بریده‌هایی از کتاب اضطراب موقعیت

خرابه‌ها به ما یادآوری می‌کنند که فدا کردن آرامش ذهنی‌مان برای رسیدن به قدرت بی‌ثبات دنیایی حماقتی بیش نیست.

وقتی اتفاقات آن‌طور که دوست داریم رخ نمی‌دهند، بهتر است امیال خود را اصلاح کنیم تا اینکه بخواهیم جهان را تغییر دهیم.

هرچه تعداد افرادی که ما برابر با خود بدانیم و خود را با آنها مقایسه کنیم بیشتر باشد، احتمال بیشتری برای حسادت ما وجود دارد.

فقدان عشق چطور بر ما تأثیر می‌گذارد؟ چرا نادیده گرفته شدن باید ما را به نوعی «دیوانگی و ناتوانی حاصل از نومیدی» بکشاند که شکنجه در کنار آن راحتی و آسودگی به حساب بیاید؟ توجه دیگران برای ما اهمیت دارد چون ما به شکی ذاتی به ارزش خود مبتلا هستیم که در نتیجهٔ آن تمایل داریم تا به ارزیابی دیگران اجازه دهیم نقشی تعیین‌کننده در چگونگی نگاه ما به خودمان بازی کنند. حس هویت ما زندانی داوری آنهایی است که در میانشان زندگی می‌کنیم. اگر آنها از شوخی‌های ما سرگرم شوند، به قدرت سرگرم‌کنندگی خودمان مطمئن‌تر می‌شویم. اگر آنها ما را تشویق کنند، حس می‌کنیم شایستگی بالایی داریم و اگر وقتی وارد اتاق می‌شویم نگاهشان را از ما برگردانند یا بعد از اینکه شغلمان را به آنها گفتیم به نظر بی‌حوصله بیایند، ممکن است در حس بی‌ارزشی سقوط کنیم و به ارزش خودمان مشکوک شویم.

وقتی سقراط دسته‌دسته طلا و جواهر را دید که در خیابان‌های آتن جابه‌جا می‌کردند، فریاد زد: «ببینید چه بسیارند چیزهایی که من نمی‌خواهم.»

به گفتهٔ ناپلئون، اشراف‌زادگان موروثی «بلای جان ملت‌اند. خرهای موروثی خرفت!»

ممکن است با «کم» احساس خوشبختی کنیم، اگر «کم» چیزی باشد که انتظار داریم و ممکن است با «زیاد» احساس بدبختی کنیم، اگر به ما آموخته باشند که باید «همه‌چیز» را بخواهیم.

توجه دیگران برای ما اهمیت دارد چون ما به شکی ذاتی به ارزش خود مبتلا هستیم که در نتیجهٔ آن تمایل داریم تا به ارزیابی دیگران اجازه دهیم نقشی تعیین‌کننده در چگونگی نگاه ما به خودمان بازی کنند. حس هویت ما زندانی داوری آنهایی است که در میانشان زندگی می‌کنیم.

کالاها و خدمات که پیش از این تنها برای نخبگان جامعه بود، در اختیار تودهٔ مردم قرار می‌گرفت. تجملات تبدیل به نماد شایستگی شد و نماد شایستگی تبدیل به الزامات زندگی. دانیل دفو پس از سفر به اطراف انگلستان غربی در سال ۱۷۴۵، متوجه ازدیاد مغازه‌های بزرگ جدید با ویترین‌های فریبنده و پیشنهادات وسوسه‌برانگیز شد. درحالی‌که در بیشتر طول تاریخ مد لباس گاهی چندین دهه ثابت می‌ماند، حالا این امکان فراهم می‌شد که برای هر سال سبکی خاص در نظر گرفت

«نفس» یا خودانگارهٔ ما را می‌توان مانند بادکنکی سوراخ تصور کرد. برای اینکه بادکرده باقی بماند تا ابد نیاز به هلیومِ عشق بیرونی دارد و همیشه در برابر نوک سوزنِ بی‌توجهی آسیب‌پذیر است. در آن مقداری که ما با توجه دیگران برمی‌خیزیم و با نادیده گرفتنشان سقوط می‌کنیم، چیزی وجود دارد که هم ما را هوشیار می‌سازد و هم پوچ است. شاید به خاطر اینکه یکی از همکارانمان با حواس‌پرتی جواب سلام ما را می‌دهد یا اینکه کسی جواب تلفنمان را نمی‌دهد، حال ما گرفته شود

«نفس» یا خودانگارهٔ ما را می‌توان مانند بادکنکی سوراخ تصور کرد. برای اینکه بادکرده باقی بماند تا ابد نیاز به هلیومِ عشق بیرونی دارد و همیشه در برابر نوک سوزنِ بی‌توجهی آسیب‌پذیر است. در آن مقداری که ما با توجه دیگران برمی‌خیزیم و با نادیده گرفتنشان سقوط می‌کنیم، چیزی وجود دارد که هم ما را هوشیار می‌سازد و هم پوچ است.

گوستاو فلوبرت نوشته است: «نفرت از بورژواها سرآغاز خرد است.» چنین سخنانی برای نویسندگان فرانسوی محترم میانهٔ قرن نوزدهم عادی جلوه می‌کرد. این توهین‌ها همان‌قدر مایهٔ افتخار حرفه‌ای بود که داشتن رابطه‌ای مخفیانه با یک بازیگر زن یا مسافرت به شرق دور. فلوبرت بورژواها را متهم می‌کند به کوته‌فکری شدید و ماده‌گرایی، به اینکه همزمان هم بی‌احساس‌اند و هم احساساتی، به اینکه خود را در چیزهای بی‌اهمیت غرق کرده‌اند که مثلاً بتوانند یک عمر بحث کنند آیا طالبی سبزی است یا میوه و آیا باید برای پیش‌غذا خورده شود (مانند فرانسوی‌ها) یا برای دسر (مثل انگلیسی‌ها). استاندال هم که علاقه‌ای به این طبقهٔ اجتماعی نداشت، این‌طور شکایت می‌کند که: «وقتی مجبورم برای مدت زمانی به مکالمهٔ دو بورژوای حقیقی گوش کنم که دربارهٔ رابطهٔ مردها و زندگی حرف می‌زنند و فقط مجموعه‌ای از جزییات زشت را بیان می‌کنند، درد شدیدی در طحالم احساس می‌کنم.»

چیزی که نیاز است شورش آگاهانهٔ آزادی از سوی مردم عادی علیه بی‌کفایتی، امتیازات طبقاتی و حکومت پیران است.

«نسل‌ها می‌گذرند درحالی‌که بعضی از درختان ایستاده‌اند، خانواده‌های قدیمی به اندازهٔ سه درخت بلوط دوام نمی‌آورند.»

«زمین لبریز از انسان‌هایی است که ارزش ندارد با آنها صحبت کنیم.»

ایدئولوژی مانند گازی بی‌بو و بی‌رنگ در جامعه رها شده. این گاز در روزنامه‌ها، تبلیغات، برنامه‌های تلویزیونی و کتاب‌های درسی نفوذ کرده است، حکومت غیرمنطقی یا ناعادلانهٔ آن بخش‌هایی از جریانات کشور را بی‌اهمیت جلوه می‌دهد و با احتیاط بیان می‌کند که تنها حامل حقایقی قدیمی است که فقط یک احمق یا یک روانی می‌تواند با آنها مخالفت کند.

با پرورش انتظارات نامحدود، شکافی همیشگی بین چیزی که می‌خواهیم و چیزی که می‌توانیم به دست آوریم، بین کسی که می‌توانیم باشیم و کسی که واقعاً هستیم باقی می‌گذارند.

تنها به آنهایی حسد می‌ورزیم که احساس می‌کنیم شبیه‌شان هستیم.

توجه دیگران برای ما اهمیت دارد چون ما به شکی ذاتی به ارزش خود مبتلا هستیم که در نتیجهٔ آن تمایل داریم تا به ارزیابی دیگران اجازه دهیم نقشی تعیین‌کننده در چگونگی نگاه ما به خودمان بازی کنند.

«(اقتصاد) کارگران را حیواناتی می‌شناسد که کار می‌کنند؛ جانوری که به نیازهای بدنی محض تقلیل یافته است.» او بر این باور بود حقوقی که به کارگران پرداخت می‌شود «مانند روغنی است که به چرخ‌ها می‌زنند تا به چرخیدنشان ادامه دهند... هدف واقعی کار دیگر انسان نیست، بلکه پول است.»