بریده‌هایی از کتاب وحشی بافقی

از برای خاطر اغیار خوارم می‌کنی من چه کردم کاینچنین بی‌اعتبارم می‌کنی روزگاری آنچه با من کرد استغنای تو گر بگویم گریه‌ها بر روزگارم می‌کنی گر نمی‌آیم به سوی بزمت از شرمندگیست زانکه هر دم پیش جمعی شرمسارم می‌کنی گر بدانی حال من گریان شوی بی‌اختیار ای که منع گریه بی‌اختیارم می‌کنی گفته‌ای تدبیر کارت می‌کنم وحشی منال رفت کار از دست کی تدبیر کارم می‌کنی

چنان از طرح وضع ناپسند خود گریزانم که گر دستم دهد از خویش هم سازم جدا خود را

شده نزدیک که هجران تو، مارا بکشد

راندی ز نظر، چشم بلا دیدهٔ ما را این چشم کجا بود ز تو، دیدهٔ ما را سنگی نفتد این طرف از گوشهٔ آن بام این بخت نباشد سر شوریدهٔ ما را

من آن مرغم که افکندم به دام صد بلا خود را به یک پرواز بی هنگام کردم مبتلا خود را نه دستی داشتم بر سر، نه پایی داشتم در گل به دست خویش کردم اینچنین بی دست و پا خود را

ز سر بگذشت آب دیده‌اش از سر گذشت من به هر کس شرح آب دیدهٔ گریان خود کردم

مجروح را جراحت و بیمار را مرض عشاق را مفارقت یار می‌کشد

ز شبهای دگر دارم تب غم بیشتر امشب وصیت می‌کنم باشید از من با خبر امشب

گر می‌کشی بکش به گناه دگر مرا پیشت به قدر غیر مرا اعتبار نیست بی اعتبار کرده فلک این‌قَدَر م

کجا به ملک کمال تو پای عقل رسد که عالمیست از آنسوی کشور ادراک به سوی من نگر از لطف یا رسول الله ببین به این دل پرخون و دیده نمناک

اگر چه عشق را دامن بود پاک ز لوث تهمت مشتی هوسناک ولی در دفع تهمت ناشکیب است که گفت اسلام در دنیا غریب است به رمز این عشق را اسلام گفته‌ست غریبش گفته کز هرکس نهفته‌ست سفرها کرده در غربت به خواری به امید وفا و بوی یاری به آخر چون طلبکاری ندیده‌ست به خود جز خود خریداری ندیده‌ست

مپندار اینچنین نامهربانم که رسم مهربانی را ندانم هنوز آن عقل و آن فرهنگ دارم که با عشق و هوس فرقی گذارم اگر زهرم ولی پازهر دارم به جایی لطف و جایی قهر دارم همه نیشم ولی با خود پسندان همه نوشم به کام دردمندان

وحشی می منصور به جام است مخور هان ناگاه شدی بیخود و حرفی ز زبان جست

پیش تو من کم ز اغیارم و گرنه فرق هست مردم بی‌امتیاز و عاشق ممتاز را

نیم شرر ز عشق بس تا ز زمین عافیت دود بر آسمان رسد خرمن اعتبار را وحشی اگر تو عاشقی کو نفس تورا اثر هست نشانه‌ای دگر سینهٔ داغدار را

کو عشق تا شوند همه معترف به عجز اول خرد که از پی تدبیر آمدست

رباعی شمارهٔ ۵۳ ای آنکه به یکرنگی تو متصفم در بندگیت مقرم و معترفم با «فاف» و «ر» و « الف ،ب » و «ه » ز کرم بفرست بدست «غین » و « لام» و « الفم»

من از کافرنهادیهای عشق ، این رشک می‌بینم که با یعقوب هم خصمی بود جان زلیخا را

جانا چه واقعست بگو تا چه کرده‌ایم با ما چه شد که بد شده‌ای ما چه کرده ایم آیا چه شد که پهلوی ما جا نمی‌کنی از ما چه کار سرزده بیجا چه کرده‌ایم بندد کمر به کشتن ما هر که بنگریم چون است ما به مردم دنیا چه کرده‌ایم وحشی به پای دار چو ما را برند خلق از بهر چیست اینهمه غوغا چه کرده‌ایم

چه خوش بودی دلا گر روی او هرگز نمی‌دیدی جفاهای چنین از خوی او هرگز نمی‌دیدی سخن‌هایی که در حق تو سر زد از رقیب من گرت می‌بود دردی سوی او هرگز نمی‌دیدی بدین بد حالی افکندی مرا ای چشم تر آخر چه بودی گر رخ نیکوی او هرگز نمی‌دیدی ز اشک ناامیدی کاش ای دل کور می‌گشتی که زینسان غیر را پهلوی او هرگز نمی‌دیدی ترا سد کوه محنت کاشکی پیش آمدی وحشی که می‌مردی و راه کوی او هرگز نمی‌دیدی