بریده‌هایی از کتاب مغزی که خود را تغییر می‌دهد

ما اغلب «توانایی انجام چند کار باهم» را تحسین می‌کنیم. هنگامی‌که شما یاد می‌گیرید توجه خود را معطوف به چند چیز کنید، توجه شما چندپاره شده، باعث ماندگاری تغییر در نقشه‌های مغزی شما نمی‌شود.

گاهی که حیوانات کارهایی را بدون توجه و صرفاً به‌صورت خودکار انجام می‌دهند، نقشه‌های مغزی آن‌ها تغییر می‌کند، اما این تغییرات پایدار نیست.

انجام تغییرات درازمدت در مغز، نیاز مبرم به توجه دقیق دارد.

نورون‌هایی که سریع‌تر عمل می‌کنند، در نهایت باعث تفکر سریع‌تر می‌شوند و سرعت در تفکر یکی از اجزاء مهم هوش است.

آرایش توپوگرافیکی به‌این‌علت تظاهر پیدا می‌کند که بسیاری از فعالیت‌های روزانه‌ی ما شامل زنجیره‌ای از کارهای تکراری با نظمی ثابت است.

نورون‌هایی که جدا از هم پیغام می‌فرستند سیم‌پیچی‌شان از هم جداست یا به زبان دیگر نورون‌هایی که هم‌زمان عمل نمی‌کنند به هم متصل نمی‌شوند.

تئوری هب این موضوع را مطرح می‌کرد که ساختار عصبی با تمرین می‌تواند تغییر کند. تئوری تازه‌ی مرتزنیچ، به تبعیت از هب این بود که سلول‌های عصبی هنگامی‌که در یک‌لحظه از زمان فعال شوند بر روی نقشه‌های مغزی ارتباط محکمی با هم پیدا می‌کنند. تصور مرتزنیچ این بود که اگر نقشه‌ها می‌توانند تغییر کنند، دلایل امیدوارکننده‌ای وجود دارد که ممکن است افراد دچار مشکلات مادرزاد در مناطق پردازشگر نقشه‌ی مغزی – افراد دچار مشکلات یادگیری، مشکلات روانی، افرادی که دچار سکته یا آسیب‌های مغزی شده‌اند- بتوانند نقشه‌های جدید مغزی بسازند. نقشه‌های جدید مغزی در صورتی ساخته می‌شود که این افراد بتوانند در جهت ایجاد ارتباطات جدید در بین سلول‌های عصبی خود کمک کنند. ارتباطات جدید در بین سلول‌های عصبی از طریق فرستادن پیغام با یکدیگر و سیم‌پیچی به هم ایجاد می‌شود.

سلول‌های عصبی که با هم پیغام می‌فرستند به هم سیم‌پیچی می‌شوند.

در سال ۱۹۴۹ هب این ایده را مطرح کرد که یادگیری باعث ارتباط سلول‌های عصبی به طریقی جدید می‌شود. او عقیده داشت هنگامی‌که دو سلول عصبی در یک‌زمان مکرراً پیغام می‌فرستند (یا وقتی‌که فرستادن پیغام توسط یکی باعث می‌شود که دیگری هم پیغام بفرستد) در هر دو تغییرات شیمیایی اتفاق می‌افتد؛ بنابراین این دو سلول تمایل پیدا می‌کنند که با هم ارتباط قوی‌تری پیدا کنند.

یادگیری باعث ارتباط سلول‌های عصبی به طریقی جدید می‌شود.

نوروپلاستیسیتی انواع توانایی‌های بالقوه برای درمان‌های پزشکی را دارد -برای تمام تعابیری که در زمینه‌های آسیب‌شناسی عصبی در انسان و روانشناسی کاربردی داشت

برای پلاستیسیتی نیاز به عامل محرکی مانند بریدن عصب یا قطع یک عضو نیست؛ پلاستیسیتی پدیده‌ای است که به‌طورمعمول در بدن اتفاق می‌افتد و به همین علت نقشه‌های مغزی دائم در حال تغییر هستند.

نقشه‌های مغزی مربوط به اعضاء بدن در حالت طبیعی هرچند هفته یک‌بار تغییر پیدا می‌کنند.

ماهیت رقابت‌جویانه‌ی پلاستیسیتی این مورد را هم توضیح می‌دهد که چرا ترک کردن و یا «فراموشی» بعضی عادت‌های بد چنین سخت است. تصوری که همه‌ی ما از مغز داریم به‌صورت یک محفظه است و یادگیری یعنی گذاشتن چیزی در دل آن. هنگامی‌که ما سعی در ترک عادت بدی داریم، فکر می‌کنیم راه‌حل این است که به‌جای آن چیز جدیدی را در این محفظه بگذاریم؛ اما موضوع این است وقتی ما عادت بدی را کسب می‌کنیم این عادت بد بر نقشه‌ی مغزی ما تسلط پیدا می‌کند و با تکرار آن کنترل بیشتری بر نقشه‌ی مغزی ما پیدا می‌کند و نمی‌گذارد آن فضای مغزی برای یک عادت «خوب» مورد استفاده قرار گیرد. همین دلیلی است بر این‌که چرا «فراموشی» غالباً بسیار سخت‌تر از یادگیری است و این‌که چرا آموزش در اوایل کودکی به این اندازه اهمیت دارد؛ بهتر است عادات خوب را در اوایل کودکی کسب کنیم، قبل از آن‌که «عادات بد» دارای ماهیت رقابتی شوند.

چرا یادگیری زبان دوم در هنگام جوانی آسان‌تر است؟ آیا در آن موقع نقشه‌ی مغز ویژگی رقابت‌جویانه ندارد؟ حقیقت این است که ندارد. اگر در «دوره‌ی حساس»، دو زبان با هم یاد گرفته شوند هر دو جایی ثابت را در نقشه زبانی مغز کسب می‌کنند. مرتزنیچ می‌گوید اسکن مغزی نشان می‌دهد در یک کودک دوزبانه، همه‌ی صداهای دو زبان در نقشه‌ای بزرگ جاگیر می‌شوند؛ گنجینه‌ای که شامل صداهای هر دو زبان است.

با افزایش سن هرچه بیشتر از زبان مادری خود استفاده کنیم، این زبان بیشتر بر فضای نقشه‌ای زبانی مغز ما غالب می‌شود. به‌دلیل همین قابلیت تغییر مغز -و ماهیت رقابتی پلاستیسیتی آن- است که پایان دادن به سلطه‌ی زبان مادری و یادگرفتن زبان دیگر، چنین مشکل است.

اگر تابه‌حال از خود پرسیده باشید: «من چقدر باید بر روی زبان فرانسه، نواختن گیتار یا حساب تمرین کنم تا مهارتم را در این زمینه‌ها حفظ کنم»؟ سؤال شما در زمینه‌های رقابتی پلاستیسیتی است. درواقع شما می‌پرسید چقدر باید روی انجام این فعالیت تمرین کنید تا در نقشه‌ی مغزی شما جای خود را به فعالیتی دیگر ندهد.

ماهیت رقابت‌جویانه‌ی پلاستیسیتی بر همه‌ی ما تأثیر دارد. در مغز هر یک از ما جنگی بی‌پایان میان عصب‌ها در جریان است. اگر ما دیگر بر روی مهارت‌های ذهنی خود تمرین نکنیم، موضوع این نیست که صرفاً آن‌ها را فراموش می‌کنیم: فضای نقشه‌ی مغزی که مربوط به انجام آن مهارت‌هاست توسط مهارت‌هایی اشغال می‌شود که در عوض به انجام آن‌ها مبادرت می‌کنیم.

او به این فکر افتاده بود که ممکن است پلاستیسیتی یک ویژگی اساسی مغز انسان باشد که پرورش یافته تا مزیت رقابت‌جویی را اعطاء کند و اینکه ممکن است این «چیزی شگفت‌آور» باشد.

هیچ تناظر نقطه‌به‌نقطه‌ای بین نقشه‌ی حرکتی مغز و حرکت ارائه شده وجود ندارد.