بریده‌هایی از کتاب قوم نشان‌شده (نقش ایران و ایرانیان در واقعه شریف ظهور)

تعجّب نباید کرد؛ وقتی که دریافته شود حضرت مولی الموحّدین، علی (ع)، از حضور مستقیم در جنگ میدانی با ایرانیان پرهیز می‌کند و لشکریان را متذکر ضرورت مراعات همۀ شئون و آداب در وقت رویارویی با ایرانیان می‌شود.

«ایران» و ایرانیان بر اسلام آغوش گشودند و به زودی تمامی تجربه‌های فرهنگی و تمدّنی خود را در خدمت به اسلام و تفکر و فرهنگ آن در کار وارد کردند؛ به عبارت دیگر، اسلام در «حجاز» متولّد و بخش بزرگی از ساحات فرهنگی و تمدّنی آن در ایران به برگ و بار نشست.

آهنگ و مفاهیم مندرج در عبارت زیر که از «مینوی خرد» در باب جنگیدن علیه بدی و زشتی بیان شده، آهنگ کلام آسمانی ائمۀ دین (ع) و مفاهیم بلند مندرج در احادیث را متبادر به ذهن می‌سازد. تواناترین کس آن است که با هوا و هوس جنگیده و این پنج عیب را از خود دور دارد: حسد و آز، خشم، هوس، ننگ و ناسپاسی.

امّا سخن حکیمانۀ افلاطون جامع‌تر از سخن همگان، توصیف‌گر پارسیان می‌شود: پارسیان ذاتاً دادگرترین، میانه‌روترین و دلیرترین مردمان هستند. آموزگار نخست به آنان تعالیم زرتشت را آموزش می‌دهد. آموزگار دوم، دادگری و روش نیک در سراسر زندگی را به آنان آموزش می‌دهد. آموزگار سوم، میانه‌روی، دوری کردن از خوی خودپرستی و چیره شدن بر شهوات و امیال شخصی را به آنان آموزش می‌دهد و آموزگار چهارم، دلیری و قدرت را به آنان آموزش می‌دهد.

مرتضی راوندی دربارۀ اهمّیت عدالت از دیدگاه کوروش به نقل از استادش آورده است: عدالت آن است که به مقتضای قانون و حق باشد و هر چه از راه حق منحرف شود، ستم و بی‌عدالتی است و قاضی عادل آن است که فتوایش به اعتبار قانون و مطابق حق باشد.

او در همان اثر می‌نویسد: در پارس تصوّر می‌کنند، آدم حق ناشناس از خداوند غفلت می‌کند.

می‌توان گفت «شاهنامۀ حکیم طوس»، حاصل جمع شاهنامه‌های عصر کهن است که توسط فردوسی به رشتۀ نظم کشیده شده است.

گاتاها از لحاظ تاریخی و انتساب به زرتشت، معتبرترین قسمت‌های اوستاست. قراین زیادی در دست محقّقان است که همه یا قسمتی از گاتاها که به صورت شعر و مناجات ادا شده، سرودۀ خود زرتشت است و هم معقول‌ترین همۀ آنهاست.

مرحوم استاد پورداوود و دکتر معین که در زمرۀ محقّقان ایرانی دربارۀ ایران باستان و مذاهب آنان شناخته می‌شوند نیز مدّعی هستند که: آیین حقیقی و اصلی زرتشت را باید در گاتاها جست، چه بعدها به مرور تصرّفاتی در آنها کردند و به خصوص آیین زرتشتی دورۀ ساسانی از مبدأ خود بسیار دور گردید.

در دومین کنگرۀ بین‌المللی مهرشناسی، اُوْگُوبِیانْکی مقاله‌ای در مسئلۀ یکتاپرستی ایرانیان ارائه کرد و در آنجا اعلام داشت: پادشاهان آغازین هخامنشی نه نامی از میترا می‌برند و نه غیر از اهورا مزدا نامی از ایزدی دیگر و همۀ دیوها را نیز محکوم می‌کنند. کلّ نظام اهورا مزدایی در یک‌پارچگی و بی‌نیازی و یکتایی او با موجودات وابسته‌اش است.

و هم او می‌نویسد: ایرانیان هرگز آتش‌پرست نبوده‌اند؛ بلکه نادانی و غرض‌ورزی اروپاییان ایشان را به آتش‌پرست بودن در پیش از اسلام متّهم کرده است.

از این عبارات است که وُلْتِر، فیلسوف فرانسوی (۱۶۹۴ ـ ۱۷۷۸ م.) دربارۀ ایرانیان می‌نویسد: ایرانیان نخستین قومی بودند که به وجود خدای یکتا، شیطان، بهشت، معاد، برزخ و دوزخ پی بردند و ایمان آوردند. سپس این افکار را بر سراسر جهان گستردند و از این راه در تکامل و تحوّل ادیان تأثیرگذار شدند.

در سنگ‌نبشتۀ خشایار شاه در «گنج‌نامۀ همدان» و به سال ۴۹۰ پیش از میلاد حضرت مسیح (ع) آمده است: خدای بزرگ است اهورا مزدا؛ خدایی که بزرگ‌ترین خدایان است که زمین را آفرید که آن آسمان را آفرید که مردم را آفرید که شادی را برای مردم آفرید که خشایار شاه را شاه کرد.

هرودوت، مورّخ یونانی، قریب به پانصد سال پیش از میلاد حضرت مسیح (ع) (۴۲۵ ـ ۴۸۴ ق.م.) دربارۀ ایرانیان می‌نویسد: ایرانیان برخلاف ما یونانیان عقیده به چند خدا بودن دنیا ندارند. در نتیجه معابد و منابر مختلف برای خدایان نیز ندارند. آنان پرستش چندین خدا را که در «مصر» و «یونان» امری رایج است، مایۀ حماقت می‌دانند.

آنان همواره از آلودگی بت‌پرستی و کافر مسلکی در حوزۀ فرهنگی پیراسته بودند.

بی‌اغراق، ایرانیان، چه پیش از اسلام در عهد باستان و چه پس از آن، یکتاپرست بودند و در زمرۀ نامورترین مردم متدین جهان.

ایرانیان روح اسلام و معنی اسلام را در نزد خاندان رسالت یافتند. فقط خاندان رسالت بودند که پاسخ‌گوی پرسش‌ها و نیازهای واقعی روح ایرانیان بودند.

با ورود حضرت علی (ع) به کوفه، موالی نزد او رفته، تبعیضات فوق را یادآور شدند. ایشان تصمیم گرفتند تا با گفت‌وگو با کوفیان عرب، این مشکلات را برطرف کنند.

هنگامی که برای اوّلین بار حضرت علی (ع) موالی را با عرب‌های کوفی در پرداخت عطا یکسان قرار داد، به شدّت از سوی عرب‌ها مورد اعتراض قرار گرفتند.

باذان تا آخرین روزهای حیات به عنوان امیر مسلمان یمن در خدمت بود و پس از وی، به حکم پیامبر اکرم (ص)، فرزندش، شَهْر بن باذان حاکم یمن شد. نکتۀ جالب آنکه، اوّلین شهید ایرانی نیز از همین سرزمین برخاست.