بریده‌هایی از کتاب کمال گرای مضطرب

وقتی می‌توانید تصمیم به حذف احساسات ناخوشایند بگیرید، چرا می‌خواهید به آن‌ها فضا بدهید؟

کمال‌گرایی سازگار به معنای جست‌وجوی دستاوردهایی است که تجربه‌ای رضایت‌بخش قلمداد می‌شوند، درحالی‌که کمال‌گرایی ناسازگار به معنای اجتناب از شکست است.

وقتی به هدف رسیدید، چه اتفاقی افتاد؟ آیا همان‌طور که قرار بود برندهٔ بازی شدید یا قواعد بازی تغییر کرد؟ آیا گفتید: «آره، موفق شدم. من فوق‌العاده‌م» یا فوراً این موفقیت را با گفتن «کار خاصی نکردم» نادیده گرفتید و شروع کردید به عیب‌جویی از خودتان؟ واقعیت این است که کمال و بی‌نقصی توهمی است که عادت کرده‌اید برایش تلاش کنید، به‌خاطر همین مدام فریب انجام یک بازی بدون برد را می‌خورید.

در پذیرش، هدف احساسات است نه رفتارها یا موقعیت‌ها.

پذیرش یعنی اینکه به احساسات فضایی برای وجودداشتن بدهید آن هم طوری که بتوانید روی چیزهایی که برایتان مهم است تمرکز کنید، نه اینکه درگیری ذهنی‌تان این باشد که این احساس چه موقع قرار است برود.

منظورمان از «خودانتقادگری بی‌رحمانه» چیزهایی است که هرگز به کسی جز خودتان نمی‌گویید: - «هرگز به‌اندازهٔ کافی خوب و بسنده نیستی.» - «هیچ‌کس تو رو اون‌طوری که هستی نمی‌پذیره.» - «همیشه آدمی شکست‌خورده‌ای و خواهی بود.» - «ازنظر روحی داغون شدی و هر کاری هم که بکنی نمی‌تونی تغییرش بدی.»

کمال‌گرایی همه‌چیز باید منطقی به نظر برسد و هرچیزی که منطقی به نظر برسد باید جدی گرفته شود.

دهید. ذهن شما شبیه آن عمه‌ای است که، بااینکه دقیقاً نمی‌داند در زندگی شما چه می‌گذرد، همچنان سعی دارد نصیحتتان کند. توصیه‌های او اغلب در شرایط زندگی واقعی شما کاربردی ندارد، حتی اگر عموماً مفید و راهگشا به نظر برسند. استفادهٔ کورکورانه و نسنجیده از توصیه‌هایش ممکن است شما را در مسیری قرار دهد که او فکر می‌کند خواهانش هستید، نه مسیری که واقعاً دلتان می‌خواهد. بااین‌حال مواقعی هم هست که افکارتان با بینشی که برای راهیابی و عبور از چالش‌های کنونی خود نیاز دارید همراه و هم‌سو هستند. در چنین مواقعی بهتر است از آن‌ها حرف‌شنوی داشته باشید.

اگر به احساسات اجازهٔ بودن و ابراز وجود بدهید، در واقع به خودتان اجازه داده‌اید آن‌ها را تجربه کنید.

نتیجهٔ تلاش همیشگی برای راضی نگه‌داشتن دیگران این است که نمی‌دانید، جدای از بازخوردها و داده‌های بیرونی، به چه‌چیزی اهمیت می‌دهید چون هرگز نیازها و خواسته‌های خود را در نظر نگرفته‌اید.

- آیا زندگی، تحت سیطرهٔ اضطراب، استرس و نگرانی، ارزش دنبال‌کردن و زیستن را دارد؟

یکی دیگر از قواعد زیربنایی اهمال‌کاری کمال‌گرایی این است که تا زمانی که ندانید چطور می‌شود کاری را به‌درستی انجام داد به آن نمی‌پردازید.

کمال‌گرایی ناسازگار با ویژگی‌هایی مثل خودانتقادگری، پیگیری سفت‌وسخت استانداردهای غیرواقع‌بینانه و دست‌نیافتنی، پریشانی هنگام برآورده‌نشدن استانداردها و نارضایتی باوجود برآورده‌شدن استانداردها همراه است.

ازآنجایی‌که توجه شما محدود است، معطوف‌ساختن توجه خود بر اضطراب، استرس و نگرانی به معنی این است که دارید قطعاً چیزهایی را از دست می‌دهید که بیشتر از بقیه ارزش توجه شما را دارند، مثل افراد و فعالیت‌هایی که دوستشان دارید.

در نهایت آیا می‌خواهید روی سنگ قبرتان بنویسند یک شرکت راه‌اندازی کرده‌اید، میلیون‌ها دلار پول به دست آورده‌اید، دو مدرک دکتری گرفته‌اید و به چهل‌وسه کشور سفر کرده‌اید یا اینکه بنویسند فردی مهربان، سخاوتمند، بی‌تعصب و شجاع بوده‌اید؟

ممکن است مچ پایتان پیچ بخورد. ممکن است طوفان شود. ممکن است با شیرکوهی روبه‌رو شوید. تضمین رسیدن به نتایج و خروجی‌های مشخص از قدرت شما خارج است

بدون ارزش‌ها کارهایتان را از روی رفع تکلیف و بدون اشتیاق انجام می‌دهید، فهرستی از کارهای بی‌پایان را به دوش می‌کشید، و برای پایان هر روز کاری لحظه‌شماری می‌کنید، درحالی‌که سعی دارید خودتان را متقاعد کنید کاری که انجام می‌دهید همان چیزی است که دلتان می‌خواسته انجام دهید.

ازطرف‌دیگر، زندگی آن هم بدون ارزش‌ها سخت و طاقت‌فرساست.

احساسات برای بقای ما بسیار حائز اهمیت بوده و هستند. احساسات با ترغیب و انگیزه‌دادن به ما باعث می‌شوند به‌گونه‌ای عمل کنیم که امکان زنده‌ماندنمان بیشتر شود.

کمال‌گرای فرایندمحور شیرینی‌پز مشتاقی است که، بااینکه شیرینی‌هایش ترد نشده و کیک‌های اسفنجی‌اش سفت شده، همچنان به پخت‌وپز ادامه می‌دهد. اما کمال‌گرای خروجی‌محور فقط و فقط به نتیجه اهمیت می‌دهد؛ طوری که، با یک نتیجهٔ ناقص و ناکامل، تمامی تلاش‌هایش را بی‌ارزش و بیهوده می‌داند.