بریده‌هایی از کتاب نیما یوشیج

می توان چون غلامان ، به طاعت شنوا بود و فرمانبر ، اما عشق هر لحظه پرواز جوید عقل هر روز بیند معما و آدمیزاده در این کشکش

مهر او به سرشت با بنیاد من کودکی شد محو ، بگذشت آن ز من رفت از من طاقت و صبر و قرار باز می جستم همیشه وصل یار هر کجا بودم ، به هر جا می شدم بود آن همراه دیرین در پیم من نمی دانستم این همراه کیست قصدش از همراهی در کار چیست ؟ بس که دیدم نیکی و یاری او مار سازی و مددکاری او گفتم : ای غافل بباید جست او هر که باشد دوستار توست او شادی تو از مدد کاری اوست بازپرس از حال این دیرینه دوست

راست گویند این که : من دیوانه ام

صحبت شهری پر از عیب و ضر است پر ز تقلید و پر از کید و شر است شهر باشد منبع بس مفسده بس بدی ، بس فتنه ها ، بس بیهده تا که این وضع است در پایندگی نیست هرگز شهر جای زندگی

بنده ی تنهاییم تا زنده ام

این چنین هرشادی و غم بگذرد جمله بگذشتند ، این هم بگذرد

هر سری با عالم خاصی خوش است هر که را یک چیز خوب و دلکش است

آه! می گویند چون بگذشت روزی بگذرد هر چیز با آن روز. باز می گویند خوابی هست کار زندگانی ز آن نباید یاد کردن خاطر خود را بی سبب ناشاد کردن. بر خلاف یاوه مردم پیش چشم من ولیکن نگذرد چیزی بدون سوز می کشم تصویر آن را یاد می آرم از آن روز!

عاشقم من بر لقای روی دوست سیر من هممواره ، هر دم ، سوی اوست

خانه‌ام ابریست ... خانه ام ابری ست یکسره روی زمین ابری ست با آن. از فراز گردنه خرد و خراب و مست باد میپیچد. یکسره دنیا خراب از اوست و حواس من! آی نی زن که تو را آوای نی برده ست دور از ره کجایی؟

مرغ آمین درد آلودی است کاواره بمانده رفته تا آنسوی این بیداد خانه باز گشته رغبتش دیگر ز رنجوری نه سوی آب و دانه. نوبت روز گشایش را در پی چاره بمانده. می شناسد آن نهان بین نهانان ( گوش پنهان جهان دردمند ما) جور دیده مردمان را. با صدای هر دم آمین گفتنش، آن آشنا پرورد، می دهد پیوندشان در هم می کند از یاس خسران بار آنان کم می نهد نزدیک با هم، آرزوهای نهان را. بسته در راه گلویش او داستان مردمش را.

هنوز از شب دمی باقی است

هر کجا بودم ، به هر جا می شدم بود آن همراه دیرین در پیم

شب همه شب شکسته خواب به چشمم گوش بر زنگ کاروانستم

می کشد هر لحظه ام در بند سخت او چه خواهد از من برگشته بخت ؟ ای دریغا روزگارم شد سیاه آه از این عشق قوی پی آه ! آه کودکی کو ! شادمانی ها چه شد ؟ تازگی ها ، کامرانی ها چه شد ؟ چه شد آن رنگ من و آن حال من محو شد آن اولین آمال من شد پریده ،‌رنگ من از رنج و درد این منم : رنگ پریده ،‌خون سرد عشقم آخر در جهان بدنام کرد آخرم رسوای خاص و عام کرد

قاصد روزان ابری، داروگ! کی می رسد باران؟

جان من فرسود از این اوهام فرد دیدی آخر عشق با جانم چه کرد ؟

غم ،‌همیشه غم ،‌ همیشه محنت است هر چه هست از غم بهم آمیخته است و آن سراسر بر سر من ریخته است

دل ات نگرفت از خواندن؟ از آن جان ات نیامد سیر؟» در آن سودا که خوانا بود، توکا باز میخواند

کنون مانند سرما درد با من گشته لذت ناک. به رویم پنجره ت را باز بگذار به دل دارم دمی با تو بمانم به دل دارم برای تو بخوانم