بریده‌هایی از کتاب ناطور دشت (ناتور دشت)

اگر حال کاری نداشته باشی،‌ درست هم انجامش نمی‌دهی.

به سالی گفته بود دیوانه‌ام. گفته بود دیوانه‌ام و برنامه‌ای برای زندگی ندارم.

اصلاً به درک که خداحافظیش ناراحت‌کننده است، مهم این بود که وقتی دارم از جایی می‌روم، مطمئن باشم که جدی جدی دارم می‌روم. چون اگر حس‌اش نکنی، حتا از خداحافظی هم دردناک‌تر است.

از قطارسواری خوشم می‌آید، به‌خصوص سفرهای قطاریِ شبانه، وقتی چراغ کوپه روشن می‌شود و پنجره‌ها سیاه می‌شوند و این‌هایی که قهوه و ساندویچ و مجله می‌فروشند، راه می‌افتند توی راهروهای قطار.

نمی‌خواستم این‌جا باشم. غربت و غمش داشت خفه‌ام می‌کردم. تصمیم گرفتم بروم

نمی‌خواستم این‌جا باشم. غربت و غمش داشت خفه‌ام می‌کردم. تصمیم گرفتم بروم

یکی روستایی سقط شد خَرَش علم کرد بر تاک بستان سرش جهاندیده پیری بر او برگذشت چنین گفت خندان به ناطورِ دشت مپندار، جان پدر، کاین حمار کند دفع چشم بد از کشتزار که این دفع چوب از سر و گوش خویش نمی‌کرد، تا ناتوان مرد و ریش چه داند طبیب از کسی رنج برد که بیچاره خواهد خود از رنج مُرد؟

هیچ‌وقت به هیچ‌کی هیچی نگو. اگر بگویی، دیگر گفتی و رهاشان کردی. آن‌وقت دلت براشان تنگ می‌شود.

"نشانهٔ یک فرد نابالغ این است که می‌خواهد به دلیلی، شرافتمندانه بمیرد. و نشانهٔ یک فرد بالغ این است که می‌خواهد به دلیلی، با تواضع زندگی کند."

اگر کاری را زیادی خوب انجام بدهی، بعد از مدتی دیگر حواست بهش نیست، می‌افتی به ادااطوار آن کار.

وقتی آدم افسرده است فکرش درست کار نمی‌کند.

«هیچ‌وقت به هیچ‌کی هیچی نگو. اگه بگی، دیگه گفتی و رهاش کردی. اون‌وقت دلت براش تنگ می‌شه.»

اتاق داغانی بهم دادند که توش هیچی نداشت جز پنجره‌ای که به آن طرف هتل باز می‌شد. مهم هم نبود. افسرده‌تر از آن بودم که منظرهٔ بیرون برام اهمیتی داشته باشد. پادوی هتل، اتاق را نشانم داد. پیرمرد شصت‌وپنج‌ساله‌ای بود. تماشای این بابا از تماشای خودِ اتاق افسرده‌کننده‌تر بود. از این کَچل‌ها بود که همان موی نداشته‌شان را جوری شانه می‌کردند روی قسمت بی‌مو که کچلی‌شان کم‌تر دیده شود. ترجیح می‌دهم کچل باشم تا همچین کار احمقانه‌ای بکنم.

دعوتم کرد تابستان را بروم دیدن ارنی توی گلاچسترِ ایالت ماچاچوست. گفت خانه‌شان کنار ساحل است و زمین تنیس دارند و از این حرف‌ها. ولی ازش تشکر کردم و گفتم باید با مامان‌بزرگم برم امریکای جنوبی. چاخان‌ترین قسمت چاخان‌هام همین بود، چون مامان‌بزرگم به‌زور پاش را از خانه‌اش بیرون می‌گذارد، به‌زور که می‌گویم یعنی از آن به‌زورها! مهم این بود که حتا اگر بدبخت‌ترین آدم دنیا بودم و برمی‌داشتند سر تا پام را طلا می‌گرفتند، باز هم حاضر نمی‌شدم قیافهٔ نحس این یارو موروی را ببینم.

گفته باشم از این چرندیاتی که بافتم بدم نیامد. بد نیست هرازگاهی چرند ببافی. تا وقتی یارویی عین مورو هست که با حولهٔ خیس به جان آدم‌ها می‌افتد و اصلاً به روی خودش نمی‌آورد که چقدر کارش درد دارد، این طور چرندبافی‌ها آزاد است. آدمی که بچگی‌اش این باشد وای به روزی که بزرگ شود. این‌ها تمام عمرشان همین عوضی‌یی که بودند، می‌مانند.

«می‌دونم مُرده! خیال می‌کنی حواسم نیست؟ ولی هنوزم می‌تونم دوسِش داشته باشم، نمی‌تونم؟ چون یکی مُرده دلیل نمی‌شه که دیگه دوسش نداشته باشی... مخصوصاً اگه هزار بار از جماعتِ زنده بهتر باشه.»

آدم‌ها هیچ وقت حرفت را باور نمی‌کنند.

«این سقوطی که من ازش حرف می‌زنم، سقوط خاصیه؛ بهتره بگم یه سقوط وحشتناک. آدمی که سقوط می‌کنه هیچ‌وقت صدای گرومپِ اُفتادنشو نمی‌شنوه و به سقوطش ادامه می‌ده. و این سقوط بیش‌تر و بیش‌تر کِش می‌آد برا آدمی که تو زندگیش دنبال چیزی می‌گرده که محیط اطرافش نمی‌تونه بهش بده یا فِک می‌کنه که محیط اطرافش نمی‌تونه بهش بده. واسه همین دیگه بی‌خیالِ همه چی می‌شه و قبل از این‌که گَشتنو شروع کنه دیگه دنبالش نمی‌گرده! می‌فهمی چی‌می‌گم؟»

او همیشه با مسیح صحبت می‌کرد، حتا موقع رانندگی. خنده‌ام گرفته بود. این بابایِ جعلیِ عوضی آمد جلوی چشمم که دارد می‌زند دنده یک و از مسیح می‌خواهد براش چندتا جسدِ دیگر بفرستد.

به درک که خداحافظیش ناراحت‌کننده است، مهم این بود که وقتی دارم از جایی می‌روم، مطمئن باشم که جدی جدی دارم می‌روم. چون اگر حس‌اش نکنی، حتا از خداحافظی هم دردناک‌تر است.