بریده‌هایی از کتاب مناقشه حق و مصلحت و بن بست دانشجویی

و به نظر من مواجهه با کسانی که از جنس ما نیستند شاید خیلی راحت تر باشد تا زمانی که با افرادی روبرو باشیم که از جنس ما هستند ولی در عمل و محتوا علیه ما هستند، و این کار را مشکل می کند.

بهترین تعریف ایدئولوژی این است که اساساً ایدئولوژی ادامه غریزه است در انسان... در آنجا که غریزه به پایان می‌رسد، برای هدایت انسان ایدئولوژی آغاز می‌شود.

بی محابا نقد کردن به معنای هتاکی، بی حرمتی و بداخلاقی و بی توجهی به روش‌های موجه و مطلوب نقد نیست، اما به هر حال کسی که نقد می کند باید هزینه اش را هم بدهد. متأسفانه یکی از اشکالات عمومی جامعهٔ ما این است که با منتقدانی که پای هزینهٔ نقدشان بایستند چندان مواجه نیستیم

دین مجموعه به هم پیوسته‌ای است که فهم آن نیازمند جد و کوشش ایمانی، عقلی و رفتاری است.

تمام کسانی که حرف اول را در علم زده‌اند کسانی بودند که قالب‌شکن و سنت‌شکن به یک معنا بوده‌اند، شجاع و جسور بودند. انسان‌های محافظه‌کار و قالب‌گرا مخل خلاقیت و محتواگرایی هستند. انسان‌هایی که به دنبال فضایی امن و امان می‌گردند و توان قالب‌شکنی و محتواگرایی ندارند، انسان‌های رهگشایی برای بشریت نیستند. در این دو روزه دنیا سعی کنید خلاق باشید و از محتواگرایی و مضمون‌گرایی پرهیز نکنید و اسیر سطحی‌نگری و قشری‌نگری نشوید و در این بین هر چه در دل دارید بی‌محابا بیرون بریزید.

جامعه در شرایط کنونی آغشته با انواع و اقسام خرافه‌گرایی‌های دینی و غیر دینی است. تمثال‌گرایی در عزاداری‌ها، انتظارگرایی‌های نامعقول و مخالف با نص صریح متون دینی و رمل و اصطرلاب‌های رایج از مصادیق خرافه‌گرایی‌ها و اشکال ناموجه باورهای دینی‌اند.

جامعه احساسی و عاطفی و مخاطب عاطفه‌گرا نمی‌تواند پذیرای نقد باشد. هر چه جامعه عقلایی و رشیدتر باشد، طبعاً نقدپذیرتر است. جامعه احساسی به دلیل غلبه و غلیان احساس نمی‌تواند و نمی‌خواهد ببیند و بشنود. تصورش این است که با دیدن و شنیدن، وضع موجودش به هم می‌ریزد، عشق و نفرتش از هم می‌پاشد.

هر ایدئولوگ نسبت به این ایده‌آل‌هایی که به آن معتقد است و باید وضع موجود را بر این اساس تغییر بدهد، مسئولیت و تعهد دارد... (در واقع) حساس‌ترین نقطهٔ محض ایدئولوژی همین تعهد است.»

مرزبندی اعتقادی مبتنی بر ایمان و کفر در شرایطی که کفر سد راه ایمان شود، می‌تواند به منزله سلاحی برنده در دست دینداران باشد، اما به محض تسلط بر کفر، برندگی سلاح تعدیل می‌شود. اما، مرزبندی‌ها به قوت خود باقی می‌مانند و اشکال و جلوه تازه‌ای پیدا می‌کنند.

آنتونی آربلاستر معتقد است از دید لیبرال‌ها واژه ایدئولوژی، واژه‌ای کم‌اعتبار و دارای معنایی محدود و مشخص است. این واژه را معمولاً با دقت تعریف نمی‌کنند و غالباً با چنان تعهدی به کار می‌برند که خواننده را در خصومت خود نسبت به آن شریک کنند.

فراموش نکنیم ما در نظامی زندگی می‌کنیم که قرار است حقیقت در آن حاکم باشد و نه مصلحت‌های جناحی، فردی و گروهی؛ لذا در چنین نظامی چنین نشود که از در و دیوار کشور با ریزش مصلحت روبه‌رو باشیم اما بگویند حقیقت است.