بریده‌هایی از کتاب هنر پیش بینی

محک برخورداری از نخستین درجه هوش، این توانایی است که دو ایده متضاد را همزمان در ذهن نگاه داریم و همزمان توان عمل داشته باشیم.

پزشکان اغلب بیش از اندازه به خود مطمئن هستند و این ویژگی می‌تواند منجر به اشتباهاتی ترسناک شود.

رابطه معکوسی بین شهرت و دقت وجود دارد: هرچه یک کارشناس مشهورتر، دقت او هم کمتر.

بیل گیتس می‌گوید: «برایم شگفت‌آور بود که سنجش و ارزیابی، تا چه اندازه می‌تواند برای بهبود شرایط آدمی موثر باشد». «اگر مجموعه روشنی از اهداف داشته باشید و در کنار آن سنجش و ارزیابی‌ای که به سمت آن هدف براند، می‌توانید به پیشرفتی باورنکردنی دست یابید. ... این شاید مسئله‌ای ابتدایی و پیش‌پاافتاده به نظر برسد اما بهت‌آور این است که در بیشتر موارد چنین کاری صورت نمی‌گیرد و چه دشوار خواهد بود که (بعدها) کار را به سامان برسانید.»

پیش‌گویی هدیه‌ای رازآلود نیست که از شکم مادر به کسی داده شود بلکه محصول روش‌های خاص تفکر، گردآوری اطلاعات و به‌روز کردن یافته‌ها است. این عادات فکری را می‌توان آموخت و هر فرد هوشمند، فکور و مصممی می‌تواند آن را به‌کار گیرد.

فروتنی مورد نیاز برای داوری خوب به معنای تردید به خود نیست -یعنی این حس که من بی‌استعداد، کم‌هوش یا بی‌ارزش هستم، بلکه منظور فروتنی فکری است. فهم اینکه واقعیت عمیقا پیچیده است و رسیدن به دیدگاه روشن درباره پدیده‌ها، اگر هم ممکن باشد، مبارزه‌ای همیشگی است -و داوری آدمی می‌بایست با اشتباهات محک خورده، غربال شود و این واقعیتی است یکسان برای هر نابغه و کم‌هوشی. پس این مسئله کاملا ممکن است که خود را خیلی بالا ببینید اما از حیث فکری و ذهنی فروتن باشید. در واقع این ترکیب است که می‌تواند میوه‌های بسیار شیرین و شگرفی به‌بار آورد.

اما آن شکارچی که پیش از تصمیم به حذر کردن از سایه در حال حرکت در میان علف‌ها، می‌خواهد با برآوردهای آماری درباره شیرها کلنجار برود، احتمالا به آن اندازه زنده نمی‌ماند که ژن‌های دقت‌افزای خود را به نسل بعدی منتقل کند.

به‌طور کلی می‌توان گفت که ابرپیشگویی نیازمند ذهن و اندیشه‌ای باز، محتاط، کنجکاو و - از همه مهم‌تر- خودنقاد است و البته به تمرکز نیاز دارد.

مدیران بیس‌بال هرگز بدون مرور پیشینه عملکردی یک بازیکن او را به خدمت نمی‌گیرند

صندوق سرمایه‌گذاری با بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی است. او می‌گوید: برخی چیزها به‌سختی دیده می‌شوند صرفا به این دلیل که خیلی بزرگ و چشم‌پرکن نیستند اما در بستر زمان تفاوت پایداری ایجاد می‌کنند؛ تفاوت میان یک برنده همیشگی که می‌تواند روی ساختن زندگی خود حساب کند با فردی که همیشه به همه ریسک‌های خطرناک تن می‌دهد به این امید که نتایج فوق‌العاده‌ای به‌دست آورد. [۱۱] یک شرط‌بند حرفه‌ای اسب‌سواری [!] با این نگرش موافق نیست. وی می‌گوید که تفاوت میان یک حرفه‌ای و یک آماتور در این است که حرفه‌ای‌ها تفاوت میان شرط‌بندی ۶۰ به ۴۰ را با شرط‌بندی ۴۰ به ۶۰ به‌خوبی درک می‌کنند.

هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی‌های برتری را تنها با تکیه بر آنچه همه می‌دانند، انجام دهد. آنچه موجب تفاوت می‌شود این است که اطلاعات ظریف‌تر را شناسایی کرده به آن واکنش نشان دهیم، به‌نحوی که بتوانید سریع‌تر از بقیه نتیجه نهایی را دریابید. [۱]

البته که تاریخ در مواردی هم جهش می‌کند. اما همچنین سینه‌خیز هم می‌رود و پیشرفت آهسته آن هم می‌تواند عمیقا مهم باشد.

ریچارد فینمن فیزیکدان اشاره کرده است: «تردید چیز ترسناکی نیست بلکه بسیار هم ارزشمند است». [۱۰] تردید موجب می‌شود که دانش به پیش رانده شود.

نخست؛ اینکه پیش‌بینی واقعیت دارد. برخی افراد -همچون بیل فلاک- از کیفیت بالایی در این زمینه برخوردار هستند. آنها نه مرشد هستند و نه معجزه‌گرانی که قدرت پیش‌بینی دهه‌های آینده را داشته باشند بلکه مهارتی واقعی و سنجش‌پذیر دارند که به‌وسیله آن می‌توانند بگویند رخدادها و روندهای تاثیرگذار، احتمالا در سه ماه، شش ماه، یک‌سال یا یک‌سال‌ونیم آینده به کدام سمت‌وسو خواهند رفت

چه چیزی است که پیش‌بینی را به ابرپیشگویی تبدیل می‌کند؟

پزشکان اغلب بیش از اندازه به خود مطمئن هستند و این ویژگی می‌تواند منجر به اشتباهاتی ترسناک شود.

«هرگز به افراد نگویید که کارشان را چگونه انجام دهند». وی با فشرده کردن روح آموزش‌های ورماخت می‌نویسد: «به آنها بگویید که چه کاری انجام دهند و آنها با نبوغ خود شما را شگفت‌زده خواهند کرد.»

در جهانی که یک پروانه در برزیل می‌تواند تا این حد منشا اثر باشد که تگزاس روزی آفتابی داشته باشد یا طوفانی، اشتباه است اگر گمان کنیم که هر کسی قادر است آینده بسیار دور را پیش‌بینی کند.

یا همه ابرپیشگویان به این دلیل ساده بهترند که آگاه‌تر و باهوش‌تر از دیگران‌اند؟ این توصیف آنها را بزرگ می‌کند اما بقیه ما را دست‌کم می‌گیرد. دانش چیزی است که همه می‌توانیم بر آن بیافزاییم، منتهی شاید با سیر کندتری نسبت به تیزهوشان. افرادی که از نظر ذهنی فعال نمانده‌اند، امید کمتری دارند که بتوانند به کسانی برسند که همه عمرشان را آموخته‌اند. کسانی هستند که به داروهای تقویت ذهن و معماهای رایانه‌ای باور دارند تا این داروها بتواند آنها را اثبات کند اما بیشتر مردم این احساس را دارند که هوش هر فرد بالغ نسبتا ثابت باقی می‌ماند و این هوش نتیجه دی‌ان‌ای و محیط خانوادگی است.

دومین نتیجه هم این است که چه چیزی موجب می‌شود که این ابرپیشگویان، چنین عملکرد خوبی داشته باشند. واقعا این مسئله مهم نیست که آنها چه کسانی هستند، مهم این است که چه کاری انجام می‌دهند. پیش‌گویی هدیه‌ای رازآلود نیست که از شکم مادر به کسی داده شود بلکه محصول روش‌های خاص تفکر، گردآوری اطلاعات و به‌روز کردن یافته‌ها است. این عادات فکری را می‌توان آموخت و هر فرد هوشمند، فکور و مصممی می‌تواند آن را به‌کار گیرد. احتمالا این ادعا که هر کسی می‌تواند پای در این مسیر بگذارد چندان هم اغراق‌آمیز نیست.