بریده‌هایی از کتاب تئاتر خلاق

قضاوت منطقی با قضاوت سلیقه‌ای چه تفاوتی دارد؟ اگر ما اصول هفتگانه را در اجرا مشاهده کردیم و توانستیم نمونه‌های آن را ذکر کنیم، یک قضاوت منطقی کرده‌ایم. اینکه اندازه‌های اصول با هم هماهنگ‌اند، یا از نظر ما دچار افراط یا تفریط‌اند، قضاوتی است که به نوع سلیقه‌ای نزدیک می‌شود و جنبه فردیت آن پُررنگ‌تر است.

برای نقد اجرای تئاتر خلاق چه معیارهایی را لازم است در نظر بگیریم؟ معیار ما تعریف تئاتر خلاق است؛ فرآیندی خلاق، ساده و نشانه‌گرا که مخاطب (بازیگر و تماشاگر) در اجرا، با نقش‌آفرینی بداهه‌پرداز و فاصله‌گذار مشارکت دارد.

آیا خاستگاه تئاتر خلاق را می‌شناسید؟ بله، آیین‌های نمایشی و بازی‌های نمایشی. آیا کاربردهای تئاتر خلاق را می‌دانید؟ بله، سرگرمی و لذت، آموزش، پرورش (تربیت)، درمان، شناخت هنر تئاتر، ارضای غریزه بازی. می‌توانید انواع آیین‌های نمایشی را نام ببرید؟ آیین‌های ملی، آیین‌های مذهبی، آیین‌های غیر بومی. می‌توانید انواع بازی‌های نمایشی را نام ببرید؟ فردی یا جمعی، پسرانه یا دخترانه، قدیمی یا جدید، ایرانی یا غیر ایرانی. عناصر انسانی در تئاتر خلاق کدام‌اند؟ بازیگر، نمایشنامه‌نویس، کارگردان ـ مربی، طراحان نور و صحنه و گریم و لباس، آهنگ‌ساز. عناصر هنری کدام‌اند؟ بازیگری، نمایشنامه، کارگردانی و مربی‌گری، طراحی نور، صحنه، گریم، لباس و آهنگ‌سازی. عنصر اصلی از میان عناصر هنری کدام است؟ بازیگری.

می‌شود اصول هفتگانه تئاتر خلاق را نام ببرید؟ اصل اول: اصالت بازیگری، اصل دوم: بداهه‌پردازی، اصل سوم: فاصله‌گذاری، اصل چهارم: ساده‌گرایی، اصل پنجم: مشارکت مخاطب در اجرا، اصل ششم: فرآیند، اصل هفتم: نشانه‌گرایی.

ساده‌گرایی چه تفاوتی با سطحی‌گرایی دارد؟ ساده‌گرایی عمق و گاه لایه‌های چندگانه دارد؛ در حالی که سطحی‌گرایی فاقد آن است. سطحی‌گرایی معمولاً به ابتذال می‌انجامد، در صورتی که ساده‌گرایی با ابتذال در تضاد است. ساده‌گرایی با آگاهی، از پیچیدگی‌های غیر لازم پرهیز می‌کند. اما سطحی‌گرایی به استقبال پیچیدگی‌های متظاهرانه می‌رود. ساده‌گرایی از تجمل، اصراف و ولخرجی دوری می‌کند. ولی سطحی‌گرایی برعکس به آن‌ها تمایل دارد. در ساده‌گرایی امکانات اصیل نیستند، بر خلاف آن در سطحی‌گرایی امکانات اصالت می‌یابند.