بریده‌هایی از کتاب بوطیقای فضا

او می‌داند هر تماس تازه‌ای با کیهان، وجود درون ما را تجدید می‌کند و هر کیهانی بر روی ما گشوده است. آن‌هم زمانی‌که ما خود را از قید و بند حساسیت‌های گذشته‌ها رها می‌کنیم. دیوله در آغاز کتاب به ما می‌گوید که می‌خواسته است.

برای بودلر، سرشت شاعرانه‌ی آدمی، آیینه‌ی بی‌کرانگی است؛ دقیق‌تر بگوییم، بی‌کرانگی با آدمی، به خودآگاهی می‌رسد. برای بودلر، آدمی وجود وسیع است. به عقیده‌ی من که در چند جا به اثبات آن پرداخته‌ام، در دنیای شاعرانه‌ی بودلر، کلمه‌ی وسیع واقعآ به دنیای عینیت‌ها تعلق ندارد.

آرام‌آرام بی‌کرانی، ارزش اولیه می‌شود؛ ارزشی اولیه و صمیمی. وقتی رویاپرداز به واقع لغت بی‌کرانه را تجربه می‌کند خود را از مراقبت، اندیشه و حتا رویا جدا می‌بیند. او دیگر اسیر تن سنگین خود نیست و نه زندانی وجود خویش

«حس می‌کردم از قدرت جاذبه آزاد شده‌ام. به کمک حافظه، توانسته‌ام به بی‌وزنی جذبه‌ای دست یابم که بر بلندی‌ها پدیدار می‌شود. ناخواسته برای خود حالت خرسندی انسانی را تصویر کردم که در چنگ رویای دور و در تنهایی مطلق گرفتار شده است. تنهایی با افقی بی‌کران و نورافشان، به دیگر سخن بی‌کرانی تنها در مقام خویش.»

کسی که ماده‌ی مخدر مصرف می‌کند، می‌بایست «میزان وسیعی از فراغت» را احساس کند تا از رویای آرام‌بخش خود بهره‌مند شود. «سکوت وسیع» طالب رویاپردازی است: «جهان چشم‌اندازهای وسیع و روشن را در برابر ما می‌گشاید.» برخی از رویاها بر روی بوم وسیع خاطره جا گرفته‌اند. در جای دیگر بودلر از مردمی سخن می‌گوید که: «شکار طرح‌های عظیمی» شده‌اند و اندیشه‌های وسیع، آن‌ها را در هم کوفته است.

یک‌بار در جایی خواندم که گوشه‌نشینی، بی‌آن‌که زیر لب ذکری را زمزمه کند، به ساعت شنی خود خیره شده بود. ناگهان صدایی گوش‌اش را پاره کرد؛ او ناگهان حادثه‌ی زمان را در ساعت شنی شنید. امروز تیک‌تاک ساعت‌ها آن‌قدر مکانیکی و نامنظم است که دیگر گوش‌ها چندان هوشیار نیستند.

اما ما در جهان خود فرصت عشق ورزیدن به اشیا را نداریم و نیز این‌که آن‌ها را در ابعاد کوچک‌شان از نزدیک ببینیم. تنها یک‌بار در زندگی‌ام خزه‌ی نورسی را دیدم که پا به هستی می‌گذاشت و بر دیوار پهن می‌شد. چه جوانی و نیرویی سطح دیوار را حرمت می‌بخشید!

آفرینش شعر همانا به بیان درآوردن جهانی است که در دست‌رس رویاهای ما قرار می‌گیرد.

در این فضا، در هر گوشه و کنجی زمانی در هم فشرده است، گوشه‌ای که زمان در آن خفته است.