بریده‌هایی از کتاب دنیای سوفی

خود او وجودی بود که تصادفا در آن‌جائی که بود زاده شده بود. اما با آگاهی از ريشه‌های تاريخی خود، می‌توانست کمی کمتر صرفا حاصل يک تصادف باشد.

زندگی و مرگ پشت در پشت بر دو روی سکه ايستاده بودند. انديشيد که احساس زنده بودن کردن بدون فکر کردن به‌اين‌که روزی مرگ در خواهد رسيد غيرممکن است؛ و در همان حال به‌مرگ انديشيدن، بدون در همان لحظه معجزه‌ی حيرت‌انگيز زنده بودن را احساس کردن، ميسر نخواهد بود.

ناگهان دريافت که آدم‌ها، چه در مدرسه و چه در جای ديگر، به‌چيزهای صرفا روزمره علاقه نشان می‌دهند. اما قطعا پرسش‌هائی اساسی‌تر و دشوارتر از آنچه در برنامه درس‌هاست نيز بايد وجود داشته باشد!

هم‌چنين آدم‌هائی پيدا می‌شوند که بدون آن که به‌مذهب خاصی تعلق و پيوستگی داشته باشند می‌توانند سير و سلوک عارفانه‌ای ارائه دهند. آنها ناگهان در درون خود چيزی احساس کرده‌اند که آن را «وجدان کائناتی» يا «احساس ستاره‌ای» نام گذاشته‌اند. احساس کرده‌اند که از زمان کنده شده‌اند و دنيا را «در زير زاويه‌ی ابديت» آن تجربه می‌کنند.

راداکريشنان، رئيس‌جمهوری سابق هند روزی گفت: «تو بايد هم‌نوع خودت را چون خودت دوست‌بداری زيرا خود هم‌نوع خود هستی. اين خيال باطل و توهم تو است که به‌تو می‌باوراند که هم‌نوع تو چيزی غير از خود تو است».

«به‌همان ترتيب که برخی اديان آن کس را که به‌يک خدای حاضر در بيرون از وجود شخص خود ايمان و اعتقاد ندارد، بی‌خدا و لامذهب می‌نامند، به‌همان صورت ما نيز می‌گوئيم که بی‌خدا و لامذهب آدمی است که به‌خودش ايمان ندارد. بی‌اعتقادی به‌شکوه و عظمت روح خود را ما بی‌خدائی يا لامذهبی Atheisme نام می‌دهيم.»

به‌تالس اين تعبير را نيز نسبت داده‌اند که گفته است: «همه چيز پر از خدايان است». در اين مورد به‌درست هرگز معلوم نشده است که منظور او چه بوده است. به‌اين دليل است که ملاحظه کرده است اين خاک سياه رنگ منشاء همه چيز از گل‌های دشتهای گندم گرفته تا حشرات و سوسک‌هاست؟ او در اين انديشه بوده است که زمين انباشته از «جوانه‌های زندگی» است که بسيار کوچک و غيرقابل رويت‌اند.

ــ خيلی مهم نيست که بدانيم کی هستيم. اصل اين است که وجود داشته باشيم

«دو چيز است که قلب مرا مالامال از تحسين و ستايش می‌کنند و انديشه‌ام را بيش از همه به‌خود می‌کشند و مشغول می‌دارند: آسمان ستاره‌گون برفراز سرم و حکم اخلاق در درون وجودم».

روشن است که اکثريت بزرگ مردمان از زيستن در ميان سايه‌ها رضايت دارند. باور دارند که فقط سايه‌ها وجود دارند و آگاه نيستند که سايه‌ها جز انعکاس‌ها نيستند. و چنين است که ويژگی جاودان روح خود را فراموش می‌کنند.