بریده‌هایی از کتاب قوم نشان‌شده (نقش ایران و ایرانیان در واقعه شریف ظهور)

پاسخ یزدگرد سوم به نامۀ عمر بن خطّاب از شاهنشاه، شاه پارس و غیره، شاه کشورها، شاه آریایی‌ها و غیر آریایی‌ها، شاه پارس‌ها و دیگر نژادها و نیز تازیان، شاهنشاه پارس، یزدگرد سوم ساسانی به عمر بن خطّاب، خلیفۀ تازی به نام اهورا مزدا، آفرینندۀ جان و خرد، تو در نامه‌ات نوشته‌ای که می‌خواهی ما را به سوی خداوند، الله اکبر هدایت کنی، بدون دانستن این حقیقت که ما که هستیم و ما چه را پرستش می‌کنیم. ... تو به من پیشنهاد می‌کنی که ایزد یگانه و یکتا را پرستش نمایم؛ بدون آنکه بدانی هزاران سال است که پارس‌ها ایزد یکتا را پرستش کرده‌اند و پنج نوبت در روز او را عبادت می‌نمایند. سال‌هاست که در این سرزمین فرهنگ و هنر، این راه عادی زندگی بوده است

«ای گروه قریش! خون یعنی چه؟ نژاد یعنی چه؟ «إِنَّ نَسَبَ الرَّجُلِ دینُهُ وَ مُرُوئَتَهُ خُلْقُهُ و اصْلُهُ عَقْلُهُ؛ نسب افتخارآمیز هر کس دین اوست. مردانگی هر کس عبارت است از خلق و خوی و شخصیت او، اصل و ریشۀ هر کس عبارت است از عقل و فهم و ادراک او.»

هرودوت، مورّخ یونانی، قریب به پانصد سال پیش از میلاد حضرت مسیح (ع) (۴۲۵ ـ ۴۸۴ ق.م.) دربارۀ ایرانیان می‌نویسد: ایرانیان برخلاف ما یونانیان عقیده به چند خدا بودن دنیا ندارند. در نتیجه معابد و منابر مختلف برای خدایان نیز ندارند. آنان پرستش چندین خدا را که در «مصر» و «یونان» امری رایج است، مایۀ حماقت می‌دانند. به اعتقاد من این تفکر از آنجا سرچشمه می‌گیرد که ایرانیان خدا را مانند ما دارای جسم نمی‌دانند ... .

گفتند، عجم ای رسول الله؟ پیامبر فرمودند: «اگر ایمان در آسمان آویزان باشد، مردانی از فارس بدان می‌رسند.»

اصحاب حضرت مهدی (ع) سیصد و سیزده نفر و از فرزندان عجمند.»

علی (ع)، از حضور مستقیم در جنگ میدانی با ایرانیان پرهیز می‌کند و لشکریان را متذکر ضرورت مراعات همۀ شئون و آداب در وقت رویارویی با ایرانیان می‌شود.

زمانی که ما سنّت مهمان‌نوازی و کردارهای نیک را در گیتی پایه‌گذاری نموده و پرچم پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را برافراشتیم، تو و نیاکانت بیابانگردی می‌کردید ... و دختران بی‌گناه خود را زنده به گور می‌نمودید. ... خداوندگار ما، اهورا مزداست و عجیب است که شما مردم نیز او را تازه کشف کرده و او را به نام الله اکبر نام‌گذاری نمودید؛ امّا ما مثل شما نیستیم؛ ... ما به نوع بشر کمک می‌کنیم؛ ما عشق را میان بشریت می‌گسترانیم؛ ما نیکی را در زمین می‌گسترانیم ... آیا این الله است که به شما فرمان می‌دهد تا بکشید، غارت نمایید و تخریب کنید؟ آیا شما رهروان الله هستید که به نام او این اعمال را انجام می‌دهید یا هر دو ... افسوس آه افسوس ... که امروز ارتش‌های پارسی از ارتش شما شکست خورده‌اند! من از تو درخواست می‌کنم که با الله اکبر خودت در بیابان‌هایت بمان و به شهرهای متمدّن ما نزدیک مشو؛ زیرا اعتقادات تو خیلی مهیب و رفتارت بسیار وحشیانه می‌باشد. شاهنشاه یزدگرد سوم ساسانی

«سعادتمندترین عجم‌ها نسبت به اسلام، اهل فارس هستند.»

گفتند، عجم ای رسول الله؟ پیامبر فرمودند: «اگر ایمان در آسمان آویزان باشد، مردانی از فارس بدان می‌رسند.»

موقعیت دینی و اجتماعی ایران قبل از اسلام