بریده‌هایی از کتاب درباره معنی زندگی

فقط علم آن موهبتی را که رابرت برنز نابخردانه از خدایان خواسته بود، به ما می‌بخشد: اینکه خودمان را همان طور ببینیم که دیگران ما را می‌بینند، حتی آن طور که انواعِ دیگر ما را می‌بینند.

توانایی کشتن، آزمون نهایی بقاست؛ و تولید مثل، خودکشی است؛ و عشق مقدمه‌ای بر جایگزینی و مرگ است.

خدا، که روزگاری تسلی خاطر زندگی‌های مختصرمان بود و پناهگاه ما در رنج‌ها و مصائبمان، ظاهراً ازصحنه ناپدید شده است؛ هیچ تلسکوپی، هیچ میکروسکوپی، او را کشف نمی‌کند.

زندگی خوابی است که هیچ بیداری‌ای در پی آن نخواهد بود.»

تمام زندگی «هیاهو» است، پس کمی دیگران را بخندان و بهترین کاری را که می‌توانی انجام بده و چیزی را جدی نگیر، چون هیچ چیزی نیست که وابسته به این نسل باشد.

عشق در فرودست، نمود فشار آبگون و تحریک شیمیایی است؛ اما در اوج، گاهی، تبدیل می‌شود به تعادلی برآمده از دلبستگی و احترام عمیق ـ دیگر، نه میل و اشتیاق مفرط دو طرفه، بلکه ملاحظه و توجه دو طرفه در میان است. منظورم در اینجا عشق رمانتیک نیست، یعنی آن عشقی که با میل و تمنای ناکام حاصل می‌شد، و اکنون در حال نابودی است چون میل و تمنا مثل قبل ناکام نمی‌ماند. اشاره‌ام در اینجا به همراهان یا دوستانی است که در رنج و سرمستی در کنار هم هستند و در میان شعله‌های زندگی با هم سوخته‌اند و عجین شده‌اند. می‌دانم که این دوستان و یاران همدل، به طور مرتب با هم جروبحث می‌کنند و اعصاب یکدیگر را به هم می‌ریزند؛ اما در ضمیر ناخودآگاه کسی که به تو علاقه دارد، وابسته به توست، در مورد تو اغراق می‌کند، و برای ملاقات با تو در ایستگاه انتظار می‌کشد، جبران فراوانی برای آن کدورت‌ها وجود دارد.

در نظر من، زندگی زیبا و دلپذیر است فقط اگر بتوانم فعالیتی برای این بی‌قراری‌ای که در جانم است، داشته باشم. می‌خواهم این فعالیت بی‌قیدوبند باشد و هیچ وقت تمام نشود؛ دوست دارم تقریباً همه‌وقت بر اندیشه‌هایم غالب باشد؛ دوست دارم «ذهنی یک‌خط» داشته باشم (البته نه ذهنی بسته به روی اطلاعات، چون دوست دارم در مورد همه‌چیز بدانم) اما دوست دارم قادر باشم خودم را محصور به نیروی خود کنم و موتورم را در یک مسیر پیش ببرم و درم را شبیه صدف ببندم و با شتاب به سوی افق، به سوی نامتناهی یا هر چه نامش است، پیش بروم.

آدمی باید یک سر و هزار سودا داشته باشد؛ نباید اجازه بدهد خوشبختی‌اش یکسره منوط به فرزندانش یا شهرتش یا رفاهش، یا حتی سلامتی‌اش باشد؛ بلکه باید قادر باشد از هر یک از این‌ها زمینه‌ای برای رضایت خاطر خود بیابد، حتی اگر بقیهٔ آن‌ها از دسترس او خارج شوند.

شاید چیزی به اسم ارادهٔ معطوف به زندگی وجود ندارد بلکه فقط ترس از مرگ هست؛ همان‌طور که هیچ «غریزهٔ اجتماعی» وجود ندارد بلکه فقط وحشت از تنهایی در میان است.

اینکه حیات امری اتفاقی است نظریه‌ای است که می‌خواهم آن را بپذیرم، اما نتیجه‌اش این نیست که حیات لزوماً بی‌معنی است.

فلسفهٔ زندگی انسان نباید بر تجربهٔ شخصی بلکه باید بر مشاهدات گسترده و بی‌طرفانه استوار باشد.

آن‌کس که بر دانش خود می‌افزاید بر اندوه خود می‌افزاید و در حکمتِ بیشتر، بیهودگی بیشتر است.

ارسطو می‌گوید همه‌چیز بارها و بارها کشف شده و از یاد رفته است. او به ما اطمینان خاطر می‌دهد که پیشرفت، یک توهم است؛ امور انسان مانند دریاست که در سطحِ خود هزاران حرکت و آشفتگی دارد و این‌طور به نظر می‌رسد که به سوی جایی پیش می‌رود، درحالی‌که در تهِ خود کم و بیش بی‌تغییر و آرام باقی می‌ماند. آنچه آن را پیشرفت می‌خوانیم شاید فقط تغییرات سطحی محض باشد: توالی‌ای از سبک‌ها و مُدها در لباس، حمل و نقل، حکومت، روان‌شناسی، و دین.

دین‌های بزرگ از دل نیاز انسان‌ها به اینکه احساس کنند زندگی‌شان ارزش دارد و سرنوشت‌شان بیهوده نیست سرچشمه گرفته‌اند و شکوفا شده‌اند؛ و تمدن‌های بزرگ اغلب بر این دین‌های الهام‌بخش تکیه داشته‌اند. آنجا که چنین ایمانی، پس از قرن‌ها دلگرمی دادن به انسان‌ها، رو به ضعف می‌گذارد، زندگی کاستی می‌گیرد و از یک نمایش روحانی به واقعه‌ای زیستی تبدیل می‌شود؛ و این، منزلت و بزرگی انسان را که برآمده از تقدیر ازلی است، قربانی می‌کند، و زندگی به میان‌پرده‌ای کوتاه میان تولدی مضحک و مرگی نابودگر تقلیل پیدا می‌کند. انسان در چشم‌انداز علم به موجودی خُرد و حقیر در مقیاس میکروسکوپی تنزل می‌کند و ایمان به خودش و تبارش را از کف می‌دهد. در این شرایط کارها و جسارت‌های مهم و حیاتی‌ای که زمانی تلاش و تحسین او را برمی‌انگیختند، در او فقط شکاکیت و تحقیر پدید می‌آورند. ایمان و امید ناپدید می‌شوند؛ و تردید و ترس، رویهٔ روز می‌شوند. این وضعیت، نشانهٔ بیماری زمانهٔ ماست.

باید یاد بگیریم که حتی به دانشمندان هم شک داشته باشیم.

در کتیبهٔ غرورآمیزِ مجسمهٔ ویران و متروک اوزیماندیس، بانی بانیان و «پادشاه پادشاهان»، آمده: «به کارهایم بنگرید، عظیم و ماندگار»، اما مسافران، به سادگی چنین گزارش می‌کنند: هیچ چیز کنار آن بقایا نیست. گرداگرد زوال آن بنای باشکوه، ویرانه‌ای غول‌آساست و شن‌های همواری که تا دوردست‌ها گسترده است.

اگر هیچ‌کس معنی زندگی را پیدا نکرده، هیچ‌کس هم ثابت نکرده که زندگی معنایی ندارد. آنچه احتمالاً بی‌معنی است این سؤال است که آیا زندگی معنی دارد. ویلهیارمور استفانسون

همه چیز پیشرفت کرده است، مگر خود انسان.

وضع طبیعی بشر امید است. حتی وضع طبیعی فلسفه هم امید است. دین‌های بزرگ از دل نیاز انسان‌ها به اینکه احساس کنند زندگی‌شان ارزش دارد و سرنوشت‌شان بیهوده نیست سرچشمه گرفته‌اند و شکوفا شده‌اند؛ و تمدن‌های بزرگ اغلب بر این دین‌های الهام‌بخش تکیه داشته‌اند.

هر چیز معنوی وقتی به فروش می‌رسد یا به نمایشی رنگ و وارنگ بدل می‌شود، می‌میرد.