بریده‌هایی از کتاب خرگوش‌ ها و مارهای بوآ

شاه خرگوش‌ها می‌دانست که فقط به کمک امید (گل‌کلم) و ترس (مارهای بوآ) می‌تواند زندگی خرگوش‌ها را هوشمندانه هدایت کند، ولی با صرف تکیه بر گل‌کلم زیاد نمی‌توان پیش رفت.

در لحظات سخت، گرفتن این تصمیم که هیچ تصمیمی گرفته نشود، برای خرگوش‌ها خوشایندترین تصمیم بود.

نمی‌توان فقط حاکمان ناصالح را عامل بدبختی‌ها معرفی کرد بلکه ضعف‌های شخصیتیِ ریشه‌دوانده در جامعه، از قبیل تن‌پروری، سودجویی، فریبکاری، خودخواهی، گرایش به مصالحه و... نیز در اغلب موارد نقشی به همان اندازه مهم در به قهقرا رفتن جامعه بازی می‌کنند.

شاه در جوابشان می‌گفت: «ولی یادتان باشد، وقتی ما به گل‌کلم دست پیدا کنیم، شما دیگر به این توپ سبز نگاه هم نخواهید کرد.» خرگوش‌ها با شنیدن این حرف آه می‌کشیدند: «خدایا، یعنی می‌شود آن روز را ببینیم؟» شاه به نشانهٔ تصدیق سر خم می‌کرد: «خیالتان راحت باشد. ما مراقب روند آزمایش‌ها هستیم و سعی می‌کنیم...» آرزوی گل‌کلم به شاه کمک می‌کرد قبیلهٔ خرگوش‌ها را بسیار سربه‌راه نگه دارد.

کسانی که آرمانشان را از دست می‌دهند، شروع می‌کنند به آرمان‌سازی از پیروزی‌شان. پیروزی از وسیله‌ای برای دستیابی به حقیقت تبدیل می‌شود به خود حقیقت. یادت باشد: جایی که زیاد دربارهٔ پیروزی‌ها حرف می‌زنند، یا حقیقت را فراموش کرده‌اند، یا از آن پنهان می‌شوند.

ولی تابه‌حال هیچ شاعری نتوانسته زنش را سر عقل بیاورد.

اندیشمند ناچار شده بود حقانیتش را به بهای جان خودش ثابت کند.

اگر در زندگی خرگوش‌ها جریان‌هایی پدیدار می‌شد که باب طبع شاه نبود، و اگر او نمی‌توانست با روش‌های عادی جلوی این جریان‌ها را بگیرد، آن‌گاه به شیوهٔ موردعلاقه‌اش متوسل می‌شد که همان گل‌کلم بود. شاه در این قبیل موارد به خرگوش‌هایی که این جریان نامطلوب را راه انداخته بودند می‌گفت: «بله، بله، هدف‌های شما صحیح است، فقط زمانشان مناسب نیست، چون دقیقاً الان که آزمایش‌های ما در مورد پرورش گل‌کلم تنها یک قدم تا موفقیت فاصله دارد...» اگر به‌راه‌اندازندهٔ جریان به لجبازی ادامه می‌داد، به شکل غیرمنتظره‌ای ناپدید می‌شد و خرگوش‌ها به این نتیجه می‌رسیدند که او را هم وارد کارهای محرمانه کرده و به گلخانهٔ مخفی فرستاده‌اند.

نمی‌توان فقط حاکمان ناصالح را عامل بدبختی‌ها معرفی کرد بلکه ضعف‌های شخصیتیِ ریشه‌دوانده در جامعه، از قبیل تن‌پروری، سودجویی، فریبکاری، خودخواهی، گرایش به مصالحه و... نیز در اغلب موارد نقشی به همان اندازه مهم در به قهقرا رفتن جامعه بازی می‌کنند.

اگر دانایی قدرت کافی برای انجام نیکی نداشته باشد، تنها کاری را که از دستش برمی‌آید، انجام می‌دهد: مقصد شرّ را دورتر می‌کند.»

وعده می‌دادی که دزدی‌شان سر جای خودش باقی می‌ماند، ما پیروز می‌شدیم. تو خیلی به پیروزی نزدیک بودی. یعنی واقعاً نمی‌شود در راه هدف زیبایمان فقط یک بار دروغ بگوییم؟

تمام رومیزی به گه کشیده شد!

از قرار معلوم برخلاف آن چیزی که من خیال می‌کردم، کثافتِ خیانت به تمام رومیزی سرایت می‌کند و نه‌فقط به یک قسمتش، ولی آخر من که این را نمی‌دانستم!

ما می‌توانیم از شادی‌هایی که قرار است در آینده تجربه کنیم، شاد شویم، ولی نمی‌توانیم از عذاب وجدان بابت خیانتی که قرار است در آینده انجام بدهیم، ناراحت شویم.

چطور می‌شود کسی هم خیانت‌دیده باشد و هم خائن؟

آن‌قدر برای زیر نظر گرفتن دشمن وقت گذاشتم که از خودی‌ها غافل ماندم.

ما این‌طوری ساخته شده‌ایم! ما می‌توانیم از شادی‌هایی که قرار است در آینده تجربه کنیم، شاد شویم، ولی نمی‌توانیم از عذاب وجدان بابت خیانتی که قرار است در آینده انجام بدهیم، ناراحت شویم.

تشنه‌لب پرسید: «ولی چه اطمینان خاطری وجود دارد، استاد؟ اگر یک وقت همه چیز به همین شکل بماند، چه؟» اندیشمند جواب داد: «ما چیزی بالاتر از اطمینان خاطر داریم: امید. دیروز من اینجا تنها نشسته بودم، ولی امروز تو آمده‌ای اینجا، با اینکه خطرناک است و سودی به حالت ندارد.»

هنگامی که هلهله رفته‌رفته فروکش می‌کند، هلهله‌کنندگان با احساس اینکه هلهله‌شان در حال زایل شدن است، تمایل پیدا می‌کنند تا کسی را مقصر بشمارند که موجبات این هلهله را برایشان مهیا کرده، ولی خاصیت جاودانگی به آن نبخشیده است.

از قرار معلوم برخلاف آن چیزی که من خیال می‌کردم، کثافتِ خیانت به تمام رومیزی سرایت می‌کند و نه‌فقط به یک قسمتش، ولی آخر من که این را نمی‌دانستم!