بریده‌هایی از کتاب تحلیل رفتار متقابل؛ به همراه متن کامل بازی‌ها

چنین نتیجه‌گیری می‌کنیم که فرد خوشبخت را می‌توان تعریف کرد، اما هیچکس نمی‌تواند همیشه خوشبخت باشد.

«دختر بودن چقدر مزخرف است. فقط می‌توانم سعی کنم امتیازات ناچیزی که امکان دارد به‌دست بیاورم، بعد عقب‌نشینی کنم و به لیسیدن زخمهای خودم بپردازم.»

«آدم روان‌رنجور برای این پیش روانپزشک می‌رود تا یاد بگیرد چگونه روان‌رنجور بهتری خواهد بود.»

«والد» راهنمای گرایشهای اخلاقی و تمایلات عالی است، «بالغ» با واقعیتهای عینی زندگی روزمره سر و کار دارد، و «کودک» برزخ و گهگاه دوزخی برای امیال قدیمی است.

آزمودنی همان هیجانی را که در موقعیت اصلی تجربه کرده بود دوباره احساس می‌کند و آگاهانه می‌تواند تعبیری را که، درست یا غلط، از آن موقعیت داشت دوباره به‌یاد آورد. بنابراین در مغز انسان خاطره‌هایی که بر اثر تحریک به‌یاد می‌آیند فقط پدیده‌های تصویری یا صوتی از رویدادهای گذشته نیستند، بلکه این خاطره‌ها تولید مجددی است از آنچه بیمار در موقعیت اصلی دیده و شنیده و احساس کرده و درک نموده است.

در بعضی از حرفه‌ها افراد از راه نمایش یک «حالتِ من» ثابت امرار معاش می‌کنند، مثلاً روحانیون با «والد»، بیماری‌شناسان با «بالغ» و دلقکها با «کودک»

وقت‌گذرانیها و بازیها به‌طور کلی جانشین صمیمیت واقعی‌اند. به‌همین دلیل است که آنها را می‌توان اشتغالات مقدماتی نامید و نه پیوندهای یگانگی که درواقع آنها صور ناگوار بازی هستند.

امتیازها: (۱) «روانی درونی» ـکوششی است برای توضیح این امر که چگونه هر بازی می‌تواند در تثبیت درونی روحیه بازیگر سهمی داشته باشد. (۲)«روانی برونی» ـکوششی است برای توضیح این امر که چگونه بازیگر می‌تواند از موقعیتهای هیجان‌انگیز و پیوندهای صمیمانه احتراز کند. (۳) «اجتماعی درونی» ـدر اینجا عبارت مشخصی که در بازی با نزدیکان بکار می‌رود ارائه می‌گردد. (۴)«اجتماعی برونی» ـدر اینجا واژه‌های اصلی که در مشتقات بازی یا وقت‌گذرانیها و بازی با افرادِ نه‌چندان نزدیک بکار می‌رود ارائه می‌گردد. (۵) «زیستی» ـنوازشی را که طرفین درگیر بازی ممکن است نصیبشان شود توضیح می‌دهد. (۶) «وجودی» ـوضعیتی را که بازی بطور معمول براساس آن انجام می‌شود توضیح می‌دهد.

افراد ضعیف‌النفس (asthenic) که دارای هویت قوی نیستند به‌آسانی از یک «حالتِ من» به «حالتِ من» دیگر می‌لغزند. به‌عبارت دیگر دارای حد و مرز «حالات من» سست هستند. «کودک» و «والد» اگرچه هردو ضعیف می‌باشند، ولی به‌سهولت، چه به‌طور تدریجی یا به‌طور ناگهانی، می‌توانند به‌درون حد و مرز «حالتِ من» «بالغ» نفوذ کنند، و «خود واقعی» تحت فشارهای کوچک روحی جابه‌جا می‌شود.

۲) در حالت روان رنجوری (نوروتیک)، نیروگذاری روانی آزاد همچنان در «بالغ» است، درحالی‌که نیروگذاری مهارنشده در «کودک» قرار دارد. این نیروگذاری روانی مهارنشده از نظر کمیت از نیروگذاری فعال «بالغ» بیشتر است، در نتیجه «کودک» قدرت اجرایی را در دست می‌گیرد، حال آنکه بیمار هنوز «بالغ» را به‌عنوان «خود واقعی» اش می‌پندارد. ۳) در حالت روان‌پریشی، «کودک» دربردارنده نیروگذاری روانی مهارنشده و همچنین نیروگذاری روانی آزادی است که از «بالغ» جذب کرده است. این وضعیت «بالغ» را تقریباً از نیروگذاری روانی فعال تهی می‌سازد. بنابراین، اکنون «کودک» هم قدرت اجرایی را در دست دارد و هم به‌عنوان «خود واقعی» پنداشته می‌شود.

وقت‌گذرانیها در سه موقعیت تکرار می‌گردد: ۱) وقتی عضو جدیدی وارد گروه می‌شود؛ ۲) وقتی گروه از صحبت درباره موضوعی طفره می‌رود؛ یا ۳) وقتی رهبر گروه (درمانگر) غایب باشد.

امروزه تنها زیست‌شناسان از این واژه‌ها به‌گونه‌ای کاملاً عینی و «بالغ» استفاده می‌کنند. و در مورد بقیه مردم، به‌نظر می‌رسد که «والد» برای گسترش فرهنگ لغات خود، این واژه‌ها را غصب کرده است.

در نتیجه «والد» و «بالغ» و «کودک» او به یکدیگر احترام می‌گذاشتند و هریک رضایت خاطر لازم را از حرفه پزشکی او به‌دست می‌آوردند. ولی چون والدین و کودکان نمی‌توانند بر سر تمام مسائل تفاهم داشته باشند، دکتر جوان گهگاه، بیرون از مطب، اصلاً خوشحال نبود. چنین نتیجه‌گیری می‌کنیم که فرد خوشبخت را می‌توان تعریف کرد، اما هیچکس نمی‌تواند همیشه خوشبخت باشد.

اشکال بالینی که در این‌گونه طردهای بیمارگونه بروز می‌کند، کار و ماهیت «حالتِ من» حاکم را به‌خوبی نشان می‌دهد. هرگونه تلاشی برای برقراری ارتباط با جنبه‌های تحریم‌شده شخصیت، با پاسخ وابسته به حالت ویژه «والد» یا «بالغ» یا «کودک» دفاع‌کننده، نظیر مذهبی بودن، تعقل، یا سازگاری دروغین و چاپلوسانه خنثی می‌شود. خصوصیت عملی این‌گونه شخصیتها آن است که تحت شرایط عادی، تمام پاسخهای آشکار آنها از سیستمی واحد سرچشمه می‌گیرند و دو سیستم دیگر عاطل‌شده می‌مانند.

از این دیدگاه، کار رؤیاهای انسان جذب تجربیات روز گذشته است. هر روز زندگی با یک «حالت من» نسبتاً تازه آغاز می‌شود و این فرآیند تکرار و تکرار می‌گردد. اگر چنانچه چیزی جذب نشود، رؤیاها نیز به تکرار می‌گرایند و منِ بیدار رفته‌رفته دچار رکود می‌شود. این مفهوم به اندازه کافی آشنا است.

در بعضی از حرفه‌ها افراد از راه نمایش یک «حالتِ من» ثابت امرار معاش می‌کنند، مثلاً روحانیون با «والد»، بیماری‌شناسان با «بالغ» و دلقکها با «کودک»

این «نفوذ والدانه» است که تعیین می‌کند در هر لحظه معین «کودک تطبیق‌یافته» child) (adapted یا «کودک طبیعی» است که فعال می‌شود. «کودک تطبیق‌یافته» حالتِ من قدیمی‌شده تحت نفوذ «والد» است، حال آنکه «کودک طبیعی» حالتِ من قدیمی‌شده‌ای است که آزاد یا در تلاش آزاد ساختن خود از قید چنین نفوذی می‌باشد. این درست مانند تفاوت بین کودکی حرف‌شنو و کودکی است که قشقرق به‌راه می‌اندازد.

پسر یک مبلغ مذهبی تعهد کرده بود تا ثابت کند هرگونه رقصیدن گناه است، و به این منظور شرایط جزیره‌ای در اقیانوس آرام را که پدرش در سال ۱۸۹۰ در آنجا اقامت داشت، تذکر می‌داد. نهایتاً این جوان توانست درک کند که این نتیجه‌گیری که هماهنگِ نهاد «بالغ» بود و او آن را به‌عنوان استدلالی عقلانی پنداشته بود و از آن دفاع می‌کرد، درواقع تعصبی «والدانه» بیش نبود. پس از درمان، این تعصب همراه با تعصبات دیگر از طریق تعیین مجدد حد و مرز «حالتِ من بالغ» به حیطه «والد» واگذار گشت،

در جامعه در شخصیتهای خودشیفته و تحریک‌شده نظیر برخی روسپیهای «سطح بالا» و در موارد بالینی در برخی از انواع اسکیزوفرنی فعال مشاهده می‌شود، که در آنها «حالتِ من» عقلانی و قضاوت‌گر (بالغ») یا تیماردار («والد») در آنها واپس زده شده است. در بسیاری از موارد ممکن است «بالغ» یا «والد» به‌طور ضعیفی خود را نشان دهند، ولی هریک از آنها به‌آسانی ممکن است در برابر تهدیدات و علیه «کودک» اغواکننده یا مشوش، قدرت اجرایی را در دست گیرد. این دسته شامل روسپیهای «فهمیده» و «امدادگر» و نیز همچنین بیماران اسکیزوفرنیایی می‌باشد

۲) واقعیت‌آزمایی کار «حالاتِ من» جداگانه است و نه یک توان مجزا. (کارکرد روانی جدید). ۳) مرکز تصمیم‌گیری ممکن است تحت تسلط کامل «حالتِ من» فرد دیگری باشد به‌گونه‌ای که از پیش درک شده است (کارکرد روانی برونی