بریده‌هایی از کتاب اقتصاد به زبان ساده

تکنولوژی نیرویی جوشان است که مشاغل کهنه را از بین می‌برد و مشاغل نو را جای آنها می‌نشاند.

تکرار می‌کنم که فرجامِ «سیاست خوب»، «اقتصاد بد» است.

تا حقیقت بخواهد بند کفشش را ببندد، دروغ نیمی از جهان را گشته است. «مارک تواین»

کمونیست‌ها و سوسیالیست‌ها معتقدند همه فعالیت‌ها را باید به بخش دولتی سپرد. به اعتقاد کمونیست‌ها و سوسیالیست‌ها، باید مالکیت خصوصی را کلا جمع کرد و مالکیت همه‌چیز را در اختیار دولت قرار داد. چنین کاری به تشکیل دولت‌های کمونیستی و سوسیالیستی می‌انجامد که در برابر «فاجعه منابع عمومی» به‌شدت آسیب‌پذیر خواهد بود.

مالکیت عمومی از جنبه اقتصادی ناکارآمد است و ممکن است به «فاجعه منابع عمومی» بینجامد. اما با مالکیت خصوصی و حقوق مالکیت پرقدرت، بهره‌برداری از دارایی‌ها کارآمد می‌شود و به همگان نفع می‌رساند.

همان‌گونه که یارانه‌ها موجب مازاد عرضه می‌شوند، مالیات‌ها موجب کمیابی آنها می‌شوند؛ زیرا هر چیزی که مالیات آن افزایش یابد و بر اثر این مالیات، قیمتش بالا برود، متقاضیان کمتری خواهد داشت.

من مثل دیگران هستم. همهٔ کاری که می‌کنم عرضهٔ چیزهایی است که برایشان تقاضا هست. «آل کاپون»

سهمیه‌بندی مبتنی بر زد و بند و خاصه‌خواری هم انگیزه‌های سخت‌کوشی و خلاقیت افراد عادی جامعه را از بین می‌برد، زیرا در چنین نظامی آنچه افراد عادی با سخت‌کوشی و خلاقیت تولید می‌کنند به قبضه نخبگان حاکم در می‌آید و افراد مولد و خلاق درمی‌یابند میان خودشان و افراد غیرِمولد و غیرخلاق فرقی نیست.

سهیه‌بندی با روش جیره‌بندی کردن، ناکارآمد است، زیرا آزادی انتخاب افراد را محدود می‌کند و باعث فساد، جرم، بازار سیاه و راه‌های دیگر دوشیدن منابع دولت می‌شود. فرجام چنین وضعی، اقتصاد ناکارآمد و غیرمولدی است مانند آنچه در فروپاشی اتحاد شوروی سهم به‌سزایی داشت.

ثروت هر آن چیزی است که افراد برای آن ارزشی قائلند. بنابراین، ثروت اساسا مفهومی ذهنی است. ثروت چیزی است که در چشم خواهنده‌اش ارزشمند باشد.

درون هر اقتصادی معاملات پرشمار و گوناگونی رخ می‌دهد. هر یک از این معاملات، که به‌صورت آزادانه و داوطلبانه انجام شده باشد، معامله‌ای کارآمد یا بهینه است و اگر طرفینِ همه معاملات با اختیار و آزادی وارد داد و ستد شده باشد، کل این اقتصاد، کارآمد یا بهینه است. علت اینکه گفته می‌شود اقتصاد آزاد، کارآمدترین نظام اقتصادی است، همین است.

درس اول اقتصاد کمیابی است: چیزی در جهان نمی‌توان یافت که فراوان باشد و نیاز همگان را برآورده کند. درس اول سیاست، نادیده گرفتن درس اول اقتصاد است. «توماس ساول»

وقتی مالکیت عمومی باشد، کسی دغدغه نگهداری از دارایی‌ها را ندارد.

هزینه فرصت یعنی آن بخشی از فواید خالص است که اگر گزینه اول را رها کنید و گزینه بعدی را انتخاب کنید، از دست می‌دهید.

تجارت ثروت می‌آفریند. ثروت هر آن چیزی است که افراد برای آن ارزشی قائلند. بنابراین، ثروت اساسا مفهومی ذهنی است. ثروت چیزی است که در چشم خواهنده‌اش ارزشمند باشد.

بیشتر کشورهای اروپایی، اقتصادهایی مختلط دارند که آمیخته‌ای است از بخش دولتی بزرگ و بخش خصوصی بزرگ. وضع اقتصادی و رفاهی این کشورها از کشورهای کمونیستی و سوسیالیستی بهتر است، اما نرخ رشد اقتصادی و درآمد سرانه‌شان از ایالات متحده کمتر است. بخش دولتی ایالات متحده نسبتا کوچک‌تر و بخش خصوصی آن نسبتا بزرگ‌تر از کشورهای اروپایی است. وضع رفاهی آمریکایی‌ها هم بهتر از اروپایی‌ها و رشد اقتصادی‌شان بیشتر از اروپایی‌هاست.

وقتی ارزش سهام یک شرکت مدام و بدون نوسان و توقف رشد می‌کند، مراقب باشید که زیر کاسه نیم‌کاسه‌ای نباشد. شاید بپرسید «مگر بد است که وضع شرکتی پیوسته رو به بهبود باشد؟» پاسخ این است که نه، اینکه ارزش سهام شرکت افزایش یابد چیز خوبی است، اما اگر مدیران با دستکاری ارزش سهام را افزایش داده باشند که سهامداران را راضی نگه دارند و موقعیت خود را حفظ کنند، چیز خوبی نیست. سرانجامِ چنین وضعی، افتادن شرکت به سراشیبی و انتشار صورت‌های مالی متقلبانه است.

ریچارد رول و جان تالبوت در خلال پژوهش‌هایی درباره عوامل تعیین‌کننده درآمد سرانه در کشورهای جهان، به این نتیجه رسیدند که علت ۸۰ درصد تفاوت‌هایی که میان درآمد سرانه کشورهای مختلف برحسبِ تولید ناخالص ملی وجود دارد، قوانین و مقرراتی است که دولت‌ها وضع می‌کنند.

درس اول اقتصاد کمیابی است: چیزی در جهان نمی‌توان یافت که فراوان باشد و نیاز همگان را برآورده کند. درس اول سیاست، نادیده گرفتن درس اول اقتصاد است. «توماس ساول»

خودکفا بودن از بعضی جهات بسیار رضایت‌بخش است، اما با وجود این رضایتمندی، موجب خلق ثروت فراوان نمی‌شود؛ زیرا خودکفایی لزوما موجب کارآمدی نمی‌شود. همه‌کاره بودن یعنی تبحر نداشتن در هیچ کاری. همه‌کاره بودن، اساسا نمی‌تواند کارآمدی بیاورد. پایانِ راه خودکفایی، تهیدستی است.