بریده‌هایی از کتاب لبخند با یک مغز اضافه (درک فلسفه از طریق طنز)

فلسفهٔ زندگی یک نفر را نه بر اساس حرف‌هایش بلکه بر اساس انتخاب‌هایش دریابید، چون سرانجام این انتخاب‌هاست که مسئولیت فرد را در زندگی نشان می‌دهد. (الئنور روزولت)

فلسفه مانند باز کردن یک گاوصندوق است. داشتن تک‌تک ارقام کافی نیست، فقط وقتی موفق می‌شوید که ترکیب درست را در اختیار داشته باشید. (لودویگ ویتگنشتاین)

هیچ گاه در مورد یک فلسفه بر اساس استفادهٔ نادرست از آن قضاوت نکنید. (سنت آگوستین)

مرد مؤمنی، که از فشارهای اقتصادی مستأصل شده بود، رو به آسمان کرد و از خدا خواست به او کمک کند تا در لاتاری برنده شود. روزها، هفته‌ها، و ماه‌ها گذشت و مرد نتوانست در لاتاری برنده شود. مرد از شدت فقر و نداری به بستر مرگ افتاد و در لحظات آخر ناله‌کنان گله کرد: "خدایا، عمری تو رو عبادت کردم ... خودت گفته بودی درِ رحمت الهی رو بزنین تا اون در به روی شما باز بشه. حالا من دارم می‌میرم و تو هیچ کمکی به من نکردی!" و از آسمان ندا آمد: "تقصیر خودته فرزند! ... تو دستِ‌کم باید یه بلیط لاتاری می‌خریدی."

فلاسفه، از همان ایام قدیم، معتقد بودند که بحث و جدل معتقدان و منکران وجود خدا بحثی عبث و بی‌فایده است. چرا؟ به خاطر اینکه هر کدام از آن‌ها هر چیزی را کاملاً متفاوت و صرفاً بر پایهٔ اعتقادات شخصی‌شان تفسیر می‌کنند. برای بحث کردن بر سر یک موضوع، باید برخی زمینه‌های مشترک و مورد توافق طرفین وجود داشته باشد تا مثلاً یک طرف بحث بتواند به طرف دیگر بحث بگوید: "خُب حالا که مسئلهٔ فلان رو قبول کردی، پس احتمال داره که بتونی مسئلهٔ بهمان رو هم قبول کنی." مشکل اصلی مؤمنان و کافران این است که هیچ وقت نمی‌توانند مسئلهٔ فلان مورد توافقشان را پیدا کنند تا بر پایهٔ آنْ بحث را در یک مسیر مشخص و منتهی به نتیجهٔ بهمان دنبال کنند و اصولاً اگر خوب به گفت‌وگوهای رو در روی این دو گروه دقت کنید، هیچ گاه بحث ـ به معنی تعامل آرای بین طرفین ـ بین آن‌ها شکل نمی‌گیرد و طرفین صرفاً دیدگاهشان را به عنوان حقیقت مسلّم و قطعی بیان می‌کنند.

اسقف جرج برکلی، فیلسوف تجربه‌گرای ایرلندی قرن هجدهمی، جملهٔ مشهوری دارد به این شرح: Esse Est Percipi. ترجمهٔ آن به عبارتی می‌شود: "هستی یعنی درک شدن یا درک کردن"

ارسطو حق داشت که بگوید: "مرد خردمند در جست‌وجوی لذت نیست، بلکه در بند رهایی از غم است."

هدف و غایت اصلی زندگی انسان زیستنْ بدون انکار مصائب اجتناب‌ناپذیر حیات، به‌ویژه مرگ، است

هدف زندگی عشق ورزیدن به زیبایی‌های خداست

مادرِ همهٔ پارادوکس‌های معناشناسی و منطقی پارادوکس راسل است که به افتخار خالق آن، برتراند راسل، فیلسوف شهیر قرن بیستمی، چنین نام‌گذاری شده است. "آیا مجموعهٔ مجموعه‌هایی وجود دارد که عضوهای آن عضو خودشان نباشند؟"

وقتی از ایزاک باشویس سینگر، نویسندهٔ قرن بیستمی، پرسیدند: "به ارادهٔ آزاد اعتقاد داری؟" پاسخ داد: "بله... چون مجبورم." در حقیقت، پاسخ سینگر موضع بسیاری از فلاسفهٔ برجسته دربارهٔ مسئلهٔ پیچیدهٔ جبر و اختیار است. ما ناچاریم بپذیریم که دارای ارادهٔ آزاد و قدرت انتخاب هستیم، چون اگر جز این باشد، دیگر دلیلی برای اعتقاد و پایبندی ما به مسئولیت اخلاقی وجود ندارد.

دو هزار سال بعد از او، جان دین، رئیس دانشگاه آکسفورد، در نامه‌ای خطاب به دپارتمان فیزیک نوشت: "چرا من باید همیشه به شما و دپارتمان شیمی این‌قدر پول بدهم برای آزمایشگاه و تجهیزات و مواد گران‌قیمت؟ چرا شما مثل دپارتمان ریاضی نیستید که همهٔ آنچه آن‌ها احتیاج دارند پول برای قلم و کاغذ و سطل آشغال است و یا بهتر از آن‌ها دپارتمان فلسفه که به همان سطل آشغال هم احتیاجی ندارد."

ما به شما گفتیم که سعی می‌کنیم کاری کنیم که از طریق جوک و طنز فلسفه را درک کنید؛ اما تضمین نکردیم که فلسفه، به اندازهٔ جوک‌ها، راحت و سرراست باشد.

اصلی فلسفه فراهم کردن بنیادهای مطمئنی برای علم است

به عبارتی دیگر، ما با پارادوکسی سر و کار داریم که در آن، با وجود آنکه آزادیم فکر کنیم آزادی اراده نداریم، مجبوریم فکر کنیم که آزادیم و قدرت انتخاب داریم.

چون ما فقط زمانی می‌توانیم حس کنیم ارادهٔ آزاد داریم که انجام دادن یک کار از میان امکان‌های موجود به اختیار ما باشد و منشأ عمل در خود ما نهفته باشد نه در چیز یا کس دیگری خارج از کنترل ما.

آبه: دوست من، می‌دونی اون چیه که ویژگی‌هاش عبارت‌ان از سبزی، آویخته شدن به دیوار، و توانایی سوت زدن؟ سل: نمی‌دونم سؤال سختیه! آبه: نه‌چندان ... اون یه شاه‌ماهیه. سل: شاه‌ماهی که سبز نیست! آبه: سبز بودن ویژگیِ ضروری و اساسی شاه‌ماهی‌ها نیست. یه شاه‌ماهی می‌تونه، به صورت کاملاً تصادفی، سبزرنگ باشه ... ضمن اینکه می‌شه رنگش هم کرد. سل: اما شاه‌ماهی که به دیوار آویزون نیست. آبه: درسته، اما تصادفاً امکان داره کسی اون رو با میخ به دیوار آویزون کنه. سل: خیلی خُب ... خیلی خُب ... اما یه شاه‌ماهی امکان نداره بتونه سوت بزنه، حتی به صورت کاملاً تصادفی.

"زندگی شرّ است، برای آنکه رنج جان‌مایه و حقیقت اصلیِ آن است و لذت فقط امری منفی است و عبارت است از فقدان رنج. ارسطو حق داشت که بگوید: "مرد خردمند در جست‌وجوی لذت نیست، بلکه در بند رهایی از غم است."

گفته می‌شود تعلیمات بودا بیشترین تأثیر را در آرای بدبین‌ترین فیلسوف شناخته‌شدهٔ تاریخ، یعنی آرتور شوپنهاور، گذاشته است. شوپنهاور، با الهام از بودا، معتقد بود که زندگی چیزی جز رنج کشیدن، خستگی، و کسالت نیست و تنها راه گریز از مصائب زندگیْ ردّ همهٔ لذایذ است.

قرن‌ها بعد ـ یعنی دقیقاً در قرن بیستم ـ فیلسوفی اگزیستانسیالیست، به نام مارتین هایدگر، اعلام کرد که هدف و غایت اصلی زندگی انسان زیستنْ بدون انکار مصائب اجتناب‌ناپذیر حیات، به‌ویژه مرگ، است