بریده‌هایی از کتاب نظام اشیا

همگان این تجربه را دارند که تیک‌تاک ساعت آونگ‌دار یا دیواری چه اندازه به یک مکان حالت خودمانی می‌بخشد و آن را شبیه داخل بدن ما می‌سازد. ساعت‌دیواری یک قلب مکانیکی است که ما را از سلامت قلبمان مطمئن می‌سازد.

این تکامل «کارکردی»، در سطح اشیای سری، اگر تمایز مارکسی را در نظر بگیریم، در نبود بازسازی فضا، فقط رهایی است و نه آزادی، زیرا «فقط دلالت بر آزادی کارکرد شیء و نه خود شیء دارد»

ترکیب‌بندی اثاثیه تصویری وفادارانه از ساختارهای خانوادگی و اجتماعی یک دوره ارائه می‌دهد.

اشیا نمایانگر طبقه اجتماعی افراد و نیز جایگزینی برای فقدان و غیبت روابط عاطفی و احساسی در زندگی هستند.

در روزگار ما، دلالت ضمنی بر طبیعت خصوصیتی متفاوت پیدا کرده است؛ در گذشته شاهد حاکمیت گیاهان بودیم که اشیا و حتا ماشین‌ها را در خود مستغرق می‌ساخت. در واقع نشانه‌های محصولات برآمده از زمین به اشیا جلوه‌ای طبیعی می‌بخشید. امروزه، با سیالیتی نظام‌مند سروکار داریم که دیگر دلالت‌های خود را در خاک و گل و گیاه، که عناصری ایستا هستند، جستجو نمی‌کند، بلکه آن را در هوا و آب یعنی عناصر سیال و پویش‌های حیوانی می‌جوید. اما این ‌حالت طبیعی مدرن برای گذار از حالت ارگانیک به حالت سیال همچنان بر طبیعت نیز دلالت دارد.

در روزگار ما، دلالت ضمنی بر طبیعت خصوصیتی متفاوت پیدا کرده است؛ در گذشته شاهد حاکمیت گیاهان بودیم که اشیا و حتا ماشین‌ها را در خود مستغرق می‌ساخت. در واقع نشانه‌های محصولات برآمده از زمین به اشیا جلوه‌ای طبیعی می‌بخشید. امروزه، با سیالیتی نظام‌مند سروکار داریم که دیگر دلالت‌های خود را در خاک و گل و گیاه، که عناصری ایستا هستند، جستجو نمی‌کند، بلکه آن را در هوا و آب یعنی عناصر سیال و پویش‌های حیوانی می‌جوید. اما این ‌حالت طبیعی مدرن برای گذار از حالت ارگانیک به حالت سیال همچنان بر طبیعت نیز دلالت دارد.

ساعتِ دیواری در زمان، معادل آینه در فضاست. همان‌گونه که رابطه با تصویر آینه‌ای حصاری به‌ وجود می‌آورد و به ‌مثابه درون‌فکنی فضاست، ساعت نیز به‌گونه‌ای تناقض‌آمیز نماد جاودانگی و درون‌فکنی زمان است

آینه حاصل نظمی اجتماعی است: تصادفی نیست که قرن لویی چهاردهم در تالار آینه خلاصه می‌شود و در این اواخر کاربرد بیش‌تر آینه در آپارتمان‌ها با غلبه بیش‌تر تکبر و ریاکاری بر ذهنیت بورژوازی از سبک ناپلئون سوم گرفته تا سبک مدرن مقارن شده است، اما وضعیت تغییر کرده است. در مجموعۀ کارکردی، بازتاب به خاطر بازتاب دیگر رواج ندارد. آینه همچنان وجود دارد: کارکرد دقیقش در دستشویی است بی‌آن‌که در قاب باشد.

محیط روزمره تا حدود زیادی یک نظام «انتزاعی» باقی می‌ماند: اشیا در این نظام، در کارکرد خود منزوی‌اند و انسان برحسب نیازهایش سبب همزیستی آن‌ها در بافتی کارکردی می‌شود؛ نظام مزبور چندان اقتصادی و منسجم نیست و به ساختار قدیمی موتورهای بنزینی اولیه شباهت دارد: مجموعه‌ای از کارکردهای ناقص و گاه بی‌تفاوت یا متعارض با یکدیگر. با این‌حال، گرایش کنونی به ‌هیچ‌وجه در پی حل این عدم انسجام نیست، بلکه به دنبال پاسخگویی به نیازهای پی‌درپی ناشی از ظهور اشیای جدید است. بدین‌ترتیب، هر شییء که به اشیای دیگر افزوده می‌شود به کارکرد خود کمک می‌کند، اما به مجموعه لطمه می‌زند و گاه در عین‌حال که به کارکرد خودش کمک می‌کند به آن لطمه می‌زند.

. این حرکت شبیه کار دروغ‌پرداز است: او در ازای نقل ماجرایی تخیلی، مورد توجه بیش از حد مخاطبان قرار می‌گیرد. در واقع او چندان مایه‌ای از خود نگذاشته است، اما سودی که نصیبش می‌شود، بسیار زیاد است: می‌توان گفت که بر اساس یک نشانه، کار او همان پرستیژ گفتن واقعیت را پیدا می‌کند. او نیز با اعتباری زندگی می‌کند که از آگاهی و شعور دیگران کسب کرده است. این وارونگی پراکسیس عادی در دگرگون جلوه دادن امر واقعی که از کار به محصول کار می‌رسد و مبنای زمان‌مندی سنتی منطق شناخت و نیز پراکسیس روزمره است، و این پیش افتادن بهره‌مندی از چیزها، همان فرایند سحر و جادوست.

مصرف‌کننده در وجود هر انسان، همدست نظم تولید است بدون این‌که با تولیدکننده، که قربانی اوست، رابطه‌ای داشته باشد. این جدایی تولید‌کننده‌_‌مصرف‌کننده خود منشأ همگرایی است: همه‌چیز به‌گونه‌ای ترتیب داده شده است که این جدایی هرگز شکل تناقض حاد را به خود نگیرد.

بنابراین، به کمک ترفندهای گوناگون که مهم‌ترین آن‌ها تبلیغات است، تلاش می‌شود با ایجاد نیاز در میان اقشار گوناگون جامعه میل به مصرف تقویت شود. نمونۀ بارز این امر، رواج مدهای گوناگون در جامعه است به گونه‌ای که پیرو مُد بودن به عنوان یک ارزش اجتماعی مطرح می‌شود.

از سوی دیگر بهبودهای جزئی، پیچیدگی بیش‌تر و نظام‌های فرعی (امنیت و پرستیژ) آگاهی کاذبی نسبت به «پیشرفت» به ‌وجود می‌آورند و ضرورت دگرگونی‌های اساسی را پنهان می‌سازند (آنچه که می‌توان آن را «اصلاح‌طلبی» شیء نامید). از سوی دیگر، مُد با گسترش ناهم‌آهنگ نظام‌های ثانوی‌اش که در قلمروی تصادف و شانس قرار می‌گیرند، در تکرار نامحدود شکل‌ها خلاصه می‌شود و در نتیجه در پی بازاریابی تجاری حداکثری است

لوئیس مامفورد، «از نقطه‌نظر تکنیکی، تغییر در شکل و سبک نشانۀ فقدان بلوغ و نمایشگر یک دورۀ گذار می‌باشد. اما سرمایه‌داری این دورۀ گذار را به دوره‌ای دائمی تبدیل کرده است.» همچنین او این واقعیت را ذکر می‌کند که برای مثال در ایالات متحده پس از یک دورۀ پرشکوه از 1910 تا 1940 که شاهد پیدایش اتومبیل، هواپیما، یخچال، تلویزیون و غیره بودیم، اختراعات عملاً متوقف شدند. اصلاح و بهبود، تکمیل و مناسب‌سازی همگی در جهت پرستیژ بیش‌تر برای اشیا بود، اما از نوآوری ساختاری در آن‌ها خبری نبود. مامفورد می‌گوید: «مانع اصلی پیشرفت بیش‌تر ماشین، در پیوند میان سلیقه و مُد با اسراف و منفعت تجاری نهفته است.»

متولد شدن به معنای پدر و مادر داشتن است. روی آوردن به منشأ آشکارا بازگشت به سوی مادر است: هرچه اشیا قدیمی‌تر باشند، ما را بیش‌تر به ادوار پیشین، «الوهیت»، طبیعت، شناخت اولیه و غیره نزدیک می‌کنند.