بریده‌هایی از کتاب سرزمین مامورهای مخفی؛ داستان‌هایی از پشت دیوار برلین

او و جولیا در دام آن دست رابطه‌های غیرواقعی از راه دور افتادند که در آن اشتیاق اگر مدت درازی برآورده نشود خود را به عشق بدل می‌کند.

در جمهوری دموکراتیک آلمان مردم مجبور بودند مجموعه‌ای از گزاره‌ها را حقیقت بدانند. برخی از این گزاره‌ها بنیادین بود مثل این تصور که ذات بشر فرآیند در حال تغییری است که می‌توان آن را بهبود داد و این که کمونیسم راه انجام این کار است. بقیه گزاره‌های خاص‌تری بودند؛ این که اهالی آلمان شرقی آلمانی‌های مسئول هولوکاست (حتی تا اندازه‌ای) نبودند که جمهوری دموکراتیک آلمان یک دموکراسی چند حزبی بود که سوسیالیسم عاشق صلح بود که هیچ فرد نازی در کشور باقی نمانده است و این‌که تحت لوای سوسیالیسم، فاحشگی وجود نداشت.

فقط یک کار هست که می‌توان با عشاق سابق انجام داد؛ نوعی کالبدشکافی از رژه‌های حافظه که تمام بخش‌های مربوط به احساسات را جدا می‌کند و آن را خشک و بی‌حرکت و ناتوان از آسیب زدن باقی می‌گذارد.

مودروف تصمیم گرفت نام «وزارت امنیت دولتی» را به «اداره‌ی امنیت ملی» (Amt für Nationale Sicherheit) تغییر دهد، عمل اصلاح زیبایی‌ای که به حروف اختصاری بسیار نامبارکی ختم شد: «Nasi.» کسی فریب نخورد.

برخلاف سازمان‌های مخفی امنیتی در کشورهای دموکراتیک، اشتازی تکیه‌گاه قدرت حکومتی بود. بدون آن و بدون باج سبیل دادن برای پشتیبانی شوروی، رژیم SED دوام نداشت.

اشتازی در یک کلمه سپر و شمشیر حزب کمونیست بود که «حزب وحدت سوسیالیستی آلمان» (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands) یا SED نامیده می‌شد؛ اما وظیفه‌ی بزرگ‌ترش محافظت از حزب در برابر مردم بود.

پس از فروپاشی دیوار رسانه‌های آلمان عنوان "کامل‌ترین دولت نظارتی در تمام اعصار" را به آلمان شرقی دادند. اشتازی در پایان کار خود ۹۷ هزار کارمند داشت که برای زیر نظر گرفتن کشوری با هفده میلیون جمعیت کافی بود؛ اما ۱۷۳ هزار خبرچین هم در میان مردم داشت.

او هم‌زمان شجاع، قوی و درهم شکسته است. همان‌طور که حرف می‌زند به نظر می‌رسد وجود خودش دیگر فی‌نفسه برایش واقعی نیست، بیشتر شبیه مرثیه‌ی جان‌داری از آن زندگی‌ای است که داشت.

ارتباط حزب، اشتازی و قانون از بالا به پایین بود؛ اشتازی با مشورت مدیران مدارس دانش‌آموزان مطیع را که میزان مناسبی وفاداری هم داشتند برای خواندن حقوق معرفی می‌کردند.

دست کم روی کاغذ احزاب دیگری هم به جز حزب وحدت سوسیالیستی حاکم وجود داشت؛ اما در واقع فقط یک حزب بود و ابزارش، یعنی اشتازی. قضات از اشتازی دستور می‌گرفتند که به نوبه‌ی خود از حزب رسیده بود –نتیجه‌ی نهایی قضاوت و میزان دقیق محکومیت.

«درخواست ترک کشور» قانونی بود، اما ممکن بود مقامات میلشان بکشد این را اعلام دوست نداشتن جمهوری دموکراتیک در نظر بگیرند. در آن صورت به یک Hetzschrift (انتقاد) یا schmäschrift (افترا) بدل می‌شد و بنابراین جرم بود.

در مدارس ورزشی در پوشش ویتامین به کودکان هورمون داده می‌شد. در رسوایی‌ای که پس از فروپاشی دیوار اتفاق افتاد مشخص شد قرص‌ها رشد و قدرت بدنی را سرعت می‌دهند، اما دختران کوچک را به پسربچه‌هایی نصفه و نیمه تبدیل می‌کنند.

در جمهوری دموکراتیک آلمان ورزش ارتباط تنگاتنگی با سیاست داشت. دولت جوانان را از نظر استعداد ورزشی زیر نظر داشت و آن‌ها را به مؤسسات آموزشی معرفی می‌کرد تا باعث افتخار ملت شوند.

تعریف می‌کند که زندانیان جنایی بابت آزار دادن زندانیان سیاسی امتیازاتی دریافت می‌کردند. می‌گوید که به مدت هجده ماه با شماره فراخوانده شده و هرگز اسمش را نشنیده است. می‌گوید نوعی سیستم احتکار-مبادله، در واقع یک سیستم اقتصادی کامل برای لوازم بهداشتی برقرار بوده است.

روابط میان مردم متأثر از این حقیقت بود که یکی از شما ممکن بود جزو آن‌ها باشید. همه به هم مظنون بودند و این ظن عدم اطمینانی به وجود می‌آورد که اساس هستی اجتماعی بود.

تنها رسانه‌ی عمومی که دولت نمی‌توانست کنترل کند سیگنال ایستگاه‌های تلویزیونی غربی بود، هرچند برای کنترل آن‌هم تلاش کرد؛ تا اوایل دهه‌ی ۱۹۷۰ اشتازی زاویه‌ی آنتن خانه‌های مردم را که از آپارتمان‌هایشان بیرون زده بود چک می‌کرد و اگر آنتن‌ها رو به غرب بود آن‌ها را مجازات می‌کرد. بعدها تسلیم شد.

اشتازی ارتش داخلی بود که تحت نظر دولت کار می‌کرد. وظیفه‌اش دانستن همه‌چیز راجع به همه‌کس و با استفاده از هر ابزاری که می‌خواست بود. می‌دانست مهمانانتان کیستند، می‌دانست به چه کسی تلفن می‌کنید و می‌دانست آیا سروگوش همسرتان می‌جنبد یا نه.

افراد افسرده دیدگاه دقیق‌تری نسبت به واقعیت دارند، هرچند این دقت پشیزی نمی‌ارزد چون افسرده‌کننده است و افراد افسرده عمر کوتاه‌تری دارند. خوش‌بینان و افراد باایمان در زندگی غیرواقعی خود خوشحال‌تر و سالم‌ترند.

مخلوطی از غرور شرور شدن و ناباوری از این که این کشور چطور از کودکانش دشمن ساخت، در صدایش وجود دارد.

امروز واحد جاسوسی استالینیستی و فردا موزه.