بریده‌هایی از کتاب کودکان چگونه موفق می شوند؛ استقامت، کنجکاوی و قدرت پنهان شخصیت

طی مطالعاتی که در دهه ۱۹۶۰ میلادی و اوایل دهه ۱۹۷۰ صورت گرفت، مشاهده شد کودکانی که والدینشان به گریه‌های آنها در ماه‌های اول زندگیشان توجه کامل و سریع دارند، نسبت به کودکانی گریه‌هایشان نادیده گرفته می‌شده است، شجاع‌تر و مستقل‌تر هستند. در پیش دبستانی، کودکانی که والدینشان به احساسات بچه‌ها حساس‌تر باشند و توجه بیشتری داشته باشند، اتکاء به نفس بیشتری دارند.

دو روان‌شناس دانشگاه تمپل به نام‌های لورانس و اشتاینبرگ، دو سیستم عصبی که در کودکی و اوایل بزرگسالی بوجود می‌آیند را تحلیل کردند. این دو سیستم تاثیر بسزایی روی زندگی نوجوانان دارند. مشکل اینجا است که این دو سیستم با هم در یک راستا نیستند. سیستم اولی که نامش سیستم پردازش محرک است باعث می‌شود شما بیشتر به دنبال احساسات باشید، از لحاظ احساسی فعالتر باشید و بیشتر به دنبال اطلاعات اجتماعی باشید. دومین سیستم، سیستم کنترل شناختی است که به شما امکان می‌دهد احساسات و هیجانات خود را کنترل و تعدیل کنید. دلیل مخاطره‌آمیز بودن سال‌های نوجوانی این است که در آن زمان، سیستم پردازش محرک به حداکثر توان خود می‌رسد، اما سیستم کنترل شناختی تا ۲۰ سالگی کامل نمی‌شود. بنابراین چند سال ما در معرض محرک‌های احساسی شدید هستیم بدون سیستمی که بتواند به خوبی آنها را کنترل کند. در نتیجه در نوجوانی ترکیب این احساسات شدید و استرس بیش از حد، یک ترکیب سمی خواهد بود.

نتایج تحقیق مشخص کرد بین تجربه‌های بد دوران کودکی و مشکلات مدرسه ارتباط قوی وجود دارد. تنها ۳ درصد بیمارانی که در دوران کودکی تجربه‌های بدی نداشتند، در مدرسه مشکلات رفتاری یا یادگیری داشتند. اما ۵۱ درصد بیمارانی که بیشتر از ۴ مورد تجربه‌ی بد داشتند، در مدرسه دچار مشکلات رفتاری یا یادگیری بودند.

اما در دهه گذشته و خصوصا سال‌های اخیر گروه‌های مختلفی از اقتصاددانان، مربیان، روان‌شناسان و روان‌پزشکان شواهدی یافته‌اند که بسیاری از فرضیات نظریه شناختی را زیر سوال می‌برد. آنها می‌گویند چیزی که برای تربیت کودکان از همه مهم‌تر است، اطلاعاتی نیست که در سال‌های اول زندگی او وارد ذهنش می‌کنیم. در عوض مهم‌ترین چیز این است که آیا ما می‌توانیم به کودک کمک کنیم مجموعه‌ای از ویژگی‌های متفاوت را در او بوجود بیاوریم یا نه. ویژگی‌هایی از جمله پشتکار، کنترل نفس، کنجکاوی، وجدان، استقامت و اعتماد به نفس. اقتصاددانان به این‌ها مهارت‌های غیرشناختی و روان‌شناسان ویژگی‌های شخصیتی می‌گویند، عموم مردم آنها را شخصیت می‌نامند.

چیزی که برای تربیت کودکان از همه مهم‌تر است، اطلاعاتی نیست که در سال‌های اول زندگی او وارد ذهنش می‌کنیم. در عوض مهم‌ترین چیز این است که آیا ما می‌توانیم به کودک کمک کنیم مجموعه‌ای از ویژگی‌های متفاوت را در او بوجود بیاوریم یا نه. ویژگی‌هایی از جمله پشتکار، کنترل نفس، کنجکاوی، وجدان، استقامت و اعتماد به نفس.

برنامه ابزار ذهن، ارتباط زیادی به خواندن و ریاضیات ندارد. در عوض تمام فعالیت‌های آن به این منظور طراحی شده‌اند که کودکان مهارت‌های متفاوتی یاد بگیرند. این مهارت‌ها عبارتند از: کنترل امیال، تمرکز بر فعالیتِ در دست انجام، دوری کردن از حواس‌پرتی‌ها و دام‌های ذهنی، مدیریت احساسات و سازماندهی افکار. مبتکر ابزار ذهن باور دارد که این مهارت‌ها که همه تحت عنوان خودگردانی در یک گروه قرار گرفته‌اند، نتایج مثبت بهتری روی دانش‌آموزان در سال اول مدرسه و بعد از آن در مقایسه با مهارت‌های خواندن و نوشتن مرسوم در پیش دبستانی‌ها دارد.

و در جوانی و بزرگسالی همچنان انعطاف‌پذیر می‌ماند. بنابراین اگر ما بتوانیم محیط زندگی یک بچه را به روشی خاص بهبود بخشیم که منجر به کارکرد اجرایی بهتر شود، می‌توانیم امید او به موفقیت را به طریقی موثر افزایش دهیم.

دلیلی که محققین در مورد کارکردهای اجرایی بسیار هیجان زده‌اند این است که این مهارت‌ها هم باعث موفقیت می‌شوند و هم قابل انعطاف و یادگیری هستند، خیلی بیشتر از سایر مهارت‌های شناختی. قسمت پیشانی مغز نسبت به سایر بخش‌های آن انعطاف‌پذیرتر است

متخصصین استرس، یک توضیح زیست‌شناسانه برای این پدیده یافته‌اند. قسمتی از مغز که بیشتر از همه تحت تاثیر استرس‌های دوران کودکی است، قشر جلو مغز است. این بخش نقش مهمی در فعالیت‌های خودتنظیمی شناختی و احساسی دارد. در نتیجه، کودکانی که در محیط پراسترس رشد می‌کنند معمولا به سختی می‌توانند تمرکز کنند، به سختی می‌توانند آرام بنشینند، به سختی می‌توانند از ناامیدی رهایی پیدا کنند و به سختی می‌توانند از دستورات پیروی کنند. این موضوع، تاثیر مستقیمی در کارایی آنها در مدرسه دارد. وقتی تحت تاثیر تنش‌های غیرقابل کنترل و احساسات منفی باشید، نمی‌توانید به راحتی حروف الفبا را یاد بگیرید. وقتی از مربیان مهدکودک سوال شد آنها گفتند بزرگترین مشکل‌شان بچه‌هایی نیستند که اعداد و حروف را نمی‌دانند، بلکه آنهایی بودند که نمی‌دانستند چطور خشم خود را مدیریت کنند یا خودشان را بعد از یک درگیری آرام کنند.

اگر انتخاب شما این باشد که قهرمان جهان شوید، خواهید توانست انتخاب خود را در رفتارها و عزم خود نشان دهید. آنگاه هر یک از فعالیت‌های شما گویای این جمله خواهد بود: این من هستم