بریده‌هایی از کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟

نماز، خودش به تنهایی استاد انسان است. مثلاً هر بار بعد از خواندن نماز، وقتی که می‌خواهی سریع از سر سجاده بلند شوی و به سراغ کارهایت بروی، اگر به خودت بگویی: «بگذار تعقیبات نماز را هم بخوانم» و بعد کمی تأمل کنی و بنشینی تعقیبات نماز را بخوانی، همین باعث می‌شود یکی از بدی‌های روح تو از بین برود.

ـ حاج آقا من از خدا نمی‌ترسم. چکار کنم؟ ـ حتماً خدا در نظرت ابهت و عظمت ندارد. لابد نمازت را درست نخوانده‌ای، لابد در نماز سرت را خارانده‌ای! حتماً در نماز مؤدب نبوده‌ای و چشمت را به این طرف و آن طرف گردانده‌ای، لابد کلمات نماز را با دقت ادا نکرده‌ای.

خداوند متعال می‌دانست در ابتدای راه، ما عاشق او و عارف به او نیستیم، خداوند متعال می‌دانست تازه بعد از چهل سال عبادت، ما کم‌کم می‌توانیم شیرینی گفتگوی با او را حس کنیم؛ به همین دلیل چنین دستوری به ما داده است، آن‌وقت ما تصور می‌کنیم فقط وقتی نمازمان خوب است که از آن لذت ببریم!

امام صادق (ع) می‌فرماید: «إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا عَجَّلَ فَقَامَ لِحَاجَتِهِ یقُولُ اللهُ تَبَارَک وَ تَعَالَی أَمَا یعْلَمُ عَبْدِی أَنِّی أَنَا اللهُ الَّذِی أَقْضِی الْحَوَائِج؛ اگر بنده‌ای عجله کند و (از درِ خانۀ خدا زود بلند شود) تا به دنبال حاجتش برود، خداوند می‌گوید: آیا بنده‌ام نمی‌داند که من باید حوایج را بر آورده کنم؟!

امیرالمؤمنین (ع) درباره مالک اشتر جملۀ عجیبی فرموده است. حضرت می‌فرماید: «خدا مالک را رحمت کند، او برای من همان گونه بود که من برای رسول خدا (ص) بودم.» امیرالمؤمنین (ع) بعد از شنیدن خبر شهادت مالک اشتر، گریه می‌کرد و می‌فرمود: «بر مثل مالک باید گریه کنندگان گریه کنند، آیا موجودی مانند مالک هست؟!» کلام حضرت در وصف مالک اشتر، جگر آدم را آتش می‌زند.

اما هر کسی که انسان مؤمن و معتقدی است بداند که امام باقر (ع) فرمود: «مَنْ کسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْیاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَکسَل؛ هرکس در امور زندگی‌اش بی‌حال باشد و سرزنده نباشد در امور اخروی و معنوی‌اش بی‌حال‌تر و کسل‌تر است»

به نظر شما یک شیعۀ مؤمن باید برای رفع اضطراب و افسردگی قرص بخورد؟! اصلاً چرا یک مؤمن باید به خاطر اعصاب‌خُردی زخم معده یا زخم اثناعشر بگیرد؟! مگر چه خبر است؟ مگر ما خدای آرامش‌بخش نداریم؟ مگر خداوند نمی‌فرماید: «أَلا بِذِکرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب؛ آگاه باشید که تنها یاد خدا آرام‌بخش دلهاست»

نماز، استاد رساندن انسان به خدا

اگر می‌خواهید در نماز خواندن خودتان، یک پله جلوتر هم بروید و می‌خواهید نمازهایتان بهتر شود، گاهی نماز شب بخوانید. چون نافله و نماز شب خیلی به نماز روز کمک می‌کند و نواقص آن را جبران می‌کند

امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «اللهُمَّ الْعَنْ مَنْ تَرَک الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً؛ خدایا! لعنت کن کسی را که عمداً نماز را ترک کند» همچنین از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است: «به یهودیان و مسیحیان سلام دهید، اما به یهودیان امت من سلام ندهید.» گفتند: «یهودیان امت شما چه کسانی هستند؟» فرمود: «کسانی که نماز نمی‌خوانند.»

ـ مولای من! اگر بندگانت از نماز خسته می‌شوند، پس نماز چه فایده‌ای دارد؟ ـ ساکت باش! معلوم است که نماز فایده‌های زیادی دارد. من که نخواستم اینها بیایند عاشقانه نماز بخوانند. عشق کجاست؟ من که نخواستم اینها بیایند از چهارده سالگی عارفانه نماز بخوانند. معرفت کجاست؟ البته شاید بعدها از این اتفاق‌های قشنگ هم برایشان بیفتد اما فعلاً از عشق و عرفان خبری نیست. ـ پس فلسفۀ نماز خواندن برای بسیاری از بندگانت که مبتدی هستند، چیست؟ ـ من خواسته‌ام بندگانم مؤدبانه نماز بخوانند و ادب یعنی اینکه حتی اگر حال عشق‌بازی و محبت نداشتند و بی‌حوصله بودند، اما باز هم باید احترام بگذارند.

بعد گفتم: حالا سعی کن در آن چند دقیقه‌ای که سر نماز ایستاده‌ای همۀ مشکلات را فراموش کنی و بگویی: «من الان فقط عبد و بندۀ خدا هستم؛ ن

مربی اخلاق تو هم خداوند است. او می‌داند کِی اذان بگوید که تو با نماز اول وقت خواندن رشد کنی، تا در آن لحظه‌ای که باید از دنیا دل ببُری و در آن لحظه‌ای که باید یک صفت بد را دور بریزی، این اتفاق، به خوبی برایت بیفتد. اصلاً خدا خودش لحظات قبل از اذان را برای تو طراحی می‌کند.

آثار و فواید نماز مؤدبانه ۱. از بین رفتن تکبر ۲. عظمت یافتن خدا و تحقیر شدن دنیا در دل ۳. ساختن شخصیت انسان ۴. اصلاح نفس با نماز اول وقت ۵. تقویت خوبی‌ها در روح انسان

میرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «طَلَبْتُ الْعَیشَ فَمَاوَجَدْتُ إِلَّا بِتَرْک الْهَوَی فَاتْرُکوا الْهَوَی لِیطِیبَ عَیشُکم؛ زندگی خوش را جستم اما آن را جز در فرو گذاشتن هوا و هوس نیافتم. پس، از هوا و هوس دست بر دارید، تا زندگیتان خوش و خرّم شود.» یعنی با «دلم می‌خواهدِ» خودتان مخالفت کنید، تا از زندگیتان لذت ببرید و عیش‌تان مکدر نشود. هر کس بیشتر خودش را کنترل کند، بیشتر لذت می‌برد.

هرکس در امور زندگی‌اش بی‌حال باشد و سرزنده نباشد در امور اخروی و معنوی‌اش بی‌حال‌تر و کسل‌تر است»

امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «طَلَبْتُ الْعَیشَ فَمَاوَجَدْتُ إِلَّا بِتَرْک الْهَوَی فَاتْرُکوا الْهَوَی لِیطِیبَ عَیشُکم؛ زندگی خوش را جستم اما آن را جز در فرو گذاشتن هوا و هوس نیافتم. پس، از هوا و هوس دست بر دارید، تا زندگیتان خوش و خرّم شود.»

اگر روح خودمان را با عبادت و ذکر پروردگار تغذیه کنیم زندگیمان سرشار از نشاط، شادی و انرژی می‌شود

می‌گویند: «خدایا مگر من چکار کرده‌ام که این‌قدر باید بدبختی بکشم؟!» اگر کسی بخواهد این حرف را درست بگوید، باید بگوید: «خدایا مگر من بد نماز می‌خوانم که این‌قدر گرفتار می‌شوم؟!»

دیرخواندن نماز هم کمی بی‌احترامی به خدا است. نماز برای چیست؟ برای اینکه حال تو را بگیرد. برای اینکه یک‌دفعه‌ای وسط کار و بارت، تو را از این کار و بار دربیاورد، و بلند شوی و بگویی «الله‌اکبر».