بریده‌هایی از کتاب جنس اول

براساس یافته‌های روانشناسان، شیوه تفکر زنان از نوعی راهکار شبکه‌وار تبعیت می‌کند، به عبارت دیگر هر موضوع را با دیدگاهی «کلی‌نگر» در نظر می‌گیرند. بدین معنا که جزئیات بیشتری را از دنیای پیرامون خود مورد توجه قرار می‌دهند، از حرکات مختصر و جزئی اعضای بدن گرفته تا جای قرار گرفتن اشیاء در اتاق.

زنان چگونه جهان را متحول خواهند ساخت؟ این بحث را با پرداختن به شیوه تفکر زنان آغاز می‌کنیم. به عقیده من عمومآ تفاوتهای ظریفی میان شیوه‌های سازمان‌دهی افکار در زنان و مردان وجود دارد ـتفاوتهایی که از اختلافات موجود میان ساختار مغز زن و مرد ناشی می‌شود.

مردها خیلی خوب می‌توانند حواس خود را روی یک چیز متمرکز و در همان زمان از سایر چیزها منفک کنند. اگر از مردی که سرگرم روزنامه خواندن است حتی یک سؤال ساده بپرسید، اغلب سؤال شما را نمی‌شنود و مواقعی هم که می‌شنود مثل این است که از سیاره دیگری به روی صندلی‌اش بازگشته است. مردها تمایل دارند ذهن خود را بر روی محرکهای فرعی و غیراصلی ببند

می‌توان گفت غیبت کردن همواره به مثابه نوعی چسب اجتماعی بوده است. رابین دانبار (Robin Dunbar)، انسان‌شناس انگلیسی، معتقد است که غیبت کردن برای اجداد ما بسیار حیاتی بوده و سبب تسریع تکامل زبان بشر شده است. غیبت کردن هنوز هم به ما امکان می‌دهد تا نه تنها در مورد دشمنان و دوستان و عشاقمان بلکه درباره سیاستمداران و سایر چهره‌های اجتماعی گلایه‌ها و نظرات خود را ابراز کنیم و به گوش سایرین برسانیم. با سهیم شدن در عقاید سایرین در مورد رئیس‌جمهور امریکا یا خانواده سلطنتی انگلستان، با معیارهای فکری دوستان و همسایگان آشنا می‌شویم. علاوه بر این، باورهایمان را شکل می‌دهیم، اصول اعتقادیمان را اصلاح می‌کنیم و قدرت و ثروت جامعه را به سمت و سویی درست هدایت می‌کنیم.

عمومآ زنها در مقایسه با مردان به هنگام روبرو شدن با ابهامات، ظرفیت بیشتری از خود نشان می‌دهند ـشاید به این دلیل که زنان بیشترِ عوامل دخیل در یک موضوع را در ذهن مجسم می‌کنند. خلاصه کلام آنکه زنان به هنگام تفکر تمایل دارند به تمام عوامل مرتبط با یک موضوع در قالبی شبکه‌وار و متصل به هم بیندیشند ـو نه در یک خط مستقیم. من بر این نوع خاص اندیشیدن، «شیوه تفکر شبکه‌ای» نام نهاده‌ام.

شیوه تفکر زنان به تنیدن شبکه‌ای از افکار شبیه است، به عبارت دیگر به هنگام تفکر، شبکه‌وار می‌اندیشند و علاوه بر این انعطاف ذهنی بیشتری به خرج می‌دهند و به هنگام قضاوت از قدرت تخیل و ادراکات شهودی مدد می‌جویند، و به برنامه‌ریزیهای بلندمدت تمایل بیشتری دارند ـکه این موارد جنبه‌های دیگری از خصوصیت شبکه‌ای دیدگاه زنانه است.

زنان دارای استعدادهای فوق‌العاده‌ای هستند که طی قرون متمادی در وجود آنها تکوین یافته است: استعداد به کارگیری ماهرانه لغات؛ توانایی درک مفهوم حرکات اعضا مختلف بدن و حالات چهره و سایر اشارات غیرکلامی؛ درک احساسات عاطفی؛ همدردی؛ ادراک بسیار قوی لامسه، چشایی، بویایی، و شنوایی؛ شکیبایی؛ توانایی انجام و اندیشیدن به چندین کار در آنِ واحد؛ توانایی توجه به هر موضوع با در نظر گرفتن شرایط محیطی مرتبط و متناسب با آن موضوع؛ اشتیاق بسیار به برنامه‌ریزی بلندمدت؛ برخورداری از مهارت ذاتی در مراوده با مردم و توانمندی خاص برای مذاکره و تبادل نظر؛ بهره‌مندی از انگیزه‌های ذاتی برای تربیت و سرپرستی؛ تمایل به تشریک مساعی؛ رسیدن به توافق همگانی؛ و مدیریتی که مبتنی بر مساوات میان اعضای گروه باشد

در تحقیقی که طی آن گیلیگان نظر عده‌ای از دانشجویان را درباره مقوله‌هایی چون درست بودن یا غلط بودن جویا شد، دانشجویان دختر بیش از پسرها مایل بودند در مورد قوانین مختلف، استثناهایی قائل شوند، و شاید دلیل این امر آن بود که برای پاسخ به این سؤال متغیرهای بیشتری را سبک سنگین می‌کردند و احتمالات بیشتری را مد نظر قرار می‌دادند.

زمانی که از آنان خواسته شد از مسئولیت‌شان نسبت به خود و نیز افرادی که دچار مشکل شده‌اند سخن بگویند پاسخها متفاوت بود. جیک پاسخ داد، «آدم یک چهارم نسبت به دیگران مسئولیت دارد و سه چهارم نسبت به خودش.» چنان که از پاسخ جیک پیداست، او برای جواب به این سؤال، موضوع را به اجزاء جدا از هم تفکیک کرد؛ به عبارت دیگر مسئولیتش را به دو بخش تقسیم کرد و به هر کدام، میزان خاصی از توجه خود را اختصاص داد. ایمی در جواب به این سؤال، محیط پیرامون را نیز در نظر گرفت و هماهنگ با شیوه تفکر شبکه‌ای خاص زنان گفت، «راستش را بخواهید این موضوع واقعآ به شرایط بستگی دارد.» سپس متغیرهای بیشماری را برشمرد که هر کس باید پیش از عمل مورد توجه قرار دهد.