بریده‌هایی از کتاب قدرت عادت

عادت‌ها به این علت پدید می‌آیند که مغز همواره به‌دنبال راهی است تا کمتر انرژی مصرف کند. شاید اگر به عهده خودش بود مغز همه فعالیت‌ها را به‌صورت عادت درمی‌آورد

یعنی همراه با همبرگر پیشنهاد نوشابه یا سیب‌زمین سرخ‌کرده رایگان می‌دهد یا بعضی شعبه‌ها سیب‌زمینی سرخ‌کرده را طوری طبخ می‌کنند که به‌محض گذاشتن در دهان آب شود و چربی و نمک سریع‌تر به مراکز لذت مغز برسد. به این ترتیب مغز همان جا این الگو را ثبت می‌کند. همه این‌ها راه‌هایی برای محکم‌تر کردن چرخه عادت هستند.

دادن حق انتخاب و احساس اختیار به کارکنان، اینکه حس کنند آن‌ها نیز بر امور کنترل دارند و واقعاً می‌توانند تصمیم بگیرند، می‌تواند تا حد زیادی میزان تمرکز و انرژی آن‌ها را در محل کار افزایش دهد. برای مثال در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۰ در کارخانه‌ای در اوهایو انجام شد، گروهی از کارگران خط مونتاژ را دقیق بررسی کردند که به آن‌ها اجازه تصمیم‌گیری‌های کوچکی داده شده بود. آن‌ها خودشان یونیفرم‌های‌شان را طراحی و شیفت‌های‌شان را انتخاب می‌کردند. هیچ چیز دیگری تغییر نکرده بود. حقوق و مزایا و دیگر مسئولیت‌های شغلی نیز ثابت مانده بود. پس از دو ماه بهره‌وری در این کارخانه تا بیست درصد افزایش یافت. کارگران خودشان زمان استراحتشان را کوتاه‌تر کرده بودند. آن‌ها بسیار کمتر دچار خطاهای شغلی می‌شدند. دادن همین حق انتخاب و اختیارات جزئی به کارگران نظم فردی آن‌ها را در محل کارشان افزایش داده بود.

قانون طلایی تغییر عادت این است: اگر شما از همان سرنخ استفاده کنید و همان پاداش را نیز فراهم کنید، می‌توانید با تغییر دادن روتین، عادت را نیز تغییر دهید. اگر سرنخ و پاداش ثابت بمانند، تقریباً هر رفتاری را می‌توان تغییر داد. این قانون طلایی درمان بسیاری رفتارهای مخرب ازجمله اعتیاد، چاقی، اختلالات وسواسی افراطی و غیره را تحت تأثیر قرار داده است و درک آن می‌تواند به هر فردی کمک کند تا عادت‌هایش را تغییر دهد.

انتظار پاداش و تمایل شدید به آن به‌قدری غالب بود که میمون‌ها را مثل چسب به صندلی می‌چسباند، درست همان‌طورکه یک قمارباز را ساعت‌ها پس از باخت به امید برد پشت دسته دستگاه اسلات می‌نشاند.

"چقدر باید درد بکشید تا باور کنید دیگر بس است؟" می‌دانم ممکن است ترسناک و سخت به نظر برسد اما در این نقطه وقتی تصمیم می‌گیرید تغییر کنید، تغییر خواهید کرد.

محققان نوشتند: «نوجوانانی که نظم فردی بسیار بالایی دارند، نسبت به هم‌کلاسی‌های سربه‌هواتر خود، در همه متغیرهای "عملکرد تحصیلی" بهتر عمل می‌کنند. نقش خودانضباطی در پیشرفت تحصیلی بسیار تأثیرگذارتر از نقش بهره هوشی بود. همچنین نقش نظم فردی در عملکرد تحصیلی بیشتر از مهارت‌های هوشی و ذهنی بود.»

مطالعات دیگری نشان داده‌اند خانواده‌هایی که از روی عادت با هم شام می‌خورند، ظاهراً فرزندانی با مهارت انجام تکالیف بهتر، نمرات بهتر، کنترل هیجانی بهتر و اعتمادبه‌نفس بیشتر تربیت می‌کنند.

اگر باور داشته باشید که می‌توانید تغییر کنید و این باور را به شکل یک عادت دربیاورید، تغییر به وقوع خواهد پیوست.

این موضوع که یادگیری و انتخاب‌های ناخودآگاه بدون به خاطر سپردن موضوع درس یا تصمیم‌گیری نیز امکان‌پذیر است، یک‌بار و برای همیشه انقلابی در درک جامعه علمی از نحوه عملکرد مغز به وجود آورد.

وقتی می‌فهمیم عادت‌ها را می‌توان از نو ساخت، درک قدرت عادت‌ها نیز آسان‌تر می‌شود و تنها گزینه‌ای که باقی می‌ماند، آن است که دست به کار شویم و تغییرشان دهیم.

کلاود هاپکینز دندان زیبا نمی‌فروخت، چیزی که می‌فروخت یک «حس» بود. هنگامی که مردم مشتاق آن حس خنکی شدند و آن را معادل تمیزی دندان‌هایشان دانستند، مسواک زدن به یک عادت تبدیل شد.

مطالعه افرادی که توانسته‌اند با موفقیت عادت‌های جدید ورزشی در خود ایجاد کنند نشان می‌دهد که اگر آن‌ها سرنخ بخصوصی داشته باشند، مثلاً به‌محض رسیدن از سر کار، لباس‌هایشان را عوض کنند و به باشگاه یا پیاده‌روی بروند و از طرف دیگر نیز پاداش بخصوصی داشته باشند، مثلاً بعد از ورزش روبه‌روی تلویزیون بنشینند و بدون احساس گناه عصرانه خود را میل کنند، احتمال خیلی بیشتری وجود دارد که به روتین ورزشی خود پایبند بمانند. همچنین تحقیقاتی که در مورد رژیم گرفتن صورت گرفته است، نشان می‌دهد ایجاد عادت‌های جدید غذایی مستلزم سرنخ‌های از پیش تعیین‌شده مانند تهیه فهرست غذا و پاداش‌های ساده در صورت متعهد ماندن به رژیم غذایی است.

او اشاره می‌کند که عادت‌ها همان چیزی هستند که به ما اجازه می‌دهند بار اول کاری را به‌سختی انجام دهیم، اما خیلی زود انجام آن برایمان ساده‌تر و ساده‌تر شود و با اندکی تمرین آن را به‌صورت اتوماتیک و ناخودآگاه انجام دهیم. هنگامی که انتخاب می‌کنیم می‌خواهیم چه کسی باشیم، به‌سوی آنچه همواره تمرین کرده‌ایم حرکت می‌کنیم درست مانند یک ورق کاغذ یا پارچه‌ای که وقتی یک‌بار تا خورد همیشه به تا خوردن تمایل خواهد داشت!»

محققان دریافتند تمایل افراد به پاداش، بر وسوسه شکستن تعهدشان غلبه می‌کند. این میل به پاداش چرخه عادت را در آن‌ها استوار می‌کرد.

«عادت‌های شدید واکنش‌های اعتیادمانندی ایجاد می‌کنند که خواستن را به تمایلی وسواس‌گونه تبدیل می‌کند تا جایی که حتی با وجود بازدارنده‌های محکمی چون از دست دادن آبرو، شغل، خانه و خانواده، مغز را وادار به انجام کارهای غیرارادی می‌کند.» بااین‌حال، این تمایلات نمی‌توانند اختیار کامل را به عهده بگیرند.

چند سال پس از محبوب شدن پپسودنت هاپکینر نوشت: «من با پپسودنت میلیون‌ها دلار پول درآوردم» و سرنخ این موفقیت به گفته خودش این بود که «روان‌شناسی درست انسان‌ها را آموخته بود.» این روان‌شناسی بر مبنای دو اصل بود: نخست اینکه، یک سرنخ ساده و واضح پیدا کنید. دوم اینکه، پاداش‌ها را به‌وضوح تعریف کنید. هاپکینز اعتقاد داشت که اگر از این دو عنصر درست استفاده کنید، جادو می‌کنند. پپسودنت را ببینید: او یک سرنخ مشخص «جرم دندان» و یک پاداش مشخص «دندان‌های زیبا» شناسایی کرده بود.