بریده‌هایی از کتاب زندانیان باور

روش نردبانی روش نردبانی، راه تجزیه و تحلیل جمله‌های خودگویی شما و جستجوی بیشتر و بیشتر مفروضات زیربنایی اصلی و پیش‌بینی‌هاست تا اینکه به جمله‌های باور زیربنایی برسید. این روش به این دلیل نردبانی نامگذاری شده که گام‌به‌گام درست مثل پایین رفتن پله پله از یک نردبان پیش می‌رود. روش نردبانی فقط دو قانون دارد. قانون اول این است که برای خودتان پرسش‌هایی مطرح کنید نظیر: «چی می‌شود اگر...؟ از نظر من چه معنایی دارد؟» در جای خالی یک خودگویی از خودگویی‌های درونی خودتان را بنویسید. سپس به این پرسش پاسخ دهید که «از نظر من چه معنایی دارد؟» بعد با توجه به پاسخ‌هایی که می‌دهید از بالا شروع کنید و جای خالی را پر کنید.

انسان‌ها توسط باورهای منفی و محدودکننده‌ای که درباره خود و زندگی‌شان دارند، زندانی می‌شوند. آنان خود را با میله‌های اعتقاداتشان محصور می‌کنند

رشته‌های نامریی باورهای مرکزی به دو طریق زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. نخست اینکه آنها قانون‌هایی برای بقا و مقابله کردن وضع می‌کنند. دوم اینکه آهنگ خودگویی‌های درونی ثابت شما را تعیین می‌کنند،

سازوکار دیگری هم وجود دارد که از باورهای مرکزی شما حمایت می‌کند. این سازوکار شیاربندی ذهنی نامیده می‌شود. این شیاربندی درواقع شیارهای روانشناختی هستند که انسان‌ها هنگام تنش یا تردید به آنها رجوع می‌کنند. وقتی موقعیتی را به طور کامل درک نمی‌کنید یا احساس اضطراب می‌کنید، به سرعت به دنبال خاطرات، افکار، اطلاعات یا مفروضه‌هایی می‌گردید که در دسترس‌تان قرار دارد و به شما کمک می‌کنند تا تصمیم بگیرید چه کار کنید. باورهای مرکزی درواقع مفاهیم از پیش شکل گرفته و شیاربندی‌های ذهنی هستند که به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید در موقعیت‌های مبهم چطور عمل کنید.

باورهای مرکزی شما مفاهیم اصلی هستند که براساس آنها زندگی می‌کنید. آنها تصویری از خودتان ارائه می‌دهند، تصویری از نقاط ضعف و قوّت، توانایی‌ها، ارزشمندی و ارتباطتان با دنیای خارج. باورهای مرکزی‌تان در حقیقت هویت شما و تعیین‌کننده بُعد عاطفی زندگی‌تان و چگونگی احساس شما نسبت به خودتان می‌باشند. آنها همه چیز زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند؛

شکل‌گیری باورهای مرکزی، فرآیندی اجتناب‌ناپذیر و منطقی است و به شما کمک می‌کند تا موقعیت‌های کنونی را با تجربه‌های گذشته‌تان مقایسه و نتیجه را پیش‌بینی کنید و براساس مجموعه خاطره‌هایی که توسط باورهای مرکزی‌تان با یکدیگر طبقه‌بندی شده‌اند، تصمیم‌گیری کنید.

فرآیند شناسایی باورهایتان و سپس چالش کردن و مورد آزمایش قرار دادن آنها کار مشکلی است ولی فواید بالقوه آن بی‌شمار است: تغییر عمده در حس ارزشمندی‌تان، خلاص‌شدن از ترس‌ها، تمایل به مخاطره کردن و احساس آزادی. رشته‌های نامریی باورهای مرکزی به دو طریق زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. نخست اینکه آنها قانون‌هایی برای بقا و مقابله کردن وضع می‌کنند. دوم اینکه آهنگ خودگویی‌های درونی ثابت شما را تعیین می‌کنند، خودگویی‌هایی که به کمک آنها وقایع را تفسیر و عملکردتان را ارزیابی می‌کنید.

هیچ باور مثبتی که با این تجربه مثبت همخوانی داشته باشد یافت نشود، بیشتر موارد این تجربه به فراموشی سپرده می‌شود

تصویری که از خودتان دارید به روشنی پایه و اساس اکثر تصمیم‌گیری‌های شما در زندگی است. هدف‌های شما را تعیین می‌کند و زیربنای ترس‌های اصلی را تشکیل می‌دهد.

تمرین‌های ذکرشده فقط جهت به‌دست‌آوردن اطلاعات نیست بلکه تجربه انجام این تمرین‌ها، مهارت ارزشمند خودبررسی را در شما ایجاد خواهد کرد که موفقیت‌تان در استفاده از بقیه کتاب به این امر بستگی دارد.

خودگویی درونی، پاسخ استرس‌آمیزی را در او ایجاد می‌کند که از آن می‌ترسید و انتظارش را داشت و بدین‌ترتیب باور مرکزی او راجع به آسیب‌پذیری تأیید می‌گردد.

همان‌طور که بزرگ می‌شوید، فهرست‌های ذهنی از وقایعی تهیه می‌کنید که از نظر ویژگی، نتیجه، موضوع و موردهای دیگر به هم شباهت دارند. این وقایع در حقیقت الگوهایی هستند که تجربه‌های جدید زندگی‌تان را با آنها مقایسه می‌کنید تا ببینید آیا هیچ شباهتی بین آنها وجود دارد یا خیر؟

۸- هرچقدر می‌توانی از خودت مراقبت کن، هیچ‌کس از تو مراقبت نخواهد کرد. همان‌طور که می‌بینید باورهای مرکزی سایمون قانون‌های روانشناختی مشخصی برای او به وجود آورده است. هریک از این قانون‌ها تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر نحوه عملکرد وی در ارتباطاتش دارد. در دنیایی که احساس بی‌ارزشی می‌کند و با طرد کسانی که به بی‌ارزش بودن او پی می‌برند مواجه است، هریک از قانون‌های فوق نتیجه‌ای منطقی و راهبردی سازگارانه و ضروری می‌باشند. سایمون در نقش یک فرد بی‌ارزش، مجبور است برای ادامه زندگی از خودش محافظت کند. او از این قانون‌ها به عنوان یک سپر رفتاری برای مقابله با طردشدن‌هایی که انتظارش را دارد، استفاده می‌کند.

از آن جایی که سایمون خود را پر از عیب و نقص و بی‌ارزش می‌دید راهبردهای زیر را به منظور مقابله با طردهای پیش‌بینی‌شده درپیش گرفت: ۱- هرگز اجازه نده کسی تو را خوب بشناسد. ۲- همیشه کاری کن که خوب به نظر برسی. ۳- همیشه سعی کن به هنگام بروز اولین نشانه تعارض، کنار بکشی. ۴- سعی کن بفهمی که مردم از تو چه می‌خواهند تا خواسته‌شان را برآورده کنی، در غیراین‌صورت تو را طرد خواهند کرد. ۵- باید صلاحیت کافی برای انجام کارها را داشته باشی، در غیر این صورت طرد خواهی شد. ۶- هیچ‌کس نمی‌خواهد واقعیت را در مورد تو بشنود. کسی را در احساسات خود سهیم نکن و اگر آسیب دیدی اجازه نده هیچ‌کس بفهمد. ۷- از کسی چیزی نخواه، هیچ‌کس خواسته تو را برآورده نمی‌کند.

خلاصه اینکه شکل‌گیری باورهای مرکزی، فرآیندی اجتناب‌ناپذیر و منطقی است و به شما کمک می‌کند تا موقعیت‌های کنونی را با تجربه‌های گذشته‌تان مقایسه و نتیجه را پیش‌بینی کنید و براساس مجموعه خاطره‌هایی که توسط باورهای مرکزی‌تان با یکدیگر طبقه‌بندی شده‌اند، تصمیم‌گیری کنید.

باورهای مرکزی چگونه شکل می‌گیرند باورهای مرکزی ماهیتی دوقطبی دارند و تجربه‌های افراد را به ناچار به دو دسته مثبت و منفی تقسیم می‌کنند. از آنجا که این دسته‌بندی در تصمیم‌گیری‌ها به شما کمک می‌کند بنابراین بسیار مناسب و مفید به نظر می‌رسد. شما می‌توانید خیلی سریع در ذهن خود مفهوم‌سازی کنید که یک رویداد به طور بالقوه دردناک یا لذت‌بخش، ایمن یا خطرناک، خوب یا بد است و اینکه آیا می‌توانید با آن رویداد مقابله کنید یا خیر؟ با این کار درواقع نتیجه را پیشگویی می‌کنید. باورهای مرکزی شما درست مثل یک جام بلورین هستند که به شما کمک می‌کنند تا آینده را بخوانید.

تصویری که از خودتان دارید به روشنی پایه و اساس اکثر تصمیم‌گیری‌های شما در زندگی است. هدف‌های شما را تعیین می‌کند و زیربنای ترس‌های اصلی را تشکیل می‌دهد.

اعتقادات بسیار عمیقتان، باورهای مرکزی اساس شخصیت شما می‌باشند. اساس شخصیت شما را باورهای مرکزی تثبیت‌شده‌ای تشکیل می‌دهند. این باورها هستند که شما را به عنوان یک فرد ارزشمند یا بی‌ارزش، باکفایت یا بی‌کفایت، قوی یا ضعیف، دوست‌داشتنی یا حقیر، مستقل یا وابسته، متعلق یا مطرود، قابل اعتماد یا مشکوک، انعطاف‌پذیر یا خشک، ایمن یا مورد تهدید توصیف می‌کنند و به شما تلقین می‌کنند که آیا دنیا با شما عادلانه رفتار نموده است یا قربانی شرایط زندگی‌تان شده‌اید.

شما اغلب وقایعی را به خاطر می‌آورید که از باورهای مرکزی‌تان حمایت می‌کنند و تجربه‌هایی را که با اعتقادات عمیق شما متناسب نیستند یا تناقض دارند را فراموش می‌کنید.

اگر معتقد باشید که «خرابکاری می‌کنم» یا «تسلطی بر شغلم ندارم» با شک و تردید، ترس از اشتباه کردن، انتقاد و شکست پیش خواهید رفت.