بریده‌هایی از کتاب صلح کردند که جنگ بماند (جلد اول)

مهم‌ترین حوزه در میان مناطقی که باید مورد توجه قرار می‌گرفت، منطقه خاورمیانه بود که از معدود مناطق باقی مانده بر روی سیاره به شمار می‌رفت که در تصور اروپاییان، هنوز از نظر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از نو ساخته نشده بود.

استاد جیمز هنری برستد آمریکایی با طرح این نظریه خود مقبولیت گسترده‌ای یافته است که تمدن نوین - یعنی تمدن اروپایی - نه از یونان و روم بلکه از خاورمیانه - از مصر، یهودیه، بابل، آشور، سومر و اکد - سرچشمه گرفته است. تمدن، که ریشه‌های آن به هزاران سال پیش و به درون نظام‌های پادشاهی خاورمیانه که مدت‌ها پیش با خاک یکسان شدند در نهایت به اوج‌گیری و برتری جهانی مردم اروپا، آرمان‌ها و سبک زندگی آنها انجامیده است.

در میان سرنشینان این کشتی تفریحی، هربرت هنری اسکوئیت دختر ۲۵ ساله و باهوش او به نام «ویولت»، وینستون چرچیل - رئیس غیرنظامی دریاسالاری- و جمع کوچک اعضای خانواده وی و شمار اندکی از همکاران نزدیک او حضور داشتند. این گروه در سال‌های باشکوه پیش از شروع جنگ جهانی اول که دنیای آنها را به ورطه نابودی کشاند، از جمله سرشناس‌ترین افراد جهان محسوب می‌شدند.

در سال‌های نهایی پیش از آغاز جنگ جهانی اول، افراد گمنام ولی جاه‌طلب قدرت را در امپراتوری عثمانی به دست گرفتند و جایگاه سلطان را به دست‌نشانده، تقلیل دادند. این افراد که رهبران «حزب ترک‌های جوان» بودند هم‌زمان حاصل و عامل آشوب در قسطنطنیه، پایتخت عثمانی بودند، زیرا تلاش می‌کردند با چالش ورود امپراتوری ترکیه به قرن بیستم - پیش از آنکه جهان نوین فرصت نابودی آن را بیابد- مواجه شوند.

در سال‌های نهایی پیش از آغاز جنگ جهانی اول، افراد گمنام ولی جاه‌طلب قدرت را در امپراتوری عثمانی به دست گرفتند و جایگاه سلطان را به دست‌نشانده، تقلیل دادند.

مصر و قبرس در عمل، تحت حاکمیت بریتانیا قرار داشتند که آنها را در اواخر قرن نوزدهم میلادی تصرف کرده بود و شیخ‌نشین‌های سواحل خلیج فارس نیز از بریتانیا اطاعت می‌کردند. لبنان به‌عنوان بخشی مستقل ایجاد شده بود که بر اساس ترتیبات سال ۱۸۶۴ میلادی، به‌وسیله یک فرماندار نظامی مسیحی اداره می‌شد که اگرچه تحت امر مستقیم باب‌عالی بود ولی تنها با مشورت شش قدرت اروپایی عمل می‌کرد. روسیه و فرانسه به ترتیب برای خود حق حفاظت از جمعیت‌های ارتدوکس و کاتولیک امپراتوری را قائل بودند.

مدیریت دولت عثمانی در خارج از شهرها وجود خارجی ندارد و این شیوخ و روسای محلی بودند که حکومت می‌کردند. همچنین مناطقی وجود داشت که در آنها راهزنان آزادانه به غارت مشغول بودند. حکومت ضعیف ترک حتی از جمع‌آوری مالیات نیز که اصلی‌ترین عملکرد دولت امپراتوری است، ناتوان بود. در زمان جنگ جهانی اول، تنها ۵ درصد از مالیات‌ها به‌وسیله دولت و ۹۵ درصد بقیه به‌وسیله زمین‌داران مستقل مالیات‌گیر، گردآوری می‌شد.

درست است که پادگان‌ها در سراسر امپراتوری پراکنده شده بودند، ولی چیزی جز عناصر قدرت خنثی نبودند و حاکمیت متمرکز بیشتر به افسانه و نه واقعیت شباهت داشت.

«هیچ کشور معتبری در سطح جهان که حکومت و دولت متمرکز داشته باشد، به اندازه امپراتوری عثمانی خیالی و موهوم نبود.»

تبت منطقه بی‌طرف شناخته شد، روسیه از منافع خود در افغانستان چشم پوشید و مهار سیاست خارجی آن کشور را به بریتانیا سپرد. ایران نیز به مناطق تحت نفوذ روسیه، بی‌طرف و تحت نفوذ بریتانیا تقسیم شد. به نظر می‌رسید که بازی بزرگ به پایان خود نزدیک می‌شود.