بریده‌هایی از کتاب بانکدار فقرا

مُردن در اثر گرسنگی، ناخوشایندترین نوع مرگ بود.

متوجه شده بودم که با تماشای تلویزیون بهتر و راحت‌تر فکر می‌کنم و حرف می‌زنم.

تنها شصت و پنج سال بعد از پرواز دوازده ثانیه ای برادران رایت، بشر توانست به ماه سفر کند. شصت و پنج سال بعد از این کنفرانس ما نیز می‌توانیم به ماه خود سفر کنیم؛ این ماه همان دنیای بدون فقر است.

اکنون با کارمند دولتی مواجه بودم که برخلاف کارمندان دیگر واقعاً دلسوز کشور است

اگر می‌بینی که در حال پیشرفت نیستی، پس مطمئن باش در حال پس‌رفت هستی؛ زیرا دیگران به دنبال پیشرفت و تعالی هستند.

بنگلادش، دانشجویان هرگز جرأت نمی‌کردند استادان را با نام کوچک خطاب قرار دهند و اگر دانشجویی قصد داشت با یکی از استادان صحبت‌کند این گفتگو تنها بعد از موافقت استاد و در فضایی کاملاً رسمی صورت می‌گرفت. اما در بولدر، استادان خود را دوستان دانشجویان می‌دانستند. اغلب می‌دیدم که استادان و دانشجویان پا برهنه روی چمن ولو شده‌اند، با همدیگر غذا می‌خورند، لطیفه می‌گویند و گپ می‌زنند.

به تأثیری که گرامین بر انسان‌ها و زندگی آنها داشته پی می‌برند

هیچ چیزی آنقدر که به نظر می‌رسد، پیچیده نیست و این غرور و خودبینی ماست که ما را وادار می کند پاسخ‌های پیچیده‌ای برای مسائل ساده بیابیم.

علم اقتصاد باید نشان دهد که اقتصاد بازاری ضرورتاً نباید محل خوشگذرانی سرمایه‌داران سودجو باشد؛ بلکه باید زمینه‌ای را برای همه خیرخواهانی فراهم آورد که می‌خواهند جهان را در مسیر درستی هدایت کنند.

در کشورهای جهان سومی مانند بنگلادش، مردم سالاری این امکان را برای فقرا به‌وجود می‌آورد تا از بزرگترین سرمایه خود، که همان جمعیت زیاد آنها بود، بهره‌گیری کنند.

باید با کمک همدیگر سرمایه گذاری‌های بزرگتری انجام داده تا به درآمدهای بیشتری دست یابیم

دروغ است که درکلاس‌های درس می‌گوئیم بانک‌ها به متقاضیان وام می‌دهند؟

کارشناسان علوم اجتماعی به طور شفاف اعلام نکرده‌اند که در حقیقت «فقرا» چه کسانی هستند. از این رو واژه «فقیر» می‌تواند هر معنایی داشته‌باشد. از نظر برخی، این واژه به افراد بیکار، بی سواد، بی زمین یا بی‌خانمان اشاره دارد. از نظر برخی دیگر، فقیر شخصی است که نمی‌تواند در طول یک‌سال غذای کافی برای سیر کردن شکم خود و خانواده‌اش فراهم کند. با این وجود هنوز هم برخی بر این نظرند که فقیر شخصی است که خانه پوشالی دارد و سقف آن ممکن است هر لحظه فرو بریزد. این شخص از سوءتغذیه رنج می‌برد و نمی‌تواند فرزندانش را برای تحصیل به مدرسه بفرستد. چنین ابهامی تا حدزیادی به تلاش‌های ما برای کاهش فقر لطمه می‌زند. به همین دلیل، اکثر تعاریف ما از فقر، زنان و کودکان را دربرنمی‌گیرد

قتصاددانان تمام استعداد و مهارت خود را صرف تشریح فرایند توسعه و شکوفایی اقتصادی می‌کنند و به ندرت به مسئله فقر و دلیل گسترش آن می‌پردازند. در نتیجه فقر همچنان ادامه می‌یابد.

در بنگلادش اگر زنی، حتی یک زن ثروتمند، بخواهد از بانک وام بگیرد، رئیس شعبه از او می‌پرسد: «آیا این مسئله را با همسرتان در میان گذاشته‌اید؟» و اگر پاسخ او مثبت باشد، می‌پرسد: «آیا همسرتان از شما حمایت می کند؟» اگر پاسخ همچنان مثبت باشد می‌گوید: «لطفاً به همسرتان بگویید دفعه بعد همراه شما به بانک بیاید تا در این رابطه با ایشان صحبت کنم.»

از نظر من، کارآفرینان از هوش یا استعداد خاصی برخوردار نیستند! به عقیده من همه انسان‌ها بالقوه کارآفرین می‌باشند. برخی این فرصت را به دست می‌آوردند تا استعداد و توانایی خود را به نمایش بگذارند، اما بسیاری دیگر هرگز این شانس را پیدا نخواهند کرد. زیرا همواره تصور می‌کنند که کارآفرینان، افراد بسیار مستعدی هستند که با سایرین متفاوتند.

در کلاس‌های درس، من دربارهٔ مبالغ چند میلیون دلاری، نظریه‌پردازی می‌کردم؛ اما در این روستا و در مقابل چشمانم مرگ و زندگی انسان‌ها، بر سر چند پنی بود. یک اشکال اساسی وجود داشت. چرا در دانشگاه هرگز به‌واقعیت زندگی امثال صوفیا پرداخته‌نمی‌شد؟

گفتگو در مورد فقر و گرسنگی را امری بی‌ارزش می‌دانند. آنها معتقدند مسئله زمانی حل‌می‌شود که رفاه اقتصادی در سطح عمومی افزایش یابد. این اقتصاددانان تمام استعداد و مهارت خود را صرف تشریح فرایند توسعه و شکوفایی اقتصادی می‌کنند و به ندرت به مسئله فقر و دلیل گسترش آن می‌پردازند. در نتیجه فقر همچنان ادامه می‌یابد.

پیش از این ماجراها از تدریس نظریه های اقتصادی به دانشجویانم بر سر شوق می آمدم؛ زیرا این نظریه ها باید همه مشکلات اجتماعی را حل می کرد. اما در سال ۱۹۷۴ خود نیز کم‌کم نسبت به سخنرانی های خود بی میل شدم. این نظریه ها چه سودی داشت وقتی مردم از گرسنگی تلف می شدند و من نمی توانستم کاری برای آنها انجام دهم. درس های من مانند فیلم های آمریکایی بود که در آخر فیلم، آدم های خوب پیروز می شوند. اما وقتی درس و دانشگاه را رها کردم تا بیشتر در میان این مردم باشم، با واقعیت های بسیاری مواجه شدم. در اینجا بود که دریافتم آدم های خوب، بی رحمانه لگدمال می شوند. زندگی آنها هر روز بدتر از دیروز می شد. فقرا نیز هر روز فقیرتر از قبل می شدند.

وقتی می‌خواهیم به فقیری کمک کنیم، به او صدقه می‌دهیم. غافل از اینکه با این‌کار تنها صورت مسئله را پاک می‌کنیم و درنتیجه راه حل مناسبی برای آن نمی‌یابیم. صدقه تنها راهی است که با استفاده از آن می‌توانیم از زیربار مسئولیت شانه خالی کنیم. صدقه تنها با بی اثر کردن تلاش‌های ما برای کمک به فقرا، فقر را جاودانه می کند. ما با صدقه دادن عذاب وجدان خود را فرو می‌نشانیم و به این ترتیب بدون در نظر گرفتن فقری که گریبانگیر نیازمندان شده به زندگی خود ادامه می‌دهیم.