بریده‌هایی از کتاب توهمات جمعی

براساس رفتارهای آنلاین قبلی‌تان، محیط‌های دیجیتالی شما بیش از حد شخصی می‌شود تا آنچه الگوریتم‌ها فکر می‌کنند می‌خواهید، به شما ارائه دهند. بنابراین اگر اطلاعاتی دربارهٔ اعتراضات خشونت‌آمیز یا آنتیفا جست‌وجو می‌کنید، حدس بزنید چه‌چیزی در بخش خبری شما نشان داده می‌شود؟ داستان‌های بیشتر راجع‌به اعتراضات خشونت‌آمیز و آنتیفا.

مغز ما بی‌وقفه مانند دیسک‌های داغ‌شده می‌چرخد و سعی می‌کند بفهمد کدام قسمت از اطلاعات را انتخاب و جذب کند.

با توجه به اینکه گروه‌های ناشناس می‌توانند بی‌وقفه ازطریق رسانه‌های اجتماعی دروغ پخش کنند، شناختن احساسات و باورهای اکثریت گروه‌های مختلف مجازی برای ما بسیار دشوار شده است. حتی رودررو هم ممکن نیست ذهن تعداد کمی از آن‌ها را کامل بشناسیم. پس چگونه می‌توانیم نظرات دیگر گروه‌های بزرگ، مبهم و تقریباً ناشناس را حدس بزنیم؟ در مقیاس انبوه اینترنت، تنها می‌توانیم براساس تصورات و اطلاعات ازپیش‌تعیین‌شدهٔ خودمان از منابع دست‌دوم حدس‌هایی بزنیم.

بااین‌که اینترنت این امکان را برای ما فراهم کرده است که آنچه در سرتاسر جهان اتفاق می‌افتد دنبال کنیم، مغز ما زمان کافی برای تکامل مکانیسم‌های پیشرفتهٔ دیگر را نداشته است تا حجم وسیعی از اطلاعات دریافتی ازسوی صدهاهزار نفر را پردازش کند.

ازآنجاکه مغز غارنشین فقیر و خشک ما تنها قادر است دوستان نزدیک، خانواده و قبایل اجتماعی معتمد ما را پیگیری کند، ما برای مقابله با هجوم توهماتی که اینترنت تولید کرده، مجهز نیستیم. بااین‌حال، روزانه با آن‌ها روبه‌رو می‌شویم.

اگر تعداد زیادی از مردم نتوانند افکار واقعی خود را بیان کنند، این رفتار به‌زودی روشی عملی برای خودبینی می‌شود.

هنجارهای اجتماعی ممکن است این تمایل به اشتباه‌خواندن ذهن دیگران را تشدید کنند. برای مثال، تمام دروغ‌های مصلحتی کوچک را در نظر بگیرید که فقط برای خوب و مؤدب‌بودن به یکدیگر می‌گوییم.

ازآنجاکه نمی‌توانیم ذهن‌ها را بخوانیم، براساس اطلاعات ناقصی که در اختیار داریم، به‌سادگی فقط حدس می‌زنیم (اغلب به‌اشتباه).

تمایل طبیعی ما به فرض اینکه تمام گفته‌ها و رفتارهای مردم بازتاب صادقانهٔ دیدگاه‌های خصوصی آن‌هاست تنها مشکل را عمیق‌تر می‌کند، چون کاملاً واضح است که این فرض درست نیست.

صرف‌نظر از اینکه چقدر سعی می‌کنیم افکار گروه‌ها یا افراد را بخوانیم، احتمالاً اشتباه هم می‌کنیم. دلیل ساده‌اش دست‌کم‌گرفتن چشمگیر تأثیر اجتماعی بر سایر افراد است.

ما همیشه سعی می‌کنیم بفهمیم دیگران چه فکری می‌کنند. مشکل اینجاست که هرگز نمی‌توانیم قاطعانه بدانیم در ذهن آن‌ها چه می‌گذرد. فقط می‌توانیم براساس آنچه آن‌ها می‌گویند و انجام می‌دهند و دانش قبلی خودمان از معنای آن، حدس بزنیم. بنابراین ما بیشترین تلاشمان را در جهت فرایندی به نام «ذهنی‌سازی» (عمل شناختی حدس‌زدن آنچه دیگران به آن فکر می‌کنند) به کار می‌بریم.

واقعیت این است که فهمیدن خواستهٔ افراد، حتی کسانی که مدت‌هاست می‌شناسیدشان، سخت است. تاحدی دلیلش این است که بقیه هم درست مانند شما، به‌دلیل تأثیر اجتماعی، رفتار خود را تحریف می‌کنند. اما شما متوجه آن نیستید.

تغییر عادات عمیق و ادامه‌دار بسیار دشوار است. جایی که خطرات فراتر از هماهنگی ساده است، حذف هنجارها حتی سخت‌تر خواهد بود. برای مثال، عمل دست‌دادن را که زمانی بسیار رایج بود، در نظر بگیرید. این کار به این دلیل شروع شد که شخصی در بین‌النهرین باستان فکر می‌کرد این ایدهٔ خوبی است برای نشان دادن اینکه اسلحه حمل نمی‌کند و همچنین به معنای بیمارنبودن فرد غریبه است. به عبارت دیگر، این راهی بود برای نشان‌دادن من عوضی نیستم. این فکری محکم و عملی بود. مشکل اینجا بود که آن زمان هیچ‌کس نمی‌دانست دست‌دادن نیز یکی از راه‌های اصلی گسترش بیماری‌هاست.

اگر انتظارات مبتنی‌بر الگوی شما نقض شوند، احساس سردرگمی می‌کنید. بنابراین مغز شما سعی دارد با قراردادن خودکار ادراک شما در الگویی که از قبل درک کرده است، مشکل را برطرف کند.

ازآنجاکه مغز شما به‌شدت متکی است به پیش‌بینی آنچه ممکن است اتفاق بیفتد، تمایل خاصی دارد که واقعیت را در زمان وقوع اشتباه تفسیر کند.

مغز شما مانند رایانه برنامه‌ریزی‌شده نیست که واقعیت را آن‌طور که هست، پردازش کند.

مهم نیست به کجا نگاه می‌کنید و مهم نیست موضوع چه باشد، من و شما نیز در توهمات جمعی مخرب خودمان غرق می‌شویم. برای درک اینکه چرا این اتفاق می‌افتد و چگونه می‌توانیم مشکل را تحت‌کنترل درآوریم، لازم است فقط به محدودیت‌های بیولوژیک مغز خود بیشتر نگاه کنیم؛ یعنی به میان‌برهایی که برای هدایت جهانی بی‌نهایت پیچیده‌تر از درکمان از آن‌ها استفاده می‌کنیم.

پرغلط‌ترین داستان‌ها آن‌هایی هستند که فکر می‌کنیم بهترین‌اند و بنابراین هرگز آن‌ها را موشکافی نمی‌کنیم یا از آن‌ها انتقاد نمی‌کنیم. استیون جی گولد

وقتی هنجارها فراگیر و اجتماعی‌اند و ارزش‌های خصوصی ما را منعکس می‌کنند، طبیعت ما را تقویت می‌کنند و به افراد و گروه‌ها اجازه می‌دهند به‌گونه‌ای شکوفا شوند که بدون هنجارها ممکن نیست. بااین‌حال، به‌دلیل فراگیربودن و قدرتشان و ازآنجاکه ما به‌ندرت دربارهٔ آن‌ها فکر می‌کنیم، همیشه در معرض خطریم که اجازه دهیم هنجارهای اجتماعی پس‌از تاریخ انقضای خود ادامه پیدا کنند.

در بهترین حالت، هنر به ما این امکان را می‌دهد که نه‌تنها به هنجارهایمان شک کنیم، بلکه درک کنیم شکستن بدترین آن‌ها چگونه به داشتن جامعه‌ای بهتر منجر می‌شود.