بریده‌هایی از کتاب تیک‌تاک‌ زندگی؛ بر اساس زندگی شهید یوسف کلاهدوز (قصه‌ی فرماندهان ۱۸)

متوسط بودن اصلاً خوب نیست. باید ممتاز باشید

«هر وقت می‌خواهی کاری را شروع کنی، نگذار چراها و فایده‌ها بیایند جلو. چون آن وقت حتما تو می‌روی عقب و یک کار خوب هیچ وقت شروع نمی‌شود.»

وظیفه ما آموختن اخلاق به دیگران نیست. هر انسانی خوب و بد را می‌شناسد. فقط باید وجدان اخلاقی‌اش بیدار شود و این با حرف نمی‌شود.

یوسف با تعجب به او نگاه کرد و گفت: «هر وقت می‌خواهی کاری را شروع کنی، نگذار چراها و فایده‌ها بیایند جلو. چون آن وقت حتما تو می‌روی عقب و یک کار خوب هیچ وقت شروع نمی‌شود.»

«متوسط بودن اصلاً خوب نیست. باید ممتاز باشید، در همه چیز: تحصیل، مطالعه، تفکر و حتی آمادگی جسمانی. این‌طوری امین دیگران می‌شوید. برای هر کاری به سراغ شما خواهند آمد. هنرتان در این است که شخصیت مذهبی و طرز فکرتان بر همگان پوشیده باشد. وظیفه ما آموختن اخلاق به دیگران نیست. هر انسانی خوب و بد را می‌شناسد. فقط باید وجدان اخلاقی‌اش بیدار شود و این با حرف نمی‌شود.»

یوسف با تعجب به او نگاه کرد و گفت: «هر وقت می‌خواهی کاری را شروع کنی، نگذار چراها و فایده‌ها بیایند جلو. چون آن وقت حتما تو می‌روی عقب و یک کار خوب هیچ وقت شروع نمی‌شود.»

روزگار به میل ما نمی‌چرخد.

حالا در این خانه کوچک، یوسف خوشحال بود که بیشتر وسایل را خودش ساخته است. بعدازظهرها که از مرکز رزمی برمی‌گشت، دوش می‌گرفت، لباس عوض می‌کرد و بعد دوربین عکاسی، بوم و رنگ نقاشی را برمی‌داشت و می‌رفت سراغ کوچه‌های قدیمی و خلوت. کوچه‌های خلوتی که شاخه‌های بهار نارنج از دیوارهای کاهگلی باغ‌های آن‌ها آویزان بود. از هر منظره‌ای که خوشش می‌آمد، اول عکس می‌گرفت و بعد شروع می‌کرد به نقاشی کردن.

یوسف مرد تنهایی بود. هم بین هنرمندها و هم بین مذهبی‌ها. او اعتقاد داشت در این دنیا تنها دین و هنر است که می‌تواند به روح انسان تعالی ببخشد و زندگی یکنواخت او را از حرکت در سطح و ظواهر زندگی جدا کند. یوسف دنیا را فقط برای زندگی خوب کردن دوست داشت والا ارزشی برای آن قائل نمی‌شد.

کمد اتاقش همیشه پر از هدیه‌های کوچک و بزرگ بود که به بچه‌های فامیل، وقتی می‌آمدند خانه یا می‌رفت به دیدنشان، می‌داد: بسته‌های مداد رنگی و مداد شمعی، کتاب داستان، وسایل کار دستی و... هر کتابی برای بچه‌ها می‌خرید، اول خودش می‌خواند بعد هدیه می‌داد.

گفت: «رها کن تلویزیون را حسن! وقتت را تلف نکن! برو هرجا را خواستی ببین. استودیو را انتخاب کن، بودجه‌ها را برآورد کن، سپاه تهیه‌کننده این فیلم می‌شود.»

یوسف با تعجب به او نگاه کرد و گفت: «هر وقت می‌خواهی کاری را شروع کنی، نگذار چراها و فایده‌ها بیایند جلو. چون آن وقت حتما تو می‌روی عقب و یک کار خوب هیچ وقت شروع نمی‌شود.»

«تو باید بدانی چه اتفاقاتی و چه جریاناتی در اطرافت می‌گذرد و بعد انتخاب کنی چطور زندگی کردن را. خوردن، خوابیدن، تفریح و گاهی کتابی هم خواندن، کافی نیست.»

می‌گفت: «من نمی‌فهمم تو برای همه کلاه و پوستین گرم و نرم می‌دوزی، پس چرا باید گوش‌های خودت از سرما مثل لبو سرخ بشود و این کت نازک را بپوشی! بالاخره این سوز سرما تو را از پا می‌اندازد

باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین بی‌نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است

برای اینکه حوصله‌اش سر نرود، آواز می‌خواند؛ آوازهای کوتاه و بلند و با شعرهایی که از پدرش یاد گرفته بود و در مدح و مرثیه اهل بیت: باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است

«متوسط بودن اصلاً خوب نیست. باید ممتاز باشید، در همه چیز: تحصیل، مطالعه، تفکر و حتی آمادگی جسمانی. این‌طوری امین دیگران می‌شوید. برای هر کاری به سراغ شما خواهند آمد.

روزگار به میل ما نمی‌چرخد.

یوسف مرد تنهایی بود. هم بین هنرمندها و هم بین مذهبی‌ها. او اعتقاد داشت در این دنیا تنها دین و هنر است که می‌تواند به روح انسان تعالی ببخشد و زندگی یکنواخت او را از حرکت در سطح و ظواهر زندگی جدا کند. یوسف دنیا را فقط برای زندگی خوب کردن دوست داشت والا ارزشی برای آن قائل نمی‌شد. درک او و روحیاتش برای اطرافیان، کار ساده‌ای نبود.

یوسف با اطمینان می‌گفت: «بزرگ‌ترین خدمت پدر و مادر به فرزندانشان همین است که ذهن آن‌ها را با مسائل اصلی زندگی درگیر کنند تا در بزرگ‌سالی به دنبال پاسخ و هدف برای زندگی‌شان باشند نه ظواهر و دل‌خوشی‌های زود گذر و مقطعی.»