بیشتر نه کمتر. (راستی، یوثیمیا به انگلیسی یعنی «آرامش خاطر».)

هنر بازخورد گرفتن، خصوصآ بازخورد انتقادآمیز و سخت، مهارتی مهم در زندگی است. نه تنها لازم است بازخوردهای سخت بگیریم، بلکه باید فعالانه در پی آن و طالب آن باشیم. تلاش کنیم تا نکات منفی را، خصوصآ زمانی که دوستان، خانواده و ذهن ما به ما می‌گویند که عالی عمل می‌کنیم، دریابیم. به هرحال، خودپرستی تلاش می‌کند تا به هر قیمتی شده مانع این بازخوردها شود.

یک فراگیر خودمنتقد و خودانگیخته، همیشه در حال تلاش برای اصلاح فهم خود است.

با این‌که بزرگ می‌اندیشیم باید عمل ما و زندگی ما کوچک باشد تا آنچه را در پی آن هستیم به سرانجام برسانیم

می‌گویند دست جراح با شهامت، هنگام عمل جراحی روی بدن خودش هم نمی‌لرزد، و آن کس که در کنار زدن پرده رمزآلود خودپرستی، که مانع دیدن نقصان و انحراف در رفتار است، درنگ نمی‌کند، به اندازه همان جراح، باشهامت است. آدام اسمیت

هنر بازخورد گرفتن، خصوصآ بازخورد انتقادآمیز و سخت، مهارتی مهم در زندگی است. نه تنها لازم است بازخوردهای سخت بگیریم، بلکه باید فعالانه در پی آن و طالب آن باشیم. تلاش کنیم تا نکات منفی را، خصوصآ زمانی که دوستان، خانواده و ذهن ما به ما می‌گویند که عالی عمل می‌کنیم، دریابیم. به هرحال، خودپرستی تلاش می‌کند تا به هر قیمتی شده مانع این بازخوردها شود.

بیشتر مردم در غلو کردن و جمع کردن خریدار برای حرف خود استادند. پس، آنچه نایاب و کمیاب است، همان سکوت است. یعنی توانایی در اجتناب عامدانه از گفتگو، و ادامه زندگی بدون وابستگی به آن. سکوت، امتیازی است برای آنان که اعتماد به نفس دارند و توانمندند.

مبادا تحت تأثیر «خشم، لذت و درد» قرار بگیرد، به او گفت، «خویشتن‌داری را تمرین کن.» و «دوری بجوی از حیله‌گران و همچنین از چاپلوسان، که هردوی آن‌ها، اگر اعتماد کنی به ایشان، گزند همی رسانند اعتمادکنندگان را.»

- در بلندپروازی‌هایمان فروتن باشیم. - در موفقیت‌ها باگذشت باشیم. - در شکست‌هایمان انعطاف‌پذیر باشیم.

هنرمندِ دنیای نمایش و تئاتر، مارینا آبراموویچ یکراست سر اصل مطلب می‌رود: «اگر شروع کنید به باور این‌که عالی هستید، آن لحظه، لحظه مرگ خلاقیت شماست.»

«نظرات اشتباه شما درباره خودتان، شما را از حرکت بازداشته و از بین می‌برد. برای خودم، من همیشه کارآموز باقی می‌مانم. این همان هدفی است که هنرهای رزمی در پی تحقق آن است، و تو باید این نوع فروتنی را همچون یک ابزار به کار بگیری. خود را تحت تعلیم فردی که قابل اعتماد توست قرار بده. «این امر، با پذیرفتن این‌که دیگران بیشتر از شما می‌دانند، و این‌که شما می‌توانید از دانش آن‌ها بهره‌مند شوید، و این‌که باید آن‌ها را بیابید و توهماتی را که درباره خود دارید از بین ببرید، شروع می‌شود.

انجام دادن درست و عالی کار همچون پیکار است. توان انسان را می‌گیرد، تباهی به بار می‌آورد، ترس‌آور است ــ نه همیشه، ولی وقتی عمیقآ به نیمه‌های کار رسیده‌ایم، همان احساس را برمی‌انگیزد. حرف می‌زنیم تا فضای خالی و تردید را پر کنیم.

شکسپیر همیشه هشدار می‌داد که خودپرستی به جنون می‌انجامد. درحقیقت در هملت با به کار بردن همین نامه به عنوان الگویش، شکسپیر واژگان ایسوکراتس را در دهان شخصیتش، پولونیوس که در حال سخنرانی برایپسرش لایرتیس است، قرار می‌دهد. یک سخنرانی، که برحسب اتفاق، ممکن است آن را شنیده باشید، با این شعر کوتاه خاتمه می‌یابد: بیش از هرچیز: با خودت صادق باش، و بر این صداقت ثابت قدم باش همچون شب که از پس روز آید، تا زین پس، نتوانی با هیچ کس فریبکاری کنی. بدرود. فصل پربرکت من!

می‌خواهم در زندگی چه کسی باشم؟ و برای رسیدن به آن چه مسیری را انتخاب خواهم کرد؟

هنری فورد آن را این‌گونه بیان می‌کند: «نمی‌توان فقط براساس آنچه تصمیم به انجام دادن آن داری برای خود اعتباری کسب کنی.»

مخلص کلام این‌که، منظور این نیست که چون هنوز سزاوار غرور ورزیدن نیستی، آن را پس بزنی؛ نه این‌که «به خودت در مورد آنچه هنوز روی نداده است، مباهات نورزی»، بلکه صریح‌تر این‌که «مغرور نشوی». «در غرور، خیری برای تو نیست.»

تظاهر به داشتن دانش، خطرناک‌ترین رذیلت‌هاست، زیرا مانع پیشرفت و بهتر شدن ما می‌شود، و چاره کار، تنها، اتکا به نفس سختکوشانه است.

می‌گویند دست جراح با شهامت، هنگام عمل جراحی روی بدن خودش هم نمی‌لرزد، و آن کس که در کنار زدن پرده رمزآلود خودپرستی، که مانع دیدن نقصان و انحراف در رفتار است، درنگ نمی‌کند، به اندازه همان جراح، باشهامت است.

۲۴۰۰ سال قبل، افلاطون از نوعی افراد یاد کرده که جرمشان «خوش بودن با افکارشان» است. ظاهرآ حتی آن زمان هم رایج بوده که افرادی «به جای یافتن راه حل برای دستیابی به طلب و خواسته خود، آن را نادیده می‌گرفتند تا از ژرف‌اندیشی‌های خسته‌کننده درباره روش‌های ممکن خلاصی یابند. آن‌ها فرض می‌کنند آنچه آرزوی آن را دارند، مهیاست و در پی تدارک مابقی آن برمی‌آیند، و با این تصور از فکر کردن درباره هر کاری که انجام می‌دهند لذت می‌برند و بنابراین روح تنبل خود را تنبل‌تر می‌کنند.»