بریده‌هایی از کتاب لرزان و لغزان چون ژله (درآمدی بر سبک زندگی ما)

انسان مأمور به گذار از مراتب و جست‌وجوی وطن و عالم اصلی خویش، یعنی عالم انسانیت است.

در پی گردن نهادن به ولایت تکنیک و مدرنیته و پذیرش شریعت و ادب و سیره و سنّت اعلام شده‌اش، جملۀ ولایت‌مداری، اخلاق و ادب و شریعت عموم ملل و نحل، ذیل ولایت عصر مدرن، تعریف و در سایۀ آن واقع شده است؛ چنان‌که شئون سایر ولایت‌ها، مدخلیتی اساسی در حیات فردی و جمعی اقوام غربی و شرقی ندارد.

ابتدا، نگاه انسان به عالم تکنیکی شد و بستۀ جهان مادّی و سپس ماحصل دست او در قالب تکنولوژی و فرآوردۀ صنعتی از آب درآمد.

مگر جز این است که مدرنیته و توسعه، بهشت زمینی مفروض است که جملۀ خلایق ساکن در شرق و غرب عالم، بی‌سر و دستار و شتابان به سویش می‌روند؟ روی و رویکرد عمومی مردم متأثّر از درد بی‌معلّمی به تمامی، متوجّه عالم خلق و پشت کرده به عالم روحانی و حقیقت آسمانی پیامبران الهی و معلّمان حقیقی است. از همین جاست که دنیا و برخورداری تمام از عالم ملکی و حیوی، اصالت تام و تمام یافته است.

انسان، شهروند دو عالم است. در دو سرزمین مجوّز اقامت دارد. او مانند ملائک یا حیوانات، بستۀ یک عالم واحد نیست. حیوان در عالم حیوانیت مستقر است و جملۀ نسبت و وجودش در این عالم و بستۀ زمان فانی دنیوی است، در برابر فرشته که وجودش در زمان باقی است.

سوء تفاهم، حاصل بد فهمی است. وقتی که گوینده قادر به بیان و تفهیم درست منظور خود نباشد یا آنکه در شنونده استعداد شنیدن درست و فهم موضوعی وجود نداشته باشد یا وقتی گوینده و شنونده صاحب زبان واحد و مشترک نباشند، این بدفهمی و سوء تفاهم حادث می‌شود.

هر چه بیشتر در دام استدراج می‌افتند، بیشتر به تمسخر دیگران می‌پردازند و پا را چنان فراتر از محدوده‌ها می‌گذارند که حتّی پیامبران را به سادگی مسخره و استهزاء می‌کنند، چه برسد به انسان‌های معمولی و عادی از مؤمنان

هستی بر پایۀ خیر بنا شده است. شرّ و پلیدی در خالق هستی راه ندارد.

سعادت و شقاوت، به منزلۀ ظهور و تجسّم کمالات اخلاقی یا رذایل در وجود آدمی است. ظهور و تجلّی صفات، همان ملکه شدن صفات پسندیده یا نکوهیده است.

آدمی در همین دنیا، برزخ خود را می‌سازد، به قیامت خود شکل می‌دهد و سرانجام خویش را می‌سازد؛ خواه سعادت باشد و خواه شقاوت.