بریده‌هایی از کتاب دیوار چین و داستان‌های دیگر

تغيير قبل از آنکه در خلقت پديدار گردد در روح ايجاد می‌شود

. ـ باری، پلی که بسته شود ديگر به پل بودن خويش پايان نمی‌تواند داد مگر اين که فرو ريزد.

گرچه از طريق اتحاد خويشاوندی‌های بی‌شماری هم با همه‌ی عالم دارد، شايد حتی يک پيوند خونی هم نداشته باشد.

به نظرم چنين می‌رسيد که پنداری از همه‌ی اقران خويش آن هم نه به فاصله‌ای اندک بلکه به مسافتی بی‌پايان دور افتاده‌ام و اگر بميرم بيشتر علت آن از بی‌کسی من است تا گرسنگی.

هزاران بار با خود گفتم: «اين گرسنگی من است». گويی می‌خواستم خويشتن را متقاعد کنم که من و گرسنگی‌ام دو وجود کاملاً مجزا هستيم و همچون دلدادگان که بار سنگين خاطرات را از خود دور می‌کنند من نيز می‌توانم آن را دور کنم. اما متأسفانه و در واقع ما يکی بوديم و وقتی که برای خود توضيح دادم که: «اين گرسنگی من است». به راستی گرسنگی من بود که سخن می‌گفت و مرا ريشخند می‌کرد

طبيعت بشری که با لذات قابل تغيير و همچون گرد و غبار نااستوار است، نمی‌تواند مانع و رادع را تحمّل کند، و چنانچه خود را به چيزی مقيّد سازد، به زودی شروع می‌کند تا ديوانه‌وار حدود و قيود آن را درهم ريزد و اينکه همه چيز را از هم بپاشد و ويران کند، از ديوار گرفته تا حدود و ثغور و حتی خودش را هم از پا بيندازد.

نه، نه، هر آرمان و آرزويی را نمی‌توان برآورده ساخت. هر رويايی که شکوفه می‌کند بهره نخواهد داد.

به نظر من داشتن مخاطب حتی از ماهيّت تحقيق و موضوع تفحص مهم‌تر بود.

نگاه کن! سرنوشت من هم همين‌طور بوده است. به همين علت، وقتی که تنها هستم گريه می‌کنم، پس بيا جلو که گريه کردنِ دسته‌جمعی لذت بيشتری دارد؟

پيش کشيدن اين بحث با او، يا با ديگری نتيجه‌ای ندارد. می‌دانم که صحبت از اين مقوله به کجا می‌رسد. البته ايرادهايی می‌گيرد، ولی عاقبت موافقت می‌کند. موافقت بهترين سلاح دفاعی است، و آن وقت موضوع منتفی می‌شود. ديگر اين چه کاری است که نبش قبر به عمل آيد؟