بریده‌هایی از کتاب مسجد آبی

فعالیت‌های من، در همین بُعد بود که جوان‌های مسلمان را در سازمان‌های اسلامی متشکل کنیم

اگر کمی هم کُند پیش بروید، اما روی پای خودتان، بهتر است تا تند پیش بروید، ولی روی پای دیگران.

اسلام مسلمانِ تلاشگر در راه نیکی‌ها می‌خواهد

دوستان عزیز، از یک راه باید بکوشید که آگاهی خودتان را نسبت‌به اسلام اصیل بیشتر کنید و بعد، در گفت‌وگوهایتان با دیگران (دیگران که می‌گویم یعنی مسلمانان دیگر که هنوز در راه شما نیستند و غیرمسلمانان)، اسلام اصیل را معرفی کنید و در میان بگذارید.

با نیروی کم و امکانات محدود، انسان باید برنامه‌اش را طوری تنظیم کند که به کارهایی که برعهده گرفته‌است خوب برسد. به همهٔ کار دست زدن و به هیچ‌کدام خوب نرسیدن، خود برخلاف اسلام است.

ما می‌خواهیم جوانان باایمانمان جزو جوان‌های بانشاط در زندگی باشند.

ما، با کمال صراحت، حتی اگر قرار باشد خودمان را بشکنیم، می‌شکنیم که بت نشویم. قبل از این‌که بت شویم، خودمان را بشکنیم، برای این‌که ما اصلاً با بت‌پرستی داریم مبارزه می‌کنیم. اگر می‌خواهد در اتحادیهٔ شما بت به‌وجود بیاید، خب همان بساط بت‌پرستی شکل می‌گیرد.

وضع اجتماعی و روابط اجتماعی به‌خصوص روابط میان حکومت و مردم و حتی روابط میان علمای اسلامی و مردم هم در جامعهٔ ما نمی‌تواند روابط بین پیغمبر اکرم (ص)، روابط میان علی (ع)، روابط میان زمامداران اسلام و رهبران بزرگ اسلام و مسلمانان را آن‌طور که در تاریخ و به‌خصوص در سیرهٔ پیغمبر می‌خوانیم معرفی بکند.

برادری اسلامی این است که اگر در هر گوشهٔ جهان به یک فرد یا یک گروه از مسلمانان تجاوزی شود یا ستمی رسد، همهٔ مسلمانانِ جهان آن تجاوز و ستم یا آسیب را تجاوز و آسیب به خود بشمارند و در برابر آن، عکس‌العمل مناسب نشان دهند. وقتی سخن از این نوع برادری اسلامی به‌میان آید تصدیق می‌کنید که باید با کمال تأسف اعتراف کرد که بهرهٔ ما از آن ضعیف است و باید به تقویت آن پرداخت.

برادری اسلامی، تا حد همدردی، شرکت در سود و زیان اجتماعی و بالاخره «یگانگی» به‌جای «بیگانگی» بالا می‌رود.

جوان مسلمان پیش از هر چیز باید یک مسلمان باشد. نه دوری از وطن و زندگی در یک سرزمین غیراسلامی او را از اسلام و امت اسلامی غافل کند و نه اشتغال به تحصیل یا کار یا هردو او را از توجه به وظایفی که اسلام بر هر مسلمان مقرر کرده‌است بازدارد.

ما همه باید بکوشیم. تلاش و کوشش ما در راه خدا یعنی راه درستی و پاکی و تقوا، راه خلوص نیت و پاکدلی، راه درست‌اندیشی و واقع‌بینی باشد که بتوانیم به خود مطمئن باشیم و به خود اطمینان دهیم که خدا نیز ما را هدایت خواهد کرد و با ما همراه خواهد بود.

مگر نه این‌که یکی از اساسی‌ترین نیازمندی‌های جوانان ما تمرینِ همکاری و کارِ متشکل است؟ کار متشکل؛ کاری که در آن هدف مشخص و ارزنده و شایستهٔ فداکاری و تلاشِ تا سرحد امکان وجود دارد. کاری که همهٔ کسانی که برای آن همت به‌کار می‌بندند و همهٔ افرادی که به آن می‌پیوندند به درستی و بی‌غرضیِ یکدیگر اعتماد داشته باشند. اصول اساسی را همه رعایت کنند و در مسائل غیراساسی، نظرِ اکثریتِ صلاحیت‌دار را مقدّم دارند و ملاک عمل قرار دهند و در عین حال، به نظر اقلیت نیز احترام گذارند و به ایشان فرصت دهند تا آزادانه نظر خود را بگویند و از آن دفاع کنند. اقلیت نیز در دفاع از نظر خود از راه منطق و انصاف منحرف نشود و درصدد آن بر نیاید که از راه مشروب کردن افکار و منحرف کردنِ احساسات دیگران، نیرویی خارجی برای خود دست و پا کند

ما مسلمان‌ها باید هرچه بیشتر همدیگر را بشناسیم و بفهمیم و این تاب‌وتوان را داشته باشیم که در مسائل مشترک اسلامی، برادروار و بی‌دریغ با هم همکاری کنیم. توجه به مختصات، هرچه و از هر قبیل باشد، فرعی است و در درجهٔ دوم از اهمیت است؛ ما را از درک کامل و کوشش در راه اصول و تعالیم مشترک اسلامی و مصالح مشترک امت اسلام، که در درجهٔ اول اهمیت است، باز ندارد.

آنچه اسلام از هر مسلمان، از مرد و زن، از پیر و جوان می‌خواهد پاکدامنی و خویشتن‌داری در برابر طغیان هوس‌ها و پیشگیری از عوامل مختلف فردی و اجتماعی‌ای که به طغیان هوس‌ها و افسارگسیختگی و خودکامگی انسان کمک می‌کند، دفاع از عدالت همه‌جانبه و ریشه‌دار اجتماعی و کوشش در راه تکامل فضیلت‌های انسانی است.

هرقدر پایبندی جوانان ما به اسلام، آشنایی آن‌ها با تعالیم معنوی، مادی، فردی و اجتماعیِ این دین الهی بیشتر و علمی‌تر و اعتقاد و عمل آن‌ها به این تعالیمِ زنده و زنده‌کننده افزون‌تر باشد خدمت آنان در حال و آینده به اسلام و مسلمین جهان بیشتر خواهد بود.

آن نقطهٔ برجسته از ایدهٔ اسلامی‌مان این است که ما در تلاش‌های اسلامی، به عرب و عجم و شیعه و سنی قائل نیستیم و همهٔ مسلمانان را برادران و خواهران عزیزمان می‌دانیم

در زندگی محاسباتی باید باشد. اما اسلام می‌گوید در میدان عمل منتظر یقین صددرصد نشستن غلط است. منتظر یقین نشینید. حالا که منتظر یقین ننشستیم چه؟ به هر چیزی و راهی شد برویم؟ نه. این‌طور هم نیست. حساب و کتابی می‌خواهد. برای زندگی، فرمول‌ها، ملاک‌ها و معیارهایی لازم است. باید این ملاک‌ها و معیارها را شناخت و در هر موردی، طبق خودش عمل کرد.

«در زندگی قرار بر این نیست که آدم صددرصد پیش پایش روشن باشد. همین‌قدر که شصت درصد، هفتاد درصد، ۷۵ درصد روشن است، باید رفت. باید جسارت در عمل داشته باشی، باید مرد میدان عمل باشی.»

یک تحقق عینی از اسلامیت، از عدل اخلاقی و عدل اجتماعی  اسلامی را در یک نمونهٔ کوچک نشان بدهید. این خیلی بیشتر اثر دارد تا سخن‌ها. سخن هم اثر دارد، سخن و نوشتن لازم است، این ابزارهای روشنگری لازم است، اما نه مجرد از عینیت.